Cổ phiếu ngân hàng chuẩn bị bước vào “chu kỳ mới”? Những tín hiệu bất ngờ đang hé lộ

Lợi nhuận tiếp tục khởi sắc nhờ tín dụng phục hồi mạnh

Báo cáo tài chính quý III/2025 của các tổ chức tín dụng cho thấy lợi nhuận toàn ngành Ngân hàng tiếp tục đà hồi phục rõ rệt. Tăng trưởng tín dụng đến ngày 30/9/2025 ước đạt 13,4% so với đầu năm, tương ứng quy mô hơn 17,7 triệu tỷ đồng – tăng khoảng 20% so với cùng kỳ 2024. Đây là mức tăng trưởng ấn tượng trong bối cảnh lãi suất điều hành vẫn được giữ ở mức thấp, hỗ trợ nhu cầu vốn của nền kinh tế.

Đặc biệt, tín dụng bất động sản tăng vọt và trở thành động lực lớn nhất. Đến cuối quý III, dư nợ cho vay lĩnh vực này đạt hơn 1,8 triệu tỷ đồng, tương ứng tăng 25,4% so với đầu năm và 36,7% so với cùng kỳ năm trước. Nhờ đó, tỷ trọng tín dụng bất động sản tăng lên 10,4% tổng tín dụng toàn nền kinh tế – mức cao nhất từ trước tới nay.

Trong bối cảnh thị trường địa ốc phục hồi và chính sách tiền tệ nới lỏng, các ngân hàng có tỷ trọng cho vay bất động sản cao như Techcombank (TCB), VPBank (VPB), SHB, HDBank (HDB)… nổi lên như các bên hưởng lợi rõ nét, với tốc độ tăng trưởng dư nợ vượt trội.

Điển hình, VPBank ghi nhận tăng trưởng tín dụng riêng lẻ lên tới gần 29% so với đầu năm. Ngân hàng dự kiến cả năm đạt mức khoảng 35% – không chỉ là mức kỷ lục của chính VPBank mà còn là mức tăng trưởng cao nhất toàn hệ thống trong năm.

Trong khi đó, nhóm "Big 4" gồm Vietcombank (VCB), BIDV (BID), VietinBank (CTG) và Agribank đóng vai trò trụ cột, hưởng lợi từ chủ trương đẩy mạnh đầu tư công và giải ngân hạ tầng. Đây là hai lĩnh vực có sức lan tỏa lớn, tạo nền tảng thúc đẩy tín dụng doanh nghiệp và bán lẻ, đồng thời góp phần tăng trưởng lợi nhuận cho nhóm ngân hàng quốc doanh.

Nợ xấu tăng chậm lại – tín hiệu cải thiện chất lượng tài sản

Theo các chuyên gia, trong bối cảnh tín dụng tăng tốc, việc duy trì chất lượng tài sản ổn định là yếu tố then chốt giúp dòng vốn vận hành thông suốt và hạn chế rủi ro. Theo báo cáo quý III/2025, tổng nợ xấu của các ngân hàng niêm yết đã tăng lên 274.050 tỷ đồng, cao hơn 2% so với quý trước và 8,1% so cùng kỳ năm 2024. Tuy nhiên, mức tăng này đã giảm tốc đáng kể so với các năm cao điểm 2022–2024.

Tỷ lệ nợ xấu quý III đạt 2,01%, tuy cao hơn mức trung bình 5 năm (khoảng 1,84%) nhưng đã giảm đáng kể so với giai đoạn đầu năm 2025 – thời điểm các khoản nợ được cơ cấu theo Thông tư hỗ trợ đã hết hiệu lực. Diễn biến này được đánh giá là "điểm cộng" giúp củng cố kỳ vọng lợi nhuận các quý cuối năm và năm 2026.

Nguồn thu ngoài lãi bùng nổ: ngoại hối và chứng khoán dẫn dắt

Không chỉ tăng trưởng nhờ tín dụng, các ngân hàng còn hưởng lợi mạnh mẽ từ thu nhập ngoài lãi. Theo Công ty Chứng khoán SSI, thu nhập ngoài lãi quý III tăng đột biến nhờ: Doanh thu giao dịch ngoại hối tăng 23% so với cùng kỳ. Lợi nhuận từ chứng khoán kinh doanh và đầu tư tăng 33 lần so với cùng kỳ năm 2024

Việc VN-Index lập đỉnh mới đã tạo ra làn sóng giao dịch mạnh trên thị trường chứng khoán. Nhờ đó, hoạt động môi giới, tự doanh, cho vay margin của các công ty chứng khoán thuộc hệ sinh thái ngân hàng đạt kết quả cao kỷ lục – đóng góp lớn vào tăng trưởng lợi nhuận toàn ngành.

