VnFinance
Thứ tư, 02/06/2021, 15:09 PM

Dịch Covid-19 và liều vaccine chống vị kỷ

Sau đại dịch Covid-19, thế giới phẳng sẽ không thể được hiểu như là cách mà nhóm người có ưu thế biện minh cho mục tiêu kiếm lợi xuyên biên giới...

Lời nói thật sẽ giúp tỉnh ngộ. Lời nói thật cần phải xuất hiện đúng lúc, dù nuốt trôi nó còn hơn nuốt 1000 viên thuốc đắng. Đặc biệt, khi đó là lời nói thật cho tất cả.

Hai năm vừa qua, con virus mang tên SAR-CoV-2 đã gây nên những tai biến thuộc loại chưa từng có trong lịch sử nhân loại. Tính tới thời điểm này, theo cập nhật của Worldometers, khoảng 171 triệu người mắc bệnh, hơn 3,5 triệu người đã tử vong.

Ngay cả ở những nước phát triển, số lượng người mắc bệnh ở mức cao khiến cho không chỉ hệ thống y tế quá tải. Người ta phải chứng kiến rất nhiều cảnh tượng đau lòng khi các nhà xác không còn chỗ chứa người quá cố nên xe đông lạnh đã bị trưng dụng.

Mới đây nhất, cuộc càn quét của dịch  Covid-19 tại Ấn Độ đã làm quốc gia đông dân thứ hai thế giới này điêu đứng. Không nỗi đau nào riêng của ai, đương nhiên, nhưng liệu chúng ta có nhìn thấy điều gì khác?

Thế giới phẳng là khái niệm được nhà báo Mỹ Thomas Friedman đưa ra vào những năm đầu thế kỷ 20 với nhiều hàm ý ngợi ca quá trình toàn cầu hóa. Một trong những hệ quả của 'thế giới phẳng' là sự phân chia các khâu trong quá trình sản xuất chủ yếu theo cách những khâu mang lại lợi nhuận lớn nhất thuộc về quốc gia sở hữu thương hiệu, còn những người trực tiếp tạo ra các bộ phận của sản phẩm chỉ nhận phần lợi ít ỏi của việc gia công.

Sự bất bình đẳng này, trong những điều kiện bình thường, là điều đương nhiên phải chấp nhận. Dù vậy, cuộc khủng hoảng thiết bị y tế, từ chiếc khẩu trang trở đi khi đại dịch Covid-19 bùng phát đã buộc nhiều quốc gia phải nghĩ lại.

Phản ứng ngược theo cách di chuyển nhà máy về bản quốc có thể chỉ làm các nền kinh tế gia công rung chấn nhẹ nhưng lại không thuyết phục với chính các quốc gia đang ấp ủ ý định ấy.

Có nhiều yếu tố ngăn trở, trong đó, quan trọng nhất là thế giới phẳng, cộng với sự bùng nổ của kinh tế số khiến những ông chủ thật sự khác là những tập đoàn đa quốc gia, những ông chủ công nghệ... Giải pháp duy trì chuỗi cung ứng, đặc biệt là cung ứng các sản phẩm thiết yếu trong điều kiện khủng hoảng, chắc chắn không thể đến từ mục tiêu lợi nhuận tối đa.

Cũng trong những ngày khó khăn với cả thế giới, chiếc mặt nạ đạo đức dễ bị bong rơi chỉ vì những chiếc khẩu trang hay những liều vaccine. Chúng ta không thể làm biến mất khỏi ký ức của hàng triệu người trên thế giới về tình huống chặn cướp khẩu trang như phim Hollywood.

Trong nội bộ châu Âu, mâu thuẫn trong phân phối vaccine đã nảy sinh và đi kèm với đó là những cáo buộc không nhẹ lời. Ở tầm toàn cầu, như khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới WHO, nhiều nước giàu đang sở hữu số lượng vaccine vượt qua nhu cầu sử dụng của người dân của họ và điều này khiến cơ hội tiếp cận vaccine của người dân các nước nghèo càng trở nên xa vời.

Sáng kiến 'du lịch vaccine', một hình thức kêu gọi du khách trở đến với những nước giầu và dư thừa vacine và thiếu khách du lịch sẽ càng khiến cho việc phân phối vaccine gặp trở ngại, đặc biệt khi nó trở thành trào lưu. Vẫn biết là người giàu ở đâu cũng dễ tiếp cận đặc quyền nhưng khi đối diện với vấn đề sinh tử, không một trái tim tử tế nào chấp nhận nổi thực tế đó.

