VnFinance
Thứ hai, 02/06/2025, 14:04 PM

Vàng lậu không còn đất sống

Ngày 28/5, Tổng Bí thư Tô Lâm đã có buổi làm việc với Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương. Một trong những nội dung “nóng” nhất là, Tổng Bí thư yêu cầu xóa bỏ thế độc quyền Nhà nước trong sản xuất vàng miếng, cho phép nhiều doanh nghiệp đủ điều kiện tham gia, nhằm tạo môi trường cạnh tranh bình đẳng, đa dạng nguồn cung và ổn định giá.

Chỉ đạo này của Tổng Bí thư được dư luận hết sức hoan nghênh. Vậy là, sau 13 năm, Nghị định 24/2012/NĐ-CP được thực hiện đã có quá nhiều bất cập. Việc áp dụng thế độc quyền vàng miếng gây hệ lụy không nhỏ cho nền kinh tế, nhất là tình trạng buôn lậu vàng, chảy máu ngoại tệ ra nước ngoài. Giờ đây thị trường vàng đang “nín thở” khi thế độc quyền Nhà nước về vàng miếng bị phá vỡ.

Vàng lậu không còn đất sống
Ảnh minh họa

Tất nhiên chính sách nào ra đời cũng có lý do của nó. Vào thời điểm năm 2012, Nhà nước quyết định độc quyền sản xuất vàng miếng, và chỉ sử dụng thương hiệu vàng miếng SJC (Saigon Jewelry Company) làm thương hiệu vàng miếng quốc gia là vì các lý do chủ yếu sau:

Một là, nhằm ổn định thị trường vàng và tỷ giá ngoại tệ. Trước đó thị trường vàng ở Việt Nam rất biến động, do có hàng chục thương hiệu vàng miếng khác nhau, như Phượng Hoàng của Công ty PNJ, vàng miếng của Công ty Vàng bạc đá quý Ngân hàng Sài Gòn Thương Tín (SBJ), vàng miếng thương hiệu ACB của Ngân hàng TMCP Á Châu, vàng miếng AAA của Agribank... Có điều hoạt động mua bán vàng miếng không được kiểm soát chặt chẽ, dẫn đến chênh lệch lớn giữa giá vàng trong nước và thế giới; gây áp lực lên thị trường ngoại tệ (do nhập lậu vàng, chuyển tiền ra nước ngoài mua vàng); tạo ra tâm lý “vàng hóa” nền kinh tế, khiến người dân và doanh nghiệp trữ vàng thay vì đầu tư vào sản xuất.

Hai là, mục đích khi ban hành Nghị định là nhằm tăng cường vai trò quản lý của Ngân hàng Nhà nước, trao quyền quản lý hoạt động sản xuất, kinh doanh vàng miếng; cấp phép cho các tổ chức đủ điều kiện mua bán vàng miếng; trực tiếp tổ chức đấu thầu vàng để can thiệp thị trường khi cần thiết. Nhờ đó, Ngân hàng Nhà nước kiểm soát được nguồn cung vàng miếng, điều tiết giá cả, và hạn chế đầu cơ, thao túng thị trường.

Ba là, Ngân hàng Nhà nước chọn SJC làm thương hiệu vàng miếng duy nhất vì Công ty này là thương hiệu lớn nhất, chiếm khoảng 90% thị phần vàng miếng trước đó. SIC có hệ thống sản xuất, kiểm định, phân phối vàng miếng rộng khắp, được khách hàng tin tưởng về chất lượng và uy tín. Việc thống nhất một thương hiệu giúp chuẩn hóa vàng miếng trên thị trường sẽ dễ dàng hơn trong quản lý và kiểm soát lưu thông, đồng thời giảm tình trạng “vàng hóa” và tăng niềm tin vào tiền đồng.

Thế nhưng có những ưu điểm kéo dài của ngày hôm qua có thể trở thành lực cản, thành khuyết điểm của ngày hôm nay. Đến thời điểm này (5/2025) tình hình hiện tại cho thấy, việc độc quyền vàng miếng gây ra nhiều tác hại, cần phải thay đổi cho phù hợp.

Việc độc quyền vàng miếng, cụ thể là chỉ sử dụng SJC làm “vàng miếng quốc gia” đang bộc lộ nhiều vấn đề bức xúc, tạo có áp lực lớn từ dư luận, chuyên gia, và thị trường yêu cầu xem xét lại chính sách này.