Đa dạng hóa nguồn thu: ngân hàng đồng loạt mở rộng hệ sinh thái

Nhằm giảm phụ thuộc vào NIM – vốn khó quay lại mức "hoàng kim" hơn 4% như trước đây – các ngân hàng đang đẩy mạnh chuyển dịch sang nguồn thu ngoài lãi, trong đó nổi bật là thành lập công ty bảo hiểm nhân thọ.

Ngày 16/7/2025, Bộ Tài chính đã cấp phép cho Techcombank thành lập TCLife. Sau 5 năm hoạt động, TCLife dự kiến đóng góp 1.195 tỷ đồng lợi nhuận ròng với tỷ suất sinh lời 23,4%.

VPBank cũng đã thông qua kế hoạch lập công ty bảo hiểm nhân thọ với vốn điều lệ gần 2.000 tỷ đồng.

VIB dự báo sẽ gia nhập xu hướng này trong thời gian tới.

Trong khi bảo hiểm phi nhân thọ tại Việt Nam tăng trưởng ổn định với tỷ lệ thâm nhập 0,65–0,75% GDP, thì bảo hiểm nhân thọ mới đạt khoảng 1,2% GDP trong 6 tháng đầu năm 2025, vẫn còn cách xa mức đỉnh 1,9% của giai đoạn 2021–2022. Điều này cho thấy dư địa tăng trưởng của mảng bảo hiểm nhân thọ còn rất lớn, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam hướng tới mục tiêu tăng trưởng GDP 10% vào năm 2026.

Tài sản số và vàng: "mảnh đất mới" cho ngân hàng

Quốc hội thông qua Luật Công nghiệp công nghệ số (tháng 6/2025) đã mở đường cho lĩnh vực tài sản mã hóa và công nghệ blockchain phát triển mạnh tại Việt Nam. Dù khung pháp lý còn trong giai đoạn hoàn thiện, nhưng 5 công ty chứng khoán – đa số thuộc hệ sinh thái ngân hàng như TCBS, VPBankS, HDBS, SSI và VIX – đã thành lập pháp nhân riêng cho mảng tài sản số.

Tháng 9/2025, VPBankS công bố chiến lược trung hạn 2026–2030, trong đó nhấn mạnh đầu tư vào công nghệ số, AI, blockchain và các mô hình kinh doanh mới như: Sàn giao dịch tài sản mã hóa; Nền tảng cho vay ngang hàng (P2P lending); Sàn giao dịch hàng hóa. Hướng đi này được kỳ vọng giúp VPBankS "đi trước một bước", chủ động nắm bắt làn sóng số hóa tài chính toàn cầu.

Trước đó, Tập đoàn Dunamu – đơn vị vận hành sàn Upbit – đã ký MoU với MB để triển khai sàn giao dịch tài sản số nội địa đầu tiên tại Việt Nam.

Song song, Công ty cổ phần Sàn giao dịch Tài sản mã hóa Techcom (TCEX) công bố tăng vốn điều lệ từ 3 tỷ lên 101 tỷ đồng, thể hiện sự nghiêm túc của ngân hàng trong việc chuẩn bị cho lĩnh vực mới này.

Định giá vẫn hấp dẫn – cổ phiếu ngân hàng chưa hết dư địa tăng. Theo đánh giá của các chuyên gia phân tích, cổ phiếu ngân hàng tiếp tục là nhóm có sức hút lớn nhờ: Hệ sinh thái ngày càng mở rộng, khả năng bán chéo sản phẩm vượt trội, tệp khách hàng đặc thù và khổng lồ, bộ đệm an toàn vốn (CAR) cao, dư địa cải thiện vốn thông qua lợi nhuận hoặc phát hành cho nhà đầu tư ngoại. Đặc biệt, định giá nhiều cổ phiếu ngân hàng vẫn ở mức hấp dẫn khi so sánh với mức tăng trưởng lợi nhuận 2025–2026, qua đó mở ra dư địa tích lũy cho nhà đầu tư trung và dài hạn.