Thuế quan mới của ông Trump phủ bóng lên các nền kinh tế châu Á
Cuộc chiến thương mại leo thang dưới thời Tổng thống Mỹ Donald Trump đang thách thức các nền kinh tế châu Á, dù lớn hay nhỏ, giữa kỳ vọng khu vực này tiếp tục dẫn dắt tăng trưởng toàn cầu.

Suốt nhiều thập kỷ qua, khai thác, xuất khẩu và thương mại tự do đã giúp Trung Quốc cùng các nước châu Á khác vươn lên thành những cường quốc kinh tế. Tuy nhiên, hàng loạt chính sách thuế quan của Trump đang phá vỡ các thỏa thuận thương mại này.
Nhà Trắng cho biết tiêu chí áp thuế mới không chỉ dựa trên thâm hụt thương mại của Mỹ mà còn tính đến nhiều yếu tố khác như thuế nội địa, tỷ giá hối đoái, trợ cấp chính phủ và các rào cản thương mại phi thuế quan. Ngoài những mức thuế dự kiến sẽ được công bố vào thứ Tư, mức thuế 25% đối với ô tô và linh kiện ô tô nhập khẩu cũng chính thức có hiệu lực vào thứ Năm.
Ông Trump cũng đã áp đặt thuế đối với Trung Quốc, Canada và Mexico, mở rộng thuế đối với thép và nhôm, và đánh thuế cả những quốc gia nhập khẩu dầu từ Venezuela. Ông dự định tiếp tục áp thuế đối với dược phẩm, gỗ, đồng và chip máy tính.
Chi phí khai thác tăng đã khiến nhiều doanh nghiệp dịch chuyển khỏi Trung Quốc sang các nền kinh tế khác ở Nam Á, Đông Nam Á, châu Phi và Mỹ Latinh. Tuy nhiên, sự bất ổn về chính sách thuế quan của ông Trump có thể khiến phần lớn doanh nghiệp chọn cách án binh bất động để chờ xem tình hình tiếp theo.
“Không có quy tắc rõ ràng nào đối với các mức thuế đối ứng, và sự bất ổn là điều duy nhất có thể chắc chắn”, ông Stephen Innes từ SPI Asset Management nhận định.
Trung Quốc: Đối mặt với áp lực từ thuế quan Mỹ
Là nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, Trung Quốc vẫn dựa nhiều vào xuất khẩu để bù đắp cho nhu cầu nội địa suy yếu. Bắc Kinh đặt ưu tiên vào xuất khẩu ô tô, đặc biệt là xe điện (EV) và pin, nhưng mức thuế 27,5% đối với ô tô và 102,5% đối với EV gần như đã đóng sập cánh cửa vào thị trường Mỹ đối với các hãng xe Trung Quốc. Hiện nay, Trung Quốc là nhà cung cấp linh kiện ô tô lớn thứ hai cho Mỹ, chỉ sau Mexico.
Trong nhiệm kỳ đầu của ông Trump, Trung Quốc buộc phải chuyển hướng sang khai thác công nghệ cao khi bị áp thuế cao. Xu hướng này nhiều khả năng sẽ tiếp diễn khi Mỹ tiếp tục gia tăng sức ép, kéo theo tình trạng mất việc làm do ngành khai thác thay đổi cơ cấu, theo Raymond Yeung từ ANZ Research.
Để đáp trả, Bắc Kinh đã nâng thuế đối với hàng nhập khẩu từ Mỹ, đặc biệt là nông sản, đồng thời thắt chặt kiểm soát xuất khẩu đối với những khoáng sản quan trọng trong khai thác công nghệ cao.
Ngoài ra, xuất khẩu khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) của Mỹ sang Trung Quốc đã giảm đáng kể từ đầu năm nay, và dự báo sẽ tiếp tục giảm sau khi Bắc Kinh áp mức thuế 15% đối với LNG nhập khẩu từ Mỹ.
Nhật Bản
Thủ tướng Shigeru Ishiba cho biết hôm thứ Ba rằng nước này đang nỗ lực để thuyết phục Mỹ loại Nhật Bản khỏi danh sách bị áp thuế đối với ô tô. Hiện tại, Mỹ chiếm khoảng 1/5 tổng xuất khẩu của Nhật Bản, tương đương khoảng 1,5 triệu ô tô mỗi năm.
Dù các hãng xe lớn của Nhật như Toyota, Honda và Nissan đã có nhà máy tại Mỹ và ngày càng mở rộng khai thác ở Mexico, ngành ô tô vẫn đóng vai trò quan trọng với nền kinh tế Nhật Bản. Theo Hiệp hội Các nhà sản xuất Ô tô Nhật Bản, ngành này đang sử dụng khoảng 5,6 triệu lao động.
