VnFinance
Thứ ba, 14/03/2023, 10:36 AM

Thiếu vắng doanh nghiệp mới niêm yết, chứng khoán Việt Nam "lặng sóng"

Trong quá khứ, những con sóng thần của chứng khoán Việt Nam thường gắn liền với làn sóng các “bom tấn” IPO lên sàn bên cạnh việc tham gia các tổ chức, Hiệp định thương mại quan trọng.

d32b85c4590acdd0d433b9227d4fb8d6

Nhìn lại lịch sử phát triển hơn 22 năm, thị trường chứng khoán Việt Nam đã từng trải qua không ít đợt sóng thần đẩy VN-Index tăng chóng mặt. Dù bối cảnh khác nhau nhưng những lần nổi sóng thực sự trong quá khứ đều mang đậm dấu ấn của làn sóng ồ ạt các “bom tấn” IPO lên sàn chứng khoán.

tuong-quan(1).png

Giai đoạn 2006-07: Lần đầu lên đỉnh, doanh nghiệp đình đám "đổ bộ" lên sàn

Từ mức 300 điểm vào đầu năm 2006, VN-Index đã tăng một mạch gấp gần 4 lần sau hơn một năm và có lần đầu lập đỉnh lịch sử vào tháng 3/2007. Động lực tăng trưởng trong giai đoạn này bên cạnh câu chuyện Việt Nam gia nhập Tổ chức thương mại Thế giới (WTO) còn đến từ làn sóng các doanh nghiệp "đổ bộ" lên sàn chứng khoán vốn dĩ còn non trẻ.

Chỉ trong 2 năm, HoSE đã đón thêm hơn 100 cổ phiếu mới trong đó có hàng loạt “tên tuổi” như Vingroup (VIC), FPT, Nhựa Bình Minh (BMP), PV Drilling (PVD), Chứng khoán Bảo Việt (BVS), Khoáng sản Bình Định (BMC), Sudico (SJS), Dược Hậu Giang (DHG), Sacombank (STB), SSI,… Hầu hết các cổ phiếu từng có thị giá cao “ngất ngưởng” đều lập kỷ lục trong khoảng thời gian này.

Bên cạnh đó, động lực thúc đẩy thị trưởng giai đoạn đó còn đến từ làn sóng thoái vốn, cổ phần hóa nhiều tập đoàn, tổng công ty và doanh nghiệp thuộc các lĩnh vực xương sống của nền kinh tế, điển hình là các thương vụ cổ phần hoá của Bảo Việt, PVFC, Đạm Phú Mỹ, Vietcombank… Đặc biệt, thương vụ của Vietcombank còn tạo ra sức ảnh hưởng lớn và được giới đầu tư cả trong và ngoài nước quan tâm.

Năm 2009: Sóng hồi mạnh mẽ, thêm nhiều doanh nghiệp mới trên sàn chứng khoán

Sau giai đoạn tăng trưởng nóng, định giá thị trường chứng khoán Việt Nam được đẩy lên mức không tưởng (P/E 4x lần theo Bloomberg). Một cú lao dốc thời điểm đó là điều khó tránh khỏi. Cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu năm 2008 cùng chính sách tiền tệ thắt chặt do áp lực lạm phát đã góp phần nhấn chìm thị trường.

Từ đáy tháng 2/2009, VN-Index quay đầu tăng gấp 2,5 lần chỉ sau khoảng nửa năm, ghi dấu một trong những sóng hồi kinh điển nhất trong lịch sử. Khoảng thời gian này cũng chứng kiến nhiều “hàng khủng” lên sàn có thể kể đến như Masan (MSN), Bảo Việt (BVH), Xây lắp Dầu khí (PVX)… hay một loạt ngân hàng như Vietcombank (VCB), VietinBank (CTG), SHB, Eximbank (EIB).

Sóng hồi kết thúc khi không còn các “hàng mới” chất lượng lên sàn dù năm 2010 ghi nhận số lượng doanh nghiệp niêm yết đạt kỷ lục. Thị trường chứng khoán gần như không có con sóng nào thực sự đáng kể trong khoảng nửa thập kỷ sau đó. Hoạt động niêm yết, lên sàn của các doanh nghiệp cũng trầm lắng hơn khi chỉ có một vài thương vụ đáng chú ý của MB (MBB), PV Gas (GAS), BIDV.

