Hiện nay, nhằm tránh gây lãng phí trong việc lưu thông tiền lẻ trong dịp Tết Nguyên đán, mới đây, Ngân hàng Nhà nước đã chính thức có tuyên bố sẽ siết chặt quản lý việc đổi tiền lẻ và không in tiền mới mệnh giá nhỏ trong dịp Tết Tân Sửu 2021.
Theo ông Đào Minh Tú - Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, Tết năm nay, Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục siết chặt chuyện đổi tiền lẻ và không in tiền mới mệnh giá nhỏ như những năm trước.
Như vậy, đây là năm thứ 8 liên tiếp Ngân hàng Nhà nước chủ trương không phát hành tiền lẻ mới vào dịp Tết. Tuy nhiên, lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước khẳng định, tiền lẻ đã qua lưu thông vẫn đủ cung ứng để phục vụ nền kinh tế. Chính điều này đã làm cho dịch vụ đổi tiền lẻ dịp Tết Nguyên đán 2021 ngày càng nở rộ, đặc biệt trên mạng xã hội.
Bùng nổ dịch vụ đổi tiền lẻ mới và săn tiền độc lạ dịp Tết Nguyên đán 2021 bất chấp bị phạt
Trên các website, facebook, zalo, dịch vụ đổi tiền lẻ mới được trao đổi công khai.
Bất chấp lệnh cấm của cơ quan quản lý và mức phạt lên đến 40 triệu đồng, dịch vụ đổi tiền lẻ mới, săn tiền độc lạ của các nước có hình liên quan đến con trâu dịp Tết Tân Sửu 2021 trở nên sôi động. Nguyên nhân được cho là lợi nhuận mang lại cho các “dân buôn” lớn hơn nhiều so với số tiền bị phạt và một phần do sự quản lý chưa nghiêm của cơ quan chức năng.
Chỉ cần gõ trên thanh công cụ tìm kiếm Google hoặc facebook cụm từ khóa ‘đổi tiền mới’ hay ‘tiền lẻ mới’. Ngay lập tức, xuất hiện hàng trăm các tài khoản, hội nhóm trên mạng xã hội và các website chuyên cung cấp dịch vụ đổi tiền mới dịp Tết 2021 khá đa dạng như: “Đổi tiền mới – đổi tiền lẻ TPHCM 2021, “Đổi tiền mới, đổi tiền lì xì”; “đổi tiền lẻ giá rẻ”, “đổi tiền mới”… với hàng chục nghìn thành viên tham gia. Quảng cáo bao nhiêu cũng có, đến cả những loại tiền lẻ 1.000 đồng, 2.000 đồng, 5.000 đồng đều được cung cấp số lượng lớn, khiến người dùng không khỏi bị choáng ngộp bởi những lời rao này.
Nhiều nhóm đổi tiền mới xuất hiện công khai với hàng chục nghìn thành viên.
Theo ghi nhận, phí đổi tiền lẻ sẽ phụ thuộc vào từng mệnh giá. Như các loại tiền mệnh giá 1.000 đồng, 2.000 đồng mức phí sẽ dao động từ 13 - 15%, loại 10.000 đồng, 20.000 đồng là 5 - 8%, còn với 50.000 đồng, 100.000 đồng thì chịu phí 3 - 5%. Tuy nhiên, vẫn có nhiều nơi "hét" giá cao ngất ngưởng.
Trong vai một người cần đổi tiền lẻ 5.000 đồng, 10.000 đồng, 20.000 đồng và 50.000 đồng với số lượng 100 tờ mỗi mệnh giá, một nick tên Linh Alice cho biết sẽ chịu mức phí 10-14%. Nếu khách đổi lẻ ít hơn thì phải chịu phí gấp đôi, tới 20%. Nếu lấy cả một cộc tiền thì sẽ có mức phí rẻ hơn và được trả khi giao dịch tại nhà hoặc nơi đảm bảo. Đặc biệt, nick name này khẳng định đây là mức phí quá rẻ.
Đặc biệt, đối với mệnh giá dưới 1.000 đồng, 2.000 đồng khan hiếm hơn, nhiều nơi báo phí đổi tiền lên tới 300%. Tương ứng với việc nếu đổi 1 triệu đồng tiền 2.000 đồng, khách hàng phải chịu mức phí lên tới 3 triệu đồng.
Một nick name tên Đỗ Quang Dũng cũng rao bán tràn lan trên mạng xã hội với nội dung: '20 triệu tiền 10k giá 3%; 10 triệu tiền 20k giá 5,5%; 20 triệu tiền 50k giá 5%".
Ngoài ra, nhiều nơi còn nhận đổi tiền đô la, tiền độc lạ từ nước ngoài với mức chi phí không hề rẻ.
Cụ thể, một tờ tiền 2USD mới sẽ có phí từ 50.000 – 55.000 đồng/tờ, và đây là mức áp dụng cho khách đổi số lượng từ 100 tờ. Trường hợp tờ tiền 2 USD mà có số tứ quý 8, tứ quý 6 hoặc ngày tháng năm sinh, thì có giá đổi 200.000 đồng/tờ.
Sẽ bị phạt từ 20 – 40 triệu đồng
Theo pháp luật hiện hành, hoạt động đổi tiền lẻ nhằm hưởng % chênh lệch là hành vi trái pháp luật. Nghị định 96/2014/NĐ-CP về xử phạt hành chính trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng quy định hành vi này sẽ bị phạt tiền ở mức thấp nhất là 20 triệu đồng.
Cụ thể, điểm a khoản 5 Điều 30 Nghị định 96/2014/NĐ-CP có nêu: Phạt tiền từ 20 - 40 triệu đồng đối với hành vi thực hiện đổi tiền không đúng quy định của pháp luật. Mức phạt này áp dụng cho các cá nhân vi phạm; tổ chức vi phạm bị phạt gấp 02 lần.