Ngoài ô tô, các mặt hàng xuất khẩu như điện tử, máy móc, hóa chất và thép của Nhật Bản cũng có nguy cơ bị Mỹ áp thuế. Một khảo sát của Ngân hàng Trung ương Nhật Bản công bố hôm thứ Hai cho thấy niềm tin kinh doanh của các nhà khai thác lớn đã giảm sút lần đầu tiên trong vòng một năm qua. Chỉ số Nikkei 225 đã giảm hơn 10% trong ba tháng qua, trong khi cổ phiếu của Toyota lao dốc 27%.
Đài Loan
Hơn 60% nền kinh tế Đài Loan phụ thuộc vào xuất khẩu, với mức thặng dư thương mại với Mỹ lên tới gần 74 tỷ USD trong năm ngoái.
Chip bán dẫn là mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Đài Loan sang Mỹ, bên cạnh máy tính, thiết bị văn phòng và hàng tiêu dùng. Công ty sản xuất chip Đài Loan (TSMC) đang mở rộng các nhà máy của họ tại bang Arizona, nhờ các ưu đãi của Mỹ và chiến lược phát triển của chính doanh nghiệp. Vào đầu tháng 3, CEO C.C. Wei cam kết đầu tư thêm 100 tỷ USD vào thị trường Mỹ.
Hàn Quốc
Hàn Quốc đạt mức thặng dư thương mại 66 tỷ USD với Mỹ năm ngoái, trong đó xuất khẩu chủ yếu là ô tô, linh kiện điện tử và chip bán dẫn.
Theo Patrick Cronin của Hudson Institute, Hàn Quốc có thể tăng cường đầu tư vào sản xuất ô tô, thép và chất bán dẫn tại Mỹ, đồng thời xem xét điều chỉnh Hiệp định Thương mại Tự do Mỹ - Hàn (KORUS FTA) để thúc đẩy thương mại cân bằng hơn.
Bên cạnh đó, Hàn Quốc là một trong những nhà nhập khẩu LNG lớn nhất thế giới và có thể tăng mua khí đốt từ Mỹ để giúp cân bằng cán cân thương mại, theo một báo cáo từ RaboBank.
Việt Nam
Cũng như nhiều quốc gia Đông Nam Á khác, Việt Nam đã áp dụng mô hình phát triển kinh tế dựa vào thương mại và đầu tư nước ngoài, giống như Nhật Bản và Trung Quốc.
Năm ngoái, Việt Nam đạt mức thặng dư thương mại 123,5 tỷ USD với Mỹ – cao thứ ba sau Mexico và Trung Quốc. Các mặt hàng xuất khẩu chủ lực gồm máy móc, dệt may và giày dép.
Nhờ xuất khẩu tăng 14%, kinh tế Việt Nam đã tăng trưởng mạnh mẽ với tốc độ 7,1% trong năm qua. Chính phủ Việt Nam gần đây tuyên bố cắt giảm thuế nhập khẩu LNG, ô tô, ethanol và một số nông sản để làm dịu căng thẳng thương mại với Mỹ. Đồng thời, Việt Nam cũng chấp thuận thử nghiệm dịch vụ internet vệ tinh Starlink của Elon Musk trong vòng 5 năm.
Ấn Độ
Là quốc gia đông dân nhất thế giới, Ấn Độ ghi nhận thặng dư thương mại 46 tỷ USD với Mỹ trong năm 2024, theo Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ. Các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Ấn Độ sang Mỹ gồm dược phẩm, hóa chất, ngọc trai, kim cương và đá quý.
Xuất khẩu chiếm gần 1/4 GDP của Ấn Độ, tạo ra hàng triệu việc làm, trong khi Mỹ vẫn là thị trường xuất khẩu lớn nhất của nước này.
Nh.Thạch/Reuters
TIN LIÊN QUAN
Mỹ dự tính áp thuế lên tới 3.521% đối với pin năng lượng mặt trời từ Đông Nam Á
Hoa Kỳ hôm thứ Hai (21/4) đã công bố dự định áp thuế lên tới 3.521% đối với các tấm pin năng lượng mặt trời nhập khẩu từ Đông Nam Á, một động thái nhằm...
TP HCM cấm xe hơn 20 tuyến đường phục vụ lễ kỷ niệm 30/4
Từ 17h30 ngày 22/4, hơn 20 tuyến đường khu vực quận 1 sẽ cấm xe theo khung giờ, để tổ chức các chương trình kỷ niệm 50 năm thống nhất đất nước.
Năm 2025, ai sẽ phải làm lại Căn cước công dân?
Theo Luật Căn cước năm 2025, những người sinh năm 2000, 1985 và 1965 sẽ thuộc diện phải đổi thẻ. Việc này nhằm cập nhật thông tin nhân thân và đảm bảo tính pháp lý của giấy tờ tùy thân khi thực hiện các thủ tục hành chính, dân sự.