Giai đoạn 2015-18: Trở lại đỉnh lịch sử với loạt doanh nghiệp Nhà nước, tư nhân lớn lên sàn, bán vốn

Mất đến 11 năm sau lần đầu lập đỉnh, VN-Index mới trở lại đỉnh cũ sau con sóng kéo dài hơn 2 năm với động lực đến từ những thương vụ IPO “đình đám” giai đoạn 2015-18. Bên cạnh các doanh nghiệp dầu khí có vốn Nhà nước như Petrolimex (PLX), PV Power (POW), PV Oil (OIL), Lọc hoá dầu Bình Sơn (BSR), nhóm tư nhân với các “bom tấn” như Vinhomes (VHM), Vincom Retail (VRE), Vietjet Air (VJC), VPBank (VPB),… cũng để lại dấu ấn đậm nét.

Thêm nữa, giai đoạn này còn chứng kiến bước ngoặt với sự ra đời Quyết định 51/2014/QĐ-CP. DNNN sau cổ phần hóa bắt buộc phải lên sàn chứng khoán đã tạo ra một làn sóng hàng hoá mới, trong đó có nhiều “tên tuổi” đáng chú ý như Cảng Hàng không (ACV), VEAM (VEA), DAP – Vinachem (DDV), Tập đoàn Cao su (GVR), Becamex IDC (BCM), EVNGENCO 3 (PGV), Sabeco (SAB), Habeco (BHN)…

Sự xuất hiện của nhiều "hàng hóa" chất lượng đã thu hút dòng tiền mạnh đổ vào thị trường chứng khoáng trong giai đoạn 2015 - 2018. Trong đó, những thương vụ bán vốn kỷ lục đã xuất hiện trong giai đoạn này như thương vụ IPO đình đám của Vinhomes thu về 1,35 tỷ USD hay thương vụ bán vốn kỷ lục tại Sabeco giúp Nhà nước thu về hơn 5 tỷ USD.

Sau khi con sóng thần qua đi, các thương vụ IPO cũng ngày càng “thưa thớt”, thị trường trở nên đầy ảm đạm trong năm 2019 trước khi sự kiện “thiên nga đen” mang tên Covid-19 thay đổi tất cả.

Giai đoạn 2020-21: Liên tục lập đỉnh mới với "sóng" cổ phiếu ngân hàng mới

Sau khi xuống đáy Covid vào cuối tháng 3/2020, thị trường chứng khoán Việt Nam đã hồi phục đầy mạnh mẽ và nhanh chóng lấy lại những gì đã mất. VN-Index không ngừng bứt phá qua đó vượt đỉnh lịch sử, thậm chí còn liên tục xác lập những đỉnh cao mới. Động lực chủ yếu thúc đẩy thị trường giai đoạn này đến từ làn sóng nhà đầu tư mới với dòng tiền dồi dào nhờ môi trường lãi suất thấp.

Dù vậy, không thể bỏ qua làn sóng đổ bộ của các ngân hàng lên sàn chứng khoán theo đề án “Cơ cấu lại thị trường chứng khoán và thị trường bảo hiểm đến năm 2020 và định hướng đến năm 2025”. Với đặc thù P/E thấp, sự xuất hiện của một loạt cổ phiếu ngân hàng đã góp phần kéo định giá thị trường chứng khoán Việt Nam trở nên rẻ hơn một cách tương đối qua đó dễ dàng thu hút dòng tiền mới.

Lần lượt Ngân hàng Bản Việt (BVB), Ngân hàng Nam Á (NAB), Ngân hàng Sài Gòn Công Thương (SGB), MaritimeBank (mã MSB), Ngân hàng Việt Á (VAB)… đều lên giao dịch trên UpCOM trong giai đoạn 2020-21. Ngân hàng Phương Đông (OCB), SeABank (SSB) niêm yết lần đầu trong khi LienVietPostBank (LPB), Ngân hàng Á Châu (ACB), Ngân hàng Quốc tế (VIB) cũng chuyển sàn sang HoSE.

Không còn nhiều cái tên đáng chờ đợi

Từ đầu năm 2022 đến nay, các hoạt động IPO và lên sàn chứng khoán diễn ra rất ảm đạm. Những cái tên niêm yết đáng chú ý như Gelex Electric (GEE), Gỗ An Cường (ACG) hay “ông lớn” ngành điện EVNGENCO 3 (PGV), Hạ tầng Giao thông Đèo Cả (HHV) chuyển sàn từ UpCOM sang HoSE đều không tạo ra được hiệu ứng nào thực sự rõ rệt.

