Tăng trưởng GDP vượt kỳ vọng: Mừng nhưng vẫn lo!
“Mặc dù nhiều chỉ số bứt phá tạo nên tăng trưởng GDP vượt kỳ vọng trong 6 tháng đầu năm, nhưng những động lực này tương đối bấp bênh để duy trì tiếp trong quý II, III”, TS. Trần Toàn Thắng, Viện Chiến lược phát triển (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) nhìn nhận.
![]() |
Mừng với tăng trưởng GDP vượt dự báo
Báo cáo tình hình kinh tế - xã hội 6 tháng đầu năm 2024 của Tổng cục Thống kê cho thấy, tổng sản phẩm trong nước (GDP) 6 tháng đầu năm 2024 tăng 6,42%, chỉ thấp hơn tốc độ tăng 6,58% của 6 tháng đầu năm 2022 trong giai đoạn 2020 - 2024. Mức tăng trưởng này vượt xa kỳ vọng của các tổ chức như World Bank hay Quỹ tiền tệ thế giới với mức dự báo 5,5 - 6% cho cả năm 2024.
Đóng góp vào tốc độ tăng trưởng này là các chỉ số thu hút đầu tư nước ngoài (FDI), xuất nhập khẩu, số doanh nghiệp trở lại hoạt động và thị trường lao động khởi sắc. Đây là dấu hiệu tích cực cho hành trình khôi phục và phát triển kinh tế hướng tới mục tiêu tăng trưởng của cả năm 2024.
Nhìn về động lực tăng trưởng cho một con số vượt kỳ vọng, TS. Trần Toàn Thắng, Trưởng Ban Quốc tế, Viện Chiến lược phát triển (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) chia sẻ với PetroTimes. Trong xu hướng phục hồi chung của nền kinh tế toàn cầu, tình hình kinh tế - xã hội Việt Nam quý đầu năm tuy tương đối khó khăn nhưng từ quý II đã có dấu hiệu khởi sắc tốt hơn so với dự tính ban đầu.
Kinh tế thế giới cũng đã nâng điểm dự báo lên 0,1 – 0,2 điểm phần trăm so với dự báo đầu năm cho 2024. Điều này cho thấy động lực từ nền kinh tế có sự tăng trưởng tốt.
Ở Việt Nam, động lực lớn được nhìn thấy từ vốn FDI với 13,5 tỷ USD vốn đăng ký và 10,8 tỷ USD vốn thực hiện trong 6 tháng đầu năm, lần lượt tăng 43% và 7,8% so với cùng kỳ.
Với đà tăng này, vốn FDI sẽ đạt khoảng 21 - 22 tỷ USD vốn thực hiện và trên 30 tỷ USD vốn đăng ký của cả năm nay. Đây là một con số cao, tuy nhiên cũng chưa phải quá đột biến so với các năm trước Covid-19.
Động lực thứ hai theo ông Thắng đến từ cầu xuất khẩu khi thị trường bên ngoài phục hồi tốt. Từ đầu năm đến giờ, hàng loạt mặt hàng đã đạt được kỷ lục xuất khẩu mới.
Đầu tư công là động lực tăng trưởng thứ ba được đẩy lên mạnh thông qua các chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, đặc biệt là xử lý được khúc mắc liên quan đến nguồn nguyên liệu cho các dự án hạ tầng lớn, trình tự thủ tục trong đấu thầu, giải phóng mặt bằng.
Trụ đỡ nông nghiệp cũng là yếu tố tích cực khi đóng góp vào 5,96% vào GDP cả nước. Ngoài ra, tăng trưởng trong khu vực kinh doanh chế biến, chế tạo; khu vực dịch vụ cũng có mặt phục hồi tích cực thoát khỏi nền ảm đạm của quý đầu năm.
Trong 6 tháng đầu năm, số doanh nghiệp thành lập mới (119.612) và quay trở lại hoạt động đã lớn hơn số doanh nghiệp rút lui (110.316) cho thấy kỳ vọng của doanh nghiệp tốt hơn cũng góp phần kéo động lực tăng trưởng đi lên.