Theo nhiều chuyên gia kinh tế, cần bãi bỏ độc quyền vàng. Vì sao vậy? Vì rằng, việc độc quyền kim loại quý này gây nhiều bất lợi, dễ thấy nhất là nó tạo ra chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới rất lớn. Trong năm 2024 và 5 tháng đầu năm nay, chênh lệch có lúc lên tới 20 triệu đồng/lượng giữa giá vàng SJC trong nước và giá vàng thế giới (ngày 31/5/2025, chênh lệch từ 14,5-15 triệu đồng).

Mức chênh lệch này làm thiệt hại cho người dân, đặc biệt là những người mua vàng làm tài sản tích trữ. Nó gây nên tình trạng mất công bằng, do giá vàng trong nước không còn phản ánh đúng giá trị thực tế toàn cầu. SJC từng là doanh nghiệp nhà nước nhưng hiện đã cổ phần hóa, nhà nước chỉ giữ một phần nhỏ. Thị trường vàng đã xảy ra hiện tượng “sốt cao” vào năm 2024. Người dân xếp hàng ngày này qua ngày khác để chờ mua vàng, còn các công ty vàng phải giới hạn số vàng bán cho mỗi người ở mức 1 lượng vàng miếng hoặc 1 đến 2 chỉ vàng nhẫn vì không đủ nguồn cung.

Nếu duy trì mãi tình trạng độc quyền sẽ cản trở cạnh tranh, dẫn đến méo mó thị trường. Chỉ có một loại vàng miếng được chấp nhận lưu hành chính thức khiến người dân không có lựa chọn nào khác. Trong khi đó, thị trường vàng đã phát triển, người dân hiểu biết thấu đáo hơn, cần công khai, minh bạch, và vận hành theo kinh tế thị trường, không thể duy trì mãi mô hình “quản lý hành chính cứng”.

Sắp tới, khi chúng ta chấm dứt độc quyền vàng miếng sẽ mang lại những kết quả tích cực. Cụ thể là, giảm chênh lệch giá vàng trong nước và quốc tế; tăng cạnh tranh, đa dạng hóa thương hiệu vàng miếng; nâng cao chất lượng dịch vụ, minh bạch thị trường. Không những thế còn tạo điều kiện cho nhiều doanh nghiệp trong nước phát triển, thúc đẩy ngành vàng, trang sức, chế tác, góp phần ổn định tài chính tiền tệ bền vững hơn.

Tuy nhiên, các chuyên gia kinh tế đề xuất, cần thực hiện theo lộ trình và có kiểm soát. Không nên “xóa bỏ” đột ngột dễ gây sốc thị trường, mà cần xóa bỏ thế độc quyền Nhà nước về thương hiệu vàng miếng một cách có kiểm soát. Cần xây dựng tiêu chuẩn vàng miếng quốc gia (không phải thương hiệu cá nhân). Cho phép nhiều đơn vị đủ điều kiện sản xuất vàng miếng, dưới sự kiểm định chất lượng của Nhà nước.

Chính sách độc quyền vàng miếng tuy phù hợp trong giai đoạn bất ổn, nhưng hiện tại không còn phù hợp, gây ra nhiều hệ lụy tiêu cực. Khi Nhà nước quyết tâm gỡ nút thắt trên thị trường vàng thì tâm lý người dân sẽ vững vàng hơn, lúc đó họ không còn “đánh bạc một cửa” chỉ lo bỏ vốn vào vàng, tình trạng vàng lậu chui lủi sẽ không còn đất sống.


Techcombank đồng hành chuyển đổi số cùng doanh nghiệp Cần Thơ
Techcombank đồng hành chuyển đổi số cùng doanh nghiệp Cần Thơ

Ngân hàng TMCP Kỹ Thương Việt Nam (Techcombank) phối hợp cùng Sở Khoa học và Công nghệ thành phố Cần Thơ tổ chức “Hội nghị Techcombank đồng hành cùng doanh nghiệp...

