Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) đã công bố kết quả kinh doanh năm 2020 với doanh thu hợp nhất đạt hơn 39 nghìn tỷ đồng, tăng trưởng 7,4%; trong đó riêng ngân hàng mẹ đạt gần 21 nghìn tỷ đồng, tăng trưởng 18,6%.
Lợi nhuận trước thuế hợp nhất đạt kỷ lục hơn 13 nghìn tỷ đồng, hoàn thành 127,5% kế hoạch đề ra đầu năm, tăng trưởng 26,1% so với năm 2019; trong đó, lợi nhuận tại ngân hàng riêng lẻ đóng góp tới 71% vào lợi nhuận hợp nhất.
Tại ngân hàng riêng lẻ, chỉ số tỷ suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu (ROE) và tỷ suất sinh lời trên tổng tài sản (ROA) lần lượt đạt mức 24,6% và 2,2%.
Thu nhập ngoài lãi (bao gồm thu nhập từ hoạt động dịch vụ và kinh doanh ngoại hối, chứng khoán) tiếp tục là động lực tăng trưởng doanh thu của ngân hàng mẹ khi tăng trưởng cả năm 2020 đạt 27%. Tỷ trọng thu nhập ngoài lãi/tổng thu nhập hoạt động theo đó tăng lên từ 19% của năm 2019 lên 21%.
Tính đến cuối 2020, tổng tài sản của VPBank đạt hơn 419 nghìn tỷ đồng, tăng trưởng 11,1% so với cuối năm 2019. Tổng dư nợ cho vay khách hàng hợp nhất đạt hơn 320 nghìn tỷ đồng, tăng trưởng 19%; trong đó ngân hàng riêng lẻ tăng 21,8%.
Về chất lượng tín dụng, VPBank cho biết, nợ xấu được kiểm soát với mức hợp nhất là 2,9% tại cuối năm 2020 trong đó tại ngân hàng riêng lẻ lần đầu tiên nợ xấu xuống dưới 2%. Chi phí dự phòng hợp nhất tăng 15,2% so với năm 2019 (đã loại trừ khoản chi phí dự phòng cho VAMC của năm 2019). Con số này tại ngân hàng riêng lẻ đạt tăng trưởng 27%.
Tỷ lệ nguồn vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn cũng được kiểm soát ở mức 28,4%, thấp hơn so với mức tối đa quy định là 40%. Tỷ lệ an toàn vốn (CAR) của ngân hàng hợp nhất đạt trên 11% theo tiêu chuẩn Basel II, cao hơn mức quy định tối thiểu 8%.
FE Credit được định giá hơn 2 tỷ USD?
VPBank đã lên kế hoạch bán FE Credit - công ty cho vay tiêu dùng từ năm 2017. Tuy nhiên, ngân hàng đã hủy bỏ kế hoạch do tại thời điểm đó, FE Credit đóng góp một nửa lợi nhuận doanh nghiệp.
VNDirect cho rằng việc bán cổ phần FE Credit tại thời điểm này là hợp lý. Một đối tác chiến lược nước ngoài với FE Credit có thể cải thiện chi phí vốn của doanh nghiệp và giúp kiểm soát rủi ro. Thương vụ này sẽ kết hợp được nguồn lực giữa FE Credit và đối tác chiến lược, từ đó củng cố vị thế dẫn đầu của doanh nghiệp.
Sau khi nghiên cứu các công ty tài chính tiêu dùng trong khu vực sở hữu hoạt động kinh doanh và phân khúc sản phẩm tương tự, VNDirect đánh giá FE Credit có thể đạt được mức P/BV mục tiêu 3,5 – 4,0 lần (mức thấp nhất trong các doanh nghiệp khu vực có ROE tương đương) cho thương vụ chiến lược này, tương đương định giá công ty đạt 2,3 – 2,6 tỷ USD.
Nguồn vốn tăng thêm sẽ đem lại nhiều phương án sử dụng, như thúc đẩy quy mô cho vay của ngân hàng mẹ, đầu tư vào ngân hàng điện tử,...
Thực tế những năm gần đây, FE Credit chỉ chiếm 1/3 lợi nhuận ròng hợp nhất. Tình trạng này là do NHNN siết chặt quy định liên quan tới cho vay tiêu dùng.
Cụ thể, vào tháng 11/2019, NHNN đã ban hàng Thông tư 18/2019/TT-NHNN quy định cho vay cá nhân không thế chấp (cho vay bằng tiền mặt) không được phép vượt quá 70% tổng dư nợ cho vay tiêu dùng của một công ty tài chính, kể từ năm 2021. Tỷ lệ này sẽ giảm xuống 60% vào năm 2022, 50% vào năm 2023 và 30% vào năm 2024.
Bên cạnh đó, dịch Covid-19 bùng phát đã tác động tiêu cực đến phân khúc khách hàng đại chúng, vốn là trọng tâm của công ty tài chính tiêu dùng này. Do đó, VNDirect kỳ vọng tốc độ tăng trưởng mạnh mẽ của thị trường tài chính tiêu dùng sẽ giảm tốc trong 1-3 năm tới do khung pháp lý siết chặt hơn.
FE Credit đã thành công trong việc tận dụng sự bùng nổ của thị trường tài chính tiêu dùng giai đoạn đầu. Dù chính thức gia nhập thị trường tiêu dùng muộn hơn so với các đối thủ, công ty cho vay tiêu dùng này đã nhanh chóng chiếm được thị phần bằng chiến lược tăng trưởng mạnh mẽ.
FE Credit đã duy trì vị thế dẫn đầu trong giai đoạn 2015 – 2020, với tổng dư nợ cho vay trong giai đoạn 2015 – 2019 đạt tăng trưởng kép 34%, chiếm gần 50% thị phần giai đoạn này.