![]() |
Lo vì động lực tương đối bấp bênh
Mặc dù nhiều chỉ số bứt phá tạo nên tăng trưởng GDP vượt kỳ vọng trong 6 tháng đầu năm, nhưng TS. Trần Toàn Thắng cho rằng những động lực này tương đối bấp bênh để có thể duy trì tiếp trong quý II, III.Một số vấn đề mang yếu tố cốt lõi đã xuất hiện từ vài năm trước nay được thể hiện rõ hơn. Tiêu biểu là câu chuyện thiếu lao động khu vực chế biến, chế tạo đã chuyển đổi nghề nghiệp sau Covid-19, làm ảnh hưởng đến triển vọng giải ngân đầu tư FDI. Nếu có tăng vốn đăng ký FDI lên cao hơn nhưng không giải quyết được vấn đề lao động thì không thể thấy triển vọng giải ngân tăng thêm.Bên cạnh đó, động lực tăng trưởng dựa vào đầu tư công chỉ đến ngưỡng nhất định. Mấy năm qua, đầu tư công được đẩy mạnh chủ yếu dựa trên các công trình lớn, nhưng các công trình nhỏ mới thật sự tạo thêm việc làm cho người lao động.
“Có thể đầu tư công vẫn tăng nhưng đóng góp vào tăng trưởng GDP sẽ không nhiều trong 2 quý cuối năm. Yếu tố có thể kỳ vọng là sự thay đổi của Luật Đầu tư công và đẩy mạnh đầu tư các công trình hạng mục nhỏ, bởi điểm nghẽn cũng năm nhiều ở các dự án nhỏ”, ông Thắng phân tích.
Theo thông tin từ Bộ Tài chính, ước giải ngân vốn đầu tư công trong 6 tháng đầu năm đạt 30% kế hoạch đề ra. Mức giải ngân theo số tuyệt đối giảm khoảng 8% so với cùng kỳ do mức nền cao trong năm 2023.
Bên cạnh các nguyên nhân như công tác giải phóng mặt bằng, thiếu nguyên vật liệu xây dựng hay công tác phân bổ chi tiết kế hoạch vốn chậm, việc giải ngân trong năm 2024 gặp khó khăn do tập trung thi công các dự án đã được tạm ứng trong năm 2023 hoặc nhiều dự án đã sang giai đoạn có giá trị giải ngân thấp.
Một điểm đáng lưu ý là cầu tiêu dùng trong nước vẫn thấp, chưa có sự phục hồi lớn. Nếu loại trừ lạm phát, doanh thu ngành bán lẻ và lưu chuyển hàng hóa tăng 5,8% so với cùng kỳ. Tiêu dùng chưa bứt phá khi doanh thu bán lẻ quý 2 chỉ tăng 7,6% so với cùng kỳ và thấp hơn quý đầu năm, cho thấy tiêu dùng không quá đột biến.
Trên cơ sở GDP ngắn hạn được tính từ tăng trưởng phụ thuộc vào cầu tiêu dùng, xuất khẩu ròng, đầu tư công và chi tiêu Chính phủ, ông Thắng nhìn nhận, tăng trưởng tiêu dùng không có biến động đáng kể, chưa thể tạo động lực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế trong khi cầu tiêu dùng thường chiếm hơn 60% tăng trưởng GDP ngắn hạn.
Một yếu tố khác được vị chuyên gia nhắc tới là Chính phủ tiếp tục gia hạn VAT ở mức 8%, nhưng chỉ áp dụng trong thời kỳ hạn ngắn nên chưa thể tạo tác động rõ ràng do doanh nghiệp sẽ không thay đổi kế hoạch kinh doanh.
Sự phục hồi của thị trường bất động sản cũng là yếu tố quan trọng để kéo các thị trường vật liệu xây dựng phục hồi theo. Luật Đất đai và một số Nghị định liên quan bất động sản có hiệu lực từ tháng 8/2024 có thể giải quyết được các vướng mắc trong trình tự, thủ tục.
Điều này được kỳ vọng kích thích thị trường bất động sản tăng trưởng. Trên thực tế, bất động sản thời gian qua chủ yếu là tăng giá, trong khi lượng tăng về giao dịch chưa nhiều.
Về đầu tư tư nhân, qua trao đổi với một số doanh nghiệp, ông Thắng cho biết phần lớn chưa đặt ra kỳ vọng tốt, do đó chưa thể có niềm tin yếu tố này sẽ phục hồi trong nửa cuối 2024.
Điểm mới đáng chú ý là Nghị định về mua bán điện năng lượng tái tạo trực tiếp vừa được thông qua cho thấy Chính phủ đã tiếp thu tốt ý kiến của công luận và chuyên gia về hình thành thị trường này. Điều đó sẽ góp phần thu hút đầu tư FDI vào lĩnh vực cho đầu tư hạ tầng năng lượng tốt hơn trong thời gian tới.