Hoạt động có khả năng tạo hàng mới cho sàn niêm yết là cổ phần hóa DNNN gắn với niêm yết, hay thoái vốn Nhà nước tại các DNNN qua sàn đều có kết quả rất hạn chế những năm gần đây. Theo Bộ Tài chính, lũy kế giai đoạn 2016 - 2020 đã có 180 doanh nghiệp được cấp có thẩm quyền phê duyệt phương án cổ phần hóa, nhưng chỉ có 39/128 doanh nghiệp cổ phần hóa thuộc danh mục cổ phần hóa theo Công văn số 991/TTg-ĐMDN và Quyết định số 26/2019/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ (đạt 30% kế hoạch).

Những doanh nghiệp chưa thể thực hiện cổ phần hóa và thoái vốn phần lớn có quy mô nhỏ tại các địa phương. Những cái tên thực sự được nhà đầu tư quan tâm lại chỉ đếm trên đầu ngón tay như Agribank, Vinacomin - TKV, Mobifone, VNPT, SJC, Vinafood1.

Danh sách 141 doanh nghiệp được Nhà nước thoái vốn giai đoạn 2022-2025 theo Quyết định số 1479/QĐ-TTg ngày 29/11/2022 của Thủ tướng Chính phủ cũng không có nhiều cái tên đáng chú ý, phần lớn là các doanh nghiệp trực thuộc UBND Tỉnh với quy mô không quá lớn.

Trong khi đó, nhóm tư nhân cũng không còn nhiều doanh nghiệp “hot” để chờ đợi ngoài một vài cái tên như Thaco, TH True Milk, Tân Hiệp Phát… Tuy vây, lộ trình lên sàn của các tên tuổi này vẫn còn bỏ ngỏ. Vắng bóng các “bom tấn” IPO khiến thị trường chứng khoán thiếu “hàng mới” chất lượng. Làn sóng nhà đầu tư mới tham gia tăng vọt nhưng lại chưa có thêm nhiều lựa chọn mới.

Số tài khoản mở mới liên tục tăng lên, nhưng giao dịch gần như chỉ tập trung vào một số mã quen thuộc. Quy mô vốn hóa tăng trưởng chủ yếu đến từ sự xoay vòng của dòng tiền đầu cơ giá lên. Tuy nhiên, điều này khó có thể tiếp diễn trong thời gian tới, đặc biệt khi môi trường tiền rẻ không còn.

Ngoài câu chuyện về “hàng mới”, những con sóng thần trong quá khứ còn thường gắn liền với các dấu mốc liên quan đến thương mại quốc tế như gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) năm 2006, ký kết Hiệp định Đối tác Kinh tế Việt Nam-Nhật Bản (VJEPA) năm 2009, Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CTPPP) năm 2018, Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - Liên minh Châu Âu (EVFTA) năm 2020 hay Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) đầu năm 2022… Sau nhiều năm nỗ lực đàm phán, Việt Nam hiện đã tham gia hầu hết các tổ chức và Hiệp định thương mại quan trọng. Do đó, chất xúc tác này cũng khó có thể xuất hiện thêm trong tương lai gần.

Dù vậy, triển vọng dài hạn của chứng khoán Việt Nam vẫn được đánh giá khả quan nhờ vĩ mô ổn định và kỳ vọng tăng trưởng của các doanh nghiệp niêm yết sớm hồi phục sau suy thoái. Thêm nữa, triển vọng nâng hạng ngày càng rõ ràng được dự báo sẽ kéo khối ngoại trở lại mạnh mẽ hơn qua đó góp phần thúc đẩy sự phát triển thị trường chứng khoán trong tương lai.


Khối ngoại trở lại mua ròng, tín hiệu gì cho chứng khoán Việt Nam?
Khối ngoại trở lại mua ròng, tín hiệu gì cho chứng khoán Việt Nam?
07/07/2025 Chứng khoán

Sau hơn một năm bán ròng liên tục, khối ngoại đã trở lại mạnh mẽ với giá trị mua ròng hơn 5.200 tỷ đồng chỉ trong một tuần...

Chứng khoán tiệm cận đỉnh cũ 1.400 điểm, rủi ro điều chỉnh ngắn hạn gia tăng
Chứng khoán tiệm cận đỉnh cũ 1.400 điểm, rủi ro điều chỉnh ngắn hạn gia tăng
07/07/2025 Chứng khoán

Thị trường chứng khoán Việt Nam đang hướng về vùng đỉnh lịch sử với tâm thế thận trọng. Dù dòng tiền vẫn lan tỏa tích cực, nhưng rủi ro kỹ thuật và tâm lý FOMO...