Techcombank là đại diện duy nhất Việt Nam được giải thưởng Celent Model Bank 2025 về quản lý vận hành xuất sắc
Techcombank là đại diện duy nhất Việt Nam được giải thưởng Celent Model Bank 2025 về quản lý vận hành xuất sắc

Ngân hàng Thương mại Cổ phần Kỹ thương Việt Nam (Techcombank) chính thức được Tổ chức tư vấn tài chính công nghệ hàng đầu thế giới Celent vinh danh tại Celent Model Bank Awards 2025...

Điểm tin ngân hàng ngày 20/6: Tỷ giá USD tăng tại ngân hàng, giảm bất ngờ trên “chợ đen”
Điểm tin ngân hàng ngày 20/6: Tỷ giá USD tăng tại ngân hàng, giảm bất ngờ trên “chợ đen”

KienlongBank dự kiến chia cổ tức "khủng" 60%, tăng vốn điều lệ lên gần 6.000 tỷ đồn; 150.000 tỷ đồng trái phiếu đáo hạn trong nửa cuối năm; Đề xuất phạt đến 100 triệu đồng...

Mua bán vàng từ 20 triệu đồng phải chuyển khoản
Mua bán vàng từ 20 triệu đồng phải chuyển khoản

Theo dự thảo, các giao dịch mua bán vàng có giá trị từ 20 triệu đồng trở lên bắt buộc phải thực hiện thông qua tài khoản thanh toán của khách hàng và của doanh nghiệp kinh doanh vàng, tại ngân hàng thương mại hoặc chi nhánh ngân hàng nước ngoài.

Agribank khẳng định vị thế Top 100 doanh nghiệp lớn nhất Đông Nam Á năm 2025
Agribank khẳng định vị thế Top 100 doanh nghiệp lớn nhất Đông Nam Á năm 2025

Việc Agribank tiếp tục có mặt trong danh sách Fortune Southeast Asia 500 một lần nữa khẳng định uy tín và quy mô của ngân hàng...

Điểm tin ngân hàng ngày 19/6: Cảng Sài Gòn chuẩn bị thoái toàn bộ hơn 5 triệu cổ phiếu MSB
Điểm tin ngân hàng ngày 19/6: Cảng Sài Gòn chuẩn bị thoái toàn bộ hơn 5 triệu cổ phiếu MSB

PGBank sắp họp cổ đông bất thường để điều chỉnh kế hoạch tăng vốn; MB triển khai gói vay bất động sản với hạn mức lên tới 50 tỷ đồng; Hiệp hội Ngân hàng xây...

Cán bộ nhân viên SeABank chung tay làm sạch 11 bãi biển vì môi trường xanh
Cán bộ nhân viên SeABank chung tay làm sạch 11 bãi biển vì môi trường xanh

Hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới 5/6 và Ngày Đại dương thế giới 8/6, trong ngày 7/6/2025 hàng trăm cán bộ nhân viên (CBNV) Ngân hàng TMCP Đông Nam Á (SeABank, HOSE: SSB)...

Các ngân hàng trung ương dự kiến tiếp tục mua vàng trong 12 tháng tới
Các ngân hàng trung ương dự kiến tiếp tục mua vàng trong 12 tháng tới

Theo khảo sát mới nhất của Hội đồng Vàng Thế giới (WGC), các ngân hàng trung ương dự kiến ​​sẽ tiếp tục mua vàng trong 12 tháng tới. Kim loại quý này đang thu...

VPBank dẫn đầu nhóm ngân hàng tư nhân Việt Nam trong Fortune Southeast Asia 500
VPBank dẫn đầu nhóm ngân hàng tư nhân Việt Nam trong Fortune Southeast Asia 500

VPBank tăng 4 bậc lên vị trí 87 trong danh sách 500 doanh nghiệp lớn nhất Đông Nam Á, khẳng định những bước tiến về quy mô, hiệu quả hoạt động và tầm ảnh hưởng...

PVcomBank khẳng định sứ mệnh cộng đồng cùng Robocon 2025
PVcomBank khẳng định sứ mệnh cộng đồng cùng Robocon 2025

Tối 13/6, các trận đấu cuối cùng của vòng chung kết cuộc thi sáng tạo Robot Việt Nam 2025 (Robocon 2025) đã diễn ra tại Nhà thi đấu Ninh Bình, thành phố Hoa Lư, tỉnh...