Quý I/2025: Thu ngân sách nhà nước tăng 29%
Lũy kế 3 tháng đầu năm, thu ngân sách nhà nước (NSNN) đạt 721,3 nghìn tỷ đồng, trong đó, thu nội địa tăng so cùng kỳ do kinh tế những tháng cuối năm 2024 và...
Đại công trường 30 tháng 4
Một sự kiện lớn, một niềm vui lớn nhân lên những niềm vui trong những ngày tháng Tư lịch sử: “Đại công trường 30 tháng 4” được coi là điểm nhấn đầu tiên trong dịp...
Khai mạc chuỗi sự kiện chào mừng 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước
Tối 19/4, chuỗi hoạt động lễ hội quy mô với chủ đề “Sắc màu thành phố Bác” sẽ khai mạc tại TP HCM chào mừng kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống...
Hà Nội: Dự kiến tên gọi và phương án sắp xếp các phường mới ở 12 quận
Ngày 19/4, Chủ tịch UBND TP Hà Nội đã ký công văn gửi các quận, huyện về phương án sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã để thực hiện lấy ý kiến nhân dân...
Sửa đổi Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả: Tạo hành lang pháp lý cho chuyển đổi xanh
Sáng 19/4, Thường trực Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường (KHCN&MT) của Quốc hội đã tổ chức phiên họp thẩm tra sơ bộ Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số...
Phó Thủ tướng chỉ đạo không để trục lợi, làm giá, đầu cơ trên thị trường vàng
Văn phòng Chính phủ vừa có văn bản số 3332/VPCP-KTTH ngày 18/4/2025 truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc về diễn biến giá vàng trong nước.
Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng: Trong hệ sinh thái xanh, công nghệ xanh có vai trò quyết định
Theo Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng, Việt Nam đã cam kết đạt mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 và là một trong những quốc gia đầu tiên xây dựng Kế hoạch hành...
Thuế đối ứng Hoa Kỳ: phải nhìn nhận trong nguy có cơ
Quyết định tăng thuế nhập khẩu các ngành hàng sang Hoa Kỳ tới 46% của Tổng thống Hoa Kỳ, công bố hồi đầu tháng 4, đang trở thành mối lo ngại toàn cầu. Tuy nhiên,...
5 địa phương dẫn đầu cả nước về tăng trưởng kinh tế trong quý I/2025
Cục Thống kê cho biết, trong quý I/2025 có 43 địa phương có mức tăng trưởng cao hơn mức tăng của cả nước, trong đó phải kể đến 5 địa phương dẫn đầu về tăng...
Du khách tấp nập tới TPHCM dịp lễ 30/4, tour lịch sử hứa hẹn "hút khách"
Nhiều người dân ở khắp các tỉnh, thành trên cả nước đã có kế hoạch đến TPHCM xem các hoạt động kỷ niệm 50 năm thống nhất đất nước. Trong khi đó, các đơn vị...
Thuế đối ứng của Mỹ: Thách thức mới cho xuất khẩu Việt Nam và thị trường chứng khoán
Chính sách thuế nhập khẩu đối ứng (reciprocal tariffs) của Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa có hiệu lực vào ngày 9/4 đang tạo ra những chấn động đối với thương mại toàn cầu.
Hoa Kỳ tạm dừng áp thuế đối ứng với hơn 75 quốc gia trong 90 ngày
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump thông báo tạm dừng áp thuế đối ứng trong 90 ngày với hơn 75 quốc gia đối tác thương mại không trả đũa; riêng đối với Trung Quốc,...
Thuế đối ứng của Mỹ chính thức có hiệu lực
Hàng hóa nhập khẩu từ các nước vào Mỹ bắt đầu chịu mức thuế mới từ hôm nay, theo đúng kế hoạch của Tổng thống Donald Trump.
Vì sao CPI quý I/2025 tăng 3,22%?
Theo Cục Thống kê, trong quý I/2025, giá hàng hóa và dịch vụ trên thị trường nhìn chung không có biến động bất thường, lạm phát trong tầm kiểm soát. Bình quân quý I/2025, CPI...
Thủ tướng: Đề xuất cấp có thẩm quyền tiếp tục giảm thuế VAT trong 2025 và 2026
Đề xuất tiếp tục giảm thuế giá trị gia tăng (VAT) 2% sẽ có tác động lớn đến tăng trưởng kinh tế, người dân và hỗ trợ doanh nghiệp giảm chi phí sản xuất, hạ...
"Đòn thuế" của Tổng thống Mỹ: Thế giới rúng động, người tiêu dùng lo chi tiêu tăng
Những dòng thuế mới của Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa công bố lập tức làm rung chuyển các nền kinh tế lớn và thổi bùng căng thẳng thương mại toàn cầu...
Xem nhiều