Chứng khoán tuần mới (từ 7 đến 11/7): Đã thấy 'gió Đông'?
Chứng khoán tuần mới (từ 7 đến 11/7): Đã thấy "gió Đông"?
07/07/2025 Chứng khoán

Thị trường chứng khoán Việt Nam tuần qua khởi đầu khá tích cực khi thông tin sơ bộ về mức thuế đối ứng của Việt Nam đối với Mỹ xuất hiện...

Everland bị xử phạt hơn 660 triệu đồng và buộc khắc phục vi phạm trong lĩnh vực chứng khoán
Everland bị xử phạt hơn 660 triệu đồng và buộc khắc phục vi phạm trong lĩnh vực chứng khoán
07/07/2025 Chứng khoán

Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) vừa ban hành hai quyết định xử phạt và áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả đối với Công ty cổ phần Tập đoàn Everland...

Nhận định phiên giao dịch ngày 07/7: VN Index đứng trước thử thách lớn tại vùng 1.400 điểm
Nhận định phiên giao dịch ngày 07/7: VN Index đứng trước thử thách lớn tại vùng 1.400 điểm
07/07/2025 Chứng khoán

VN Index tiếp tục giữ đà tăng trong phiên cuối tuần qua nhờ lực đẩy từ nhóm cổ phiếu trụ và thị trường đang tiến gần vùng kháng cự quan trọng...

Nhận định phiên giao dịch ngày 04/7: Cơ cấu danh mục, tránh mua đuổi
Nhận định phiên giao dịch ngày 04/7: Cơ cấu danh mục, tránh mua đuổi
04/07/2025 Chứng khoán

Thị trường ngày 3/7 đánh dấu sự đứt mạch tăng liên tiếp của VN Index khi chỉ số quay đầu giảm điểm nhẹ trong bối cảnh thanh khoản tăng vọt...

Cổ phiếu VSH của Công ty Cổ phần Thủy điện Vĩnh Sơn – Sông Hinh bị cắt margin do vi phạm thuế
Cổ phiếu VSH của Công ty Cổ phần Thủy điện Vĩnh Sơn – Sông Hinh bị cắt margin do vi phạm thuế
03/07/2025 Chứng khoán

Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HOSE) vừa đưa cổ phiếu VSH của Công ty Cổ phần Thủy điện Vĩnh Sơn – Sông Hinh vào danh sách không đủ điều kiện giao dịch...

Nhận định phiên giao dịch ngày 03/7: Thị trường tiệm cận vùng 1.400 điểm, chiến lược thận trọng cần được ưu tiên
Nhận định phiên giao dịch ngày 03/7: Thị trường tiệm cận vùng 1.400 điểm, chiến lược thận trọng cần được ưu tiên
03/07/2025 Chứng khoán

Phiên giao dịch ngày 2/7 ghi nhận sự lan tỏa mạnh mẽ của dòng tiền vào nhóm midcap và chứng khoán, giúp VN Index duy trì đà tăng và tiệm cận vùng kháng cự...

Vì sao Chứng khoán Việt bị xử phạt hơn 1 tỷ đồng?
Vì sao Chứng khoán Việt bị xử phạt hơn 1 tỷ đồng?
02/07/2025 Chứng khoán

Một loạt sai phạm trong hoạt động tài chính, quản trị và tuân thủ pháp luật đã khiến Công ty Cổ phần Chứng khoán Việt bị Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) xử phạt...

Nhận định phiên giao dịch ngày 02/7: Thị trường trước ngưỡng nhạy cảm - Cơ hội tích lũy hay rủi ro “bull-trap”?
Nhận định phiên giao dịch ngày 02/7: Thị trường trước ngưỡng nhạy cảm - Cơ hội tích lũy hay rủi ro “bull-trap”?
02/07/2025 Chứng khoán

Sau nhịp tăng mạnh kéo dài từ giữa tháng 6, thị trường đang có dấu hiệu bước vào vùng giằng co với độ biến động lớn. VN Index tiếp tục tăng nhẹ nhưng dòng tiền...

Nhận định phiên giao dịch ngày 01/7: Tránh “FOMO” trong giai đoạn nhạy cảm
Nhận định phiên giao dịch ngày 01/7: Tránh “FOMO” trong giai đoạn nhạy cảm
01/07/2025 Chứng khoán

Khởi động tháng 7, thị trường được dự báo tiếp tục duy trì trạng thái tích cực nhờ đà tăng ổn định từ phiên cuối tháng 6. Tuy nhiên, khi chỉ số VN Index dần...