Vả lại, liệu bạn có an toàn khi nhà hàng xóm đang cháy? Mấy ngày gần đây, nước Anh, một trong những quốc gia có tỷ lệ tiêm vaccine Covid-19 đang đau đầu vì một đợt bùng phát mới liên quan tới chủng Covid-19 lần đầu tiên ghi nhận ở Ấn Độ, với số ca mắc và nhập viện tăng 20% trong tuần cuối tháng 5/2021.

Nếu coi vaccine là tấm lá chắn giúp toàn cầu đương đầu với đại dịch thì cũng phải đồng thời nhận thức rằng, khi cơ hội tiếp cận vaccine ở các nước đang và kém phát triển chưa đầy đủ, dịch bệnh có thể tiếp tục đe dọa tới ngay cả các nước đã đạt tỷ lệ tiêm vaccine cao.

Có vẻ như, toàn cầu hóa không thể được hiểu chỉ như là cách mà nhóm người có ưu thế có đầy đủ công cụ kiếm lợi xuyên biên giới. Thế giới phẳng đồng nghĩa với việc các quốc gia có mối liên quan mật thiết với nhau, mà vấn đề ở quốc gia này không thể không liên quan tới phần còn lại của thế giới. 

Đi xa hơn, sự tồn tại của quốc gia này liên quan mật thiết đến sự tồn tại của quốc gia khác và tất cả đều nằm trong ngưỡng chịu đựng của sinh quyển. Câu chuyện sẽ không chỉ giới hạn trong cách thế giới đối phó với đại dịch Covid-19.

Sự bộc lộ của tính vị kỷ cá nhân cũng là điều không thể không nhận thấy trong khủng hoảng lần này. Khao khát 'công dân toàn cầu', sự quyến rũ của 'giấc mơ hoa' của hàng triệu bạn trẻ châu Á phải đối diện với thực tế khốc liệt: làn sóng phân biệt người gốc Á ở nhiều quốc gia. Đã ghi nhận những sự việc đau lòng, cứ như thể, nhiều người cho rằng, có người xứng đáng bị mắc bệnh còn họ thì không. 

Cũng ở các quốc gia xuất hiện hiện tượng tiêu cực nêu trên, có lẽ, phải nhìn nhận vấn đề ở một khía cạnh khác nữa. Dịch bệnh kéo dài khiến các ngành sản xuất, kinh doanh đình trệ, nỗi đố kỵ, so bì với những người khác màu da rất dễ nảy sinh.

Đã vậy, trong xã hội tiêu dùng, cá nhân phải tự nguyện gánh nợ cho những khoản chi tiêu trước. Thu nhập hàng tháng, hàng quý, hàng năm bị đứt đoạn hoặc giảm sút do điều kiện kinh tế khó khăn đồng nghĩa gánh nặng nợ trĩu nặng trên hai đôi vai họ. Và khi nhận được các món trợ cấp của chính phủ, việc đầu tiên họ phải làm là trả nợ, để giữ chiếc iPhone, chiếc ô tô hay thậm chí, chiếc máy giặt.

Cũng như dịch bệnh Covid-19 làm xuất hiện nhiều tỷ phú vaccine, với những gói cứu trợ của chính phủ, những ông lớn tài chính, công nghệ... Chính sách hỗ trợ liệu có đến đúng nơi cần nó nhất và tại sao điều phi lý này lại tồn tại? 

Ở Việt Nam, thiết nghĩ, không cần rườm lời về vấn đề này. Chiến lược nhất quán đối phó Covid-19 bằng cách khoanh vùng dập dịch, cách ly các trường hợp tiếp xúc gần vẫn đang chứng minh hiệu quả. Đã có những F0 vị kỷ, những người khiến trận chiến chống bệnh dịch của Việt Nam phải đổ thêm mồ hôi và tiền của nhưng cũng không ai dám chắc rằng, sau sự lên án của dư luận và án phạt đích đáng, thực trạng đó sẽ hoàn toàn chấm dứt. Đâu đó vẫn có người ngây ngô tin rằng chắc con virus nó trừ mình ra!

Không khoa học nào có thể chế tạo được liều vaccine chống vị kỷ, thế nhưng, chỉ cần 5 phút suy nghĩ, ai cũng có thể tìm ra ít nhất một câu trả lời cho chính mình. Nếu không 'làm cho người khác điều  mà mình muốn người khác làm cho mình' thì ít ra hãy 'đừng làm những điều mà mình không muốn người khác làm với mình'.

