Lợi nhuận hơn 3.000 tỷ đồng
9 tháng đầu năm 2021, Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín (Sacombank, HOSE: STB) báo lợi nhuận trước thuế tăng 40%, đạt 3.249 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế tăng 38%, đạt 2.553 tỷ đồng. Tuy nhiên, lợi nhuận cao chưa hẳn phản ánh chất lượng thực sự cũng như hiệu quả hoạt động của ngân hàng.
Theo báo cáo tài chính hợp nhất quý 3/2021, thu nhập lãi thuần tại Sacombank tăng 11% so với cùng kỳ, đạt gần 9.470 tỷ đồng. Nếu nguồn thu này đến từ việc mở rộng cho vay các khách hàng, nó sẽ cho thấy khả năng tăng tín dụng của Sacombank đang hoạt động tốt và hiệu quả. Tuy nhiên, trên thực tế, thu nhập từ lãi và các khoản thu nhập tương tự tại Sacombank chỉ đạt gần 23.093 tỷ đồng, giảm 9%. Trong đó, thu nhập lãi cho vay khách hàng giảm 9% xuống còn 20.804 tỷ đồng.
Thu nhập lãi thuần tại Sacombank tăng chủ yếu nhờ huy động được vốn đầu vào giảm. Cụ thể, tại thuyết minh tài chính tiền tệ, tiền gửi không kỳ hạn của khách hàng (CASA) tăng 14% đạt hơn 91.305 tỷ đồng. Do đó, chi phí lãi và các chi phí tương tự giảm 20% xuống còn 13.623 tỷ đồng.
Nguồn: BCTC hợp nhất quý 3/2021 tại Sacombank.
Hơn nữa, khả năng sinh lợi tại Sacombank cũng bắt đầu giảm dần. Cụ thể, tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu bình quân (ROEA) quý 3/2020 đạt 2,57% song đến quý 3/2021 chỉ đạt 2,01%. Tỷ suất sinh lợi trên tổng tài sản bình quân (ROAA) cũng giảm từ 0,15% xuống 0,13%.
Như vậy, 9 tháng qua, dù tổng tài sản tại Sacombank xấp xỉ đầu năm, đạt 494.294 tỷ đồng; dư nợ cho vay khách hàng tăng 4,8% đạt 356.440 tỷ đồng nhưng thu nhập từ lãi lại giảm, do giảm chi phí đầu vào mà sinh ra thu nhập lãi thuần. Yếu tố này cho thấy, việc tăng tài sản, mở rộng cho vay của nhà băng này vẫn chưa thực sự đạt hiệu quả cao.
Nhìn tổng thể từ báo cáo tài chính hợp nhất quý 3/2021 có thể thấy, 9 tháng đầu năm, lợi nhuận tại Sacombank tăng mạnh chủ yếu do ngân hàng tận dụng được nguồn vốn huy động rẻ và mạnh tay xử lý nợ xấu. Trong khi, việc tăng tổng tài sản, tăng dư nợ tín dụng vẫn chưa đạt hiệu quả và tiềm ẩn nhiều rủi ro khi các khoản nợ tiềm ẩn nằm ngoài bảng cân đối kế toán còn tương đối lớn (tính đến 30/9/2021 tổng nghĩa vụ nợ tiềm ẩn tại Sacombank ở mức hơn 18.649 tỷ đồng). Ngoài ra, nợ cần chú ý cũng tăng vọt 130% so với đầu năm, lên hơn 1.809 tỷ đồng.
Các khoản nợ tiềm ẩn được phát sinh khi ngân hàng và khách hàng ký các cam kết tín dụng, hạn mức thấu chi chưa sử dụng hoặc thư tín dụng... Dù nằm ở ngoại bảng và chưa được coi là nợ xấu, nhưng trong bối cảnh dịch Covid-19 bùng phát, doanh nghiệp khó khăn sẽ có thể trở thành các khoản nợ tiềm ẩn nhiều rủi ro.
Dồn dập rao bán bất động sản "khủng", xử lý nợ xấu
Vừa qua, Tổng Công ty BĐS Công nghiệp Thành Thành Công, thành viên của Công ty Cổ phần Địa ốc Sài Gòn Thương Tín (TTC Land – mã: SCR) đã đấu giá thành công 5 lô đất có tổng diện tích 293.749m2 do Sacombank sở hữu tại Khu công nghiệp Sóng Thần trị giá gần 2.000 tỷ đồng, nâng quỹ đất kho xưởng cho thuê lên hơn 500.000m2. Các lô đất này thuộc Khu công nghiệp Sóng Thần có quy mô 178 hecta, tỉnh Bình Dương, vốn là vị trí rất đắc địa trên địa bàn.
Đây là bất động sản được Sacombank nhiều lần mang ra đấu giá với mức khởi điểm ban đầu hơn 2.300 tỷ đồng. Tuy nhiên, sau nhiều lần không thành công, giá khởi điểm trong đợt chào bán cuối tháng 10 chỉ còn 1.942 tỷ đồng và giá trúng khoảng 2.000 tỷ đồng.
Ngoài ra, gần đây nhiều lô đất "khủng" cũng đã được Sacombank đấu giá thành công thời gian qua.
Chẳng hạn, vừa qua, Công ty Đầu tư và Dịch vụ Khánh Hội (Khahomex) đã nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền trên đất tại số 245/61B Hòa Bình, phường Hiệp Tân, quận Tân Phú, TP.HCM. Được biết, lô đất có tổng diện tích là 6.327 m2 nằm tại ngã tư đường Hòa Bình – Tô Hiệu, thuộc sở hữu của CTCP Đầu tư Xây dựng và Kinh doanh bất động sản Tân Phong. Sau này, lô đất được ủy quyền cho Sacombank toàn quyền định đoạt để xử lý nợ.
Lô đất này từng được chào bán với giá khởi điểm tới 413 tỷ đồng, sau đó giảm dần xuống còn 355 tỷ đồng trong lần đấu giá năm 2020. Trong báo cáo tài chính bán niên 2021, Công ty Đầu tư và Dịch vụ Khánh Hội (Khahomex) ghi nhận một khoản ứng trước hơn 115 tỷ đồng cho Sacombank