Điểm tin ngân hàng ngày 18/6: MSB huy động 7.000 tỷ đồng trái phiếu
Điểm tin ngân hàng ngày 18/6: MSB huy động 7.000 tỷ đồng trái phiếu

Loạt ngân hàng thanh lý ô tô đã qua sử dụng, giá khởi điểm chỉ từ 45 triệu đồng; Chính thức giảm 2% thuế VAT đến hết năm 2026, trừ chứng khoán, ngân hàng...

An tâm trong mọi giao dịch ứng dụng ngân hàng số thế hệ mới SHB SAHA
An tâm trong mọi giao dịch ứng dụng ngân hàng số thế hệ mới SHB SAHA

Việc triển khai ứng dụng ngân hàng số thế hệ mới SHB SAHA tới khách hàng đánh dấu một cột mốc quan trọng trong chiến lược chuyển đổi số toàn diện của Ngân hàng TMCP Sài Gòn – Hà Nội (SHB) sau hơn 32 năm phát triển, nhằm tạo ra một hệ sinh thái các dịch vụ

Giá vàng điều chỉnh giảm mạnh
Giá vàng điều chỉnh giảm mạnh

Giá vàng trong nước giảm cả triệu đồng cùng chiều với xu hướng của thị trường thế giới trước động thái chốt lời sau những phiên tăng mạnh.

VPBankS và Fintech AI bắt tay phát triển StockGuru: Cuộc cách mạng AI trong đầu tư chứng khoán Việt Nam
VPBankS và Fintech AI bắt tay phát triển StockGuru: Cuộc cách mạng AI trong đầu tư chứng khoán Việt Nam

Thị trường chứng khoán Việt Nam vừa chứng kiến một bước ngoặt quan trọng. VPBankS và Fintech AI chính thức trở thành đối tác chiến lược, cùng phát triển StockGuru - giải pháp AI độc...

Điểm tin ngân hàng ngày 17/6: Tỷ giá USD tăng nhẹ trong nước, “chợ đen” tiếp tục đi lên
Điểm tin ngân hàng ngày 17/6: Tỷ giá USD tăng nhẹ trong nước, “chợ đen” tiếp tục đi lên

Giải thể Ủy ban Giám sát tài chính Quốc gia; TPBank ra mắt giải pháp vay mua nhà số hóa; Tiền gửi tại hệ thống ngân hàng lập kỷ lục gần 15 triệu tỷ đồng;...

HDBank ký kết hạn mức tín dụng 2.000 tỷ đồng với PV Power, thúc đẩy chuyển đổi năng lượng bền vững
HDBank ký kết hạn mức tín dụng 2.000 tỷ đồng với PV Power, thúc đẩy chuyển đổi năng lượng bền vững

Tiếp tục dẫn dắt xu hướng tài chính xanh và hiện thực hóa chiến lược phát triển bền vững, ngày 11/6/2025, tại Hà Nội, Ngân hàng TMCP Phát triển TP.HCM...

Điểm tin ngân hàng ngày 16/6:  Eximbank dự kiến huy động 10.000 tỷ đồng trái phiếu
Điểm tin ngân hàng ngày 16/6: Eximbank dự kiến huy động 10.000 tỷ đồng trái phiếu

Trái phiếu thứ cấp của ngân hàng Việt Á (VAB) được xếp hạng khá; Agribank rao bán khoản nợ hơn 154 tỷ đồng thế chấp bằng dự án nhà ở xã hội tại Bắc Ninh;17...

Điểm tin ngân hàng tuần qua: Lãi suất cho vay có xu hướng giảm
Điểm tin ngân hàng tuần qua: Lãi suất cho vay có xu hướng giảm

Dự kiến cấm giao dịch vàng bằng tiền mặt từ 20 triệu đồng trở lên;MB tung gói vay tiêu dùng tới 3 tỷ đồng, ân hạn gốc 24 tháng cho chủ hộ kinh doanh;Tín dụng...

Những ngân hàng đủ điều kiện sản xuất vàng miếng theo quy định mới
Những ngân hàng đủ điều kiện sản xuất vàng miếng theo quy định mới

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đang lấy ý kiến dự thảo sửa đổi Nghị định 24/2012/NĐ-CP về quản lý hoạt động kinh doanh vàng. Theo dự thảo, để được sản xuất vàng miếng, doanh nghiệp...

VnFinance
vnfinance.vn
VnFinance
VnFinance
VnFinance
VnFinance