Đương nhiên, sự thật cổ xưa này khó thực hiện hơn rất nhiều ở tầm mức quốc gia, nhất là những nước công khai hoặc ngầm ẩn cho rằng, "chúng tôi trên hết". Vì thế, sẽ vẫn có những cái giá phải trả và tiếc thay, người nghèo và yếu thế lại là những đối tượng dễ tổn thương trước nhất.


Thuế đối ứng của Mỹ chính thức có hiệu lực
Thuế đối ứng của Mỹ chính thức có hiệu lực
09/04/2025 Tin nóng

Hàng hóa nhập khẩu từ các nước vào Mỹ bắt đầu chịu mức thuế mới từ hôm nay, theo đúng kế hoạch của Tổng thống Donald Trump.

Vì sao CPI quý I/2025 tăng 3,22%?
Vì sao CPI quý I/2025 tăng 3,22%?
09/04/2025 Tin nóng

Theo Cục Thống kê, trong quý I/2025, giá hàng hóa và dịch vụ trên thị trường nhìn chung không có biến động bất thường, lạm phát trong tầm kiểm soát. Bình quân quý I/2025, CPI...

Thủ tướng: Đề xuất cấp có thẩm quyền tiếp tục giảm thuế VAT trong 2025 và 2026
Thủ tướng: Đề xuất cấp có thẩm quyền tiếp tục giảm thuế VAT trong 2025 và 2026
08/04/2025 Tin nóng

Đề xuất tiếp tục giảm thuế giá trị gia tăng (VAT) 2% sẽ có tác động lớn đến tăng trưởng kinh tế, người dân và hỗ trợ doanh nghiệp giảm chi phí sản xuất, hạ...

'Đòn thuế' của Tổng thống Mỹ: Thế giới rúng động, người tiêu dùng lo chi tiêu tăng
"Đòn thuế" của Tổng thống Mỹ: Thế giới rúng động, người tiêu dùng lo chi tiêu tăng
08/04/2025 Tin nóng

Những dòng thuế mới của Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa công bố lập tức làm rung chuyển các nền kinh tế lớn và thổi bùng căng thẳng thương mại toàn cầu...

7 giải pháp hỗ trợ xuất khẩu, ứng phó với chính sách thuế quan của các nước
7 giải pháp hỗ trợ xuất khẩu, ứng phó với chính sách thuế quan của các nước
07/04/2025 Tin nóng

Tại buổi họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 3 diễn ra chiều 6/4, đại diện lãnh đạo các bộ, ngành liên quan đã làm rõ nhiều nội dung về phản ứng của Việt Nam...

Trung Quốc áp thuế bổ sung 34% đối với tất cả hàng hóa Mỹ
Trung Quốc áp thuế bổ sung 34% đối với tất cả hàng hóa Mỹ
05/04/2025 Tin nóng

Trung Quốc hôm thứ Sáu (4/4) cho biết sẽ áp thuế đáp trả 34% đối với tất cả hàng hóa nhập khẩu từ Hoa Kỳ kể từ ngày 10/4/2025.

Chính phủ đề nghị Hoa Kỳ tạm hoãn áp thuế để đàm phán
Chính phủ đề nghị Hoa Kỳ tạm hoãn áp thuế để đàm phán
05/04/2025 Tin nóng

Chính phủ Việt Nam đề nghị phía Hoa Kỳ tạm hoãn áp thuế đối ứng đối với hàng hóa Việt Nam từ 1-3 tháng để đàm phán, với tinh thần đảm bảo công bằng...

Quý I/2025: Doanh thu dịch vụ tiêu dùng ước tăng 9,4% so với cùng kỳ
Quý I/2025: Doanh thu dịch vụ tiêu dùng ước tăng 9,4% so với cùng kỳ
04/04/2025 Tin nóng

Thông tin này được Bộ Công Thương chia sẻ tại họp báo thường kỳ quý I/2025, diễn ra chiều 4/4 ở Hà Nội.

Thuế quan mới của ông Trump phủ bóng lên các nền kinh tế châu Á
Thuế quan mới của ông Trump phủ bóng lên các nền kinh tế châu Á
04/04/2025 Tin nóng

Cuộc chiến thương mại leo thang dưới thời Tổng thống Mỹ Donald Trump đang thách thức các nền kinh tế châu Á, dù lớn hay nhỏ, giữa kỳ vọng khu vực này tiếp tục dẫn...