Chứng khoán tuần mới (từ 30/6 đến 4/7): Vượt đỉnh, chờ tin?
Chứng khoán tuần mới (từ 30/6 đến 4/7): Vượt đỉnh, chờ tin?
30/06/2025 Chứng khoán

Thị trường chứng khoán Việt Nam đã khép lại tuần giao dịch cuối cùng của tháng 6 với diễn biến hết sức tích cực. VN-Index tiếp tục lập đỉnh mới, đóng cửa tại 1.371 điểm,...

HOSE chính thức “gật đầu” cho TAL của Taseco Land chuyển sàn
HOSE chính thức “gật đầu” cho TAL của Taseco Land chuyển sàn
30/06/2025 Chứng khoán

HOSE chính thức chấp thuận niêm yết gần 312 triệu cổ phiếu TAL của Taseco Land. Doanh nghiệp cũng chốt lịch trả cổ tức tiền mặt 15% cho cổ đông vào cuối tháng 7 tới...

Nhận định phiên giao dịch ngày 30/6: Tăng nhưng thanh khoản thấp, VN Index đối mặt thử thách mới ở vùng kháng cự cứng
Nhận định phiên giao dịch ngày 30/6: Tăng nhưng thanh khoản thấp, VN Index đối mặt thử thách mới ở vùng kháng cự cứng
30/06/2025 Chứng khoán

Sau khi có tuần tăng điểm tích cực, VN Index đang tiến dần đến vùng kháng cự mạnh quanh 1.380–1.400 điểm. Dù xu hướng ngắn hạn vẫn nghiêng về phía tích cực...

Nhận định phiên giao dịch ngày 27/6: Thị trường chờ động lực bứt phá mới?
Nhận định phiên giao dịch ngày 27/6: Thị trường chờ động lực bứt phá mới?
27/06/2025 Chứng khoán

Phiên giao dịch ngày 26/6 khép lại với diễn biến giằng co và giảm điểm nhẹ, cho thấy tâm lý thận trọng vẫn bao trùm thị trường....

Nhận định phiên giao dịch ngày 26/6: Tích lũy trước bứt phá hay điều chỉnh ngắn hạn?
Nhận định phiên giao dịch ngày 26/6: Tích lũy trước bứt phá hay điều chỉnh ngắn hạn?
26/06/2025 Chứng khoán

Thị trường trong phiên 25/6 thể hiện sự thận trọng khi chỉ số VN Index gần như đi ngang, thanh khoản duy trì ở mức cao nhưng suy giảm đáng kể so với những phiên...

Công ty Chứng khoán Đầu tư Tài chính Việt Nam bị phạt 745 triệu đồng do hàng loạt vi phạm trong hoạt động chứng khoán
Công ty Chứng khoán Đầu tư Tài chính Việt Nam bị phạt 745 triệu đồng do hàng loạt vi phạm trong hoạt động chứng khoán
25/06/2025 Chứng khoán

Ngày 20/6/2025, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) ban hành Quyết định số 312/QĐ-XPHC về việc xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán đối với Công ty Cổ phần...

Nhận định phiên giao dịch ngày 25/6: VN Index tiến sát vùng cản mạnh, nhà đầu tư nên giữ 'kỷ luật' giao dịch
Nhận định phiên giao dịch ngày 25/6: VN Index tiến sát vùng cản mạnh, nhà đầu tư nên giữ "kỷ luật" giao dịch
25/06/2025 Chứng khoán

Sau phiên tăng mạnh ngày 24/6 với thanh khoản đạt đỉnh nhiều tuần, thị trường bước vào phiên 25/6 với kỳ vọng tiếp tục xu hướng tích cực...

Thị trường chứng khoán 24/6: Thị trường giữ sắc xanh, áp lực chốt lời dần xuất hiện
Thị trường chứng khoán 24/6: Thị trường giữ sắc xanh, áp lực chốt lời dần xuất hiện
24/06/2025 Chứng khoán

Thị trường tiếp tục ghi nhận phiên tăng điểm tích cực khi VN Index duy trì sắc xanh trong suốt thời gian giao dịch, đóng cửa tại mốc 1.366,77 điểm, tăng 8,59 điểm...

VnFinance
vnfinance.vn
VnFinance
VnFinance
VnFinance
VnFinance