Bộ Tài chính: Phần lớn hàng hóa Mỹ xuất sang Việt Nam chịu thuế 15% hoặc thấp hơn
Bộ Tài chính: Phần lớn hàng hóa Mỹ xuất sang Việt Nam chịu thuế 15% hoặc thấp hơn
04/04/2025 Tin nóng

Lãnh đạo Bộ Tài chính cho biết, phần lớn mặt hàng Mỹ xuất khẩu sang Việt Nam chỉ chịu mức thuế suất dưới 15%, thấp hơn nhiều mức 90% mà Chính phủ Mỹ đưa ra.

5 khuyến nghị của Bộ Công Thương với doanh nghiệp khi Hoa Kỳ áp thuế đối ứng 46%
5 khuyến nghị của Bộ Công Thương với doanh nghiệp khi Hoa Kỳ áp thuế đối ứng 46%
04/04/2025 Tin nóng

Ngay sau khi Hoa Kỳ công bố áp thuế lên tới 46% đối với hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam, Bộ Công Thương đã đưa ra các chương trình hành động, khuyến nghị giúp...

Giám đốc AmCham: 'Người dân Mỹ nhận được hàng hóa chất lượng cao, giá thấp từ Việt Nam'
Giám đốc AmCham: "Người dân Mỹ nhận được hàng hóa chất lượng cao, giá thấp từ Việt Nam"
04/04/2025 Tin nóng

Bình luận về mức thuế 46% mà chính quyền Mỹ áp lên hàng Việt từ ngày 9/4, ông Adam Sitkoff, Giám đốc điều hành AmCham Hà Nội, cho rằng, Việt Nam là một trong...

Chuyên gia nêu giải pháp khi bị Mỹ áp thuế cao
Chuyên gia nêu giải pháp khi bị Mỹ áp thuế cao
03/04/2025 Tin nóng

Trao đổi với PetroTimes, PGS.TS Nguyễn Thường Lạng cho rằng, Chính phủ cần tập trung tìm ra một giải pháp thương lượng tốt nhất, tránh để tình trạng leo thang chiến tranh thương mại,...

Dự kiến từ 1/7, chính quyền địa phương chuyển sang mô hình 2 cấp
Dự kiến từ 1/7, chính quyền địa phương chuyển sang mô hình 2 cấp
03/04/2025 Tin nóng

Bộ Nội vụ đề xuất chính quyền cấp huyện sẽ chấm dứt thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn và dừng hoạt động kể từ ngày 1/7/2025.

Mỹ áp thuế đối ứng 46% với Việt Nam, nhóm hàng hóa nào bị ảnh hưởng?
Mỹ áp thuế đối ứng 46% với Việt Nam, nhóm hàng hóa nào bị ảnh hưởng?
03/04/2025 Tin nóng

Việc Mỹ áp dụng thuế đối ứng 46% đối với hàng hóa xuất khẩu từ Việt Nam sang Mỹ có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến các ngành mũi nhọn như điện tử, dệt may...

Tổng thống Mỹ ký sắc lệnh áp thuế với hàng chục nền kinh tế
Tổng thống Mỹ ký sắc lệnh áp thuế với hàng chục nền kinh tế
03/04/2025 Tin nóng

Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa công bố mức thuế nhập khẩu với hàng chục nền kinh tế, trong đó Việt Nam chịu mức 46%.

Những chính sách mới có hiệu lực từ tháng 4/2025
Những chính sách mới có hiệu lực từ tháng 4/2025
01/04/2025 Tin nóng

Từ tháng 4/2025, nhiều chính sách mới có hiệu lực, nổi bật là các chính sách liên quan đến quản lý lao động, tiền lương, thù lao, tiền thưởng trong doanh nghiệp nhà nước; Quy...

Bảo hiểm xã hội đối với người nghỉ hưu sớm
Bảo hiểm xã hội đối với người nghỉ hưu sớm
31/03/2025 Tin nóng

Thay vì nghỉ hưu sớm bị trừ phần trăm lương hưu, tới đây, cán bộ, công chức, viên chức, người lao động nghỉ hưu sớm theo Nghị định 178/2024/NĐ-CP sẽ vừa được hưởng lương hưu,...

'Mâm cơm tri ân ngày Giỗ Tổ': Nét đẹp văn hóa của phụ nữ Phú Thọ
"Mâm cơm tri ân ngày Giỗ Tổ": Nét đẹp văn hóa của phụ nữ Phú Thọ
30/03/2025 Tin nóng

Giỗ Tổ Hùng Vương nhằm giáo dục đạo lý truyền thống tri ân công đức tổ tiên, gắn kết các thế hệ con cháu về cùng một cội nguồn, sống hòa hợp. Xuất phát...

VnFinance
vnfinance.vn
VnFinance
VnFinance
VnFinance