![]() |
Khả năng thực hiện kịch bản GDP 6,5% cả năm 2024?
Về khả năng hoàn thành kịch bản tăng trưởng GDP 6 – 6,5% của Tổng cục Thống kê đặt ra, Trưởng Ban Quốc tế, Viện Chiến lược phát triển nhìn nhận, ước lượng đường tăng trưởng tiềm năng dài hạn sau Covid-19 có xu hướng giảm trên 5%, nếu có thể vọt lên 6 - 6,5% sẽ phụ thuộc vào cải thiện môi trường kinh doanh và chất lượng các thị trường.
“Trong đó, thị trường lao động, năng suất kích thích bởi chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi xanh mới ở mức hô hào, việc có thể đóng góp vào con số tăng trưởng cụ thể chưa nhiều. Những doanh nghiệp startup mới chỉ là một số trường hợp tiêu biểu chưa tạo được làn sóng thực sự”, ông Thắng đánh giá.
Cùng với đó, thị trường vốn phụ thuộc vào thể chế kích thích đầu tư; tín dụng tăng trưởng thấp; thị trường trái phiếu chưa phục hồi được vì niềm tin chưa thực sự được khôi phục.
Theo ông Trần Toàn Thắng, kỳ vọng lớn nhất là thị trường vốn dài hạn cho doanh nghiệp để họ thay đổi được về mặt cơ bản trong đầu tư năng suất lao động. Nếu năng suất lao động không thể cải thiện thì kịch bản tăng trưởng GDP 6 – 6,5% sẽ khó thực hiện được.
Về câu chuyện lạm phát, vị chuyên gia đánh giá được kiểm soát ở mức ổn định. Lạm phát bình quân 6 tháng đầu năm vẫn trong vùng kiểm soát 4,03%, trong đó giá nhóm lương thực tăng nhiều nhất 15,76% so với cùng kỳ. Nhìn vào cầu tiêu dùng trong nước không tăng thì đây không phải vấn đề lớn của lạm phát.
Nếu có ảnh hưởng thì do yếu tố đến từ bên ngoài như logictis, phí cảng biển xuất khẩu sẽ tác động phần nào trong quý tới do biến động địa chính trị hay giá dầu. Thời điểm lan lỏa có thể trong cuối quý III, đầu quý IV khiến giá hàng nhập khẩu tăng.
“Với mục tiêu thúc đẩy tăng trưởng, chỉ số lạm phát khoảng 4% không phải quá lo ngại. Những yếu tố gây biến động chỉ số lạm phát trong 6 tháng đầu năm đến từ giá thịt lợn, giá thực phẩm chỉ có tác động trong thời gian ngắn, chưa tạo tác động mặt bằng giá mới”, TS. Trần Toàn Thắng nhìn nhận.
“Chúng ta đang kỳ vọng vào đợt tăng lương cơ sở 30% từ 1/7/2024 vừa qua sẽ tạo ra kích cầu tiêu dùng. Với khoảng 4 triệu lao động trong hệ thống công, mức tăng này là đáng kể so với tổng ngân sách, tuy nhiên, với mức lương hiện nay thì chỉ đảm bảo chi tiêu thường xuyên thông thường mà chưa thể thay đổi cấu trúc được nhiều cấu trúc tiêu dùng của một số loại hàng hóa”.
Trung Quốc sẽ làm gì tiếp theo trong cuộc chiến thương mại với Mỹ?
Loạt đáp trả đầu tiên trong cuộc đối đầu thương mại mới giữa Trung Quốc và Mỹ đã chính thức diễn ra vào thứ Hai tuần này, khi Trung Quốc áp thuế lên gần 14 tỷ USD hàng hóa nhập khẩu từ Mỹ.
Lãnh đạo Bộ Công Thương, EVN nói gì về kiến nghị đàm phán giá điện năng lượng tái tạo?
Theo Bộ trưởng Bộ Công Thương, cơ chế giá theo quy định của Luật Giá và Luật Điện lực. Luật Điện lực quy định Nhà nước ban hành khung giá...
Lễ cúng rằm tháng Giêng - Nét đẹp văn hóa trong tâm thức người Việt
Trong văn hóa người Việt, rằm tháng Giêng là ngày lễ trọng đại, không chỉ có ý nghĩa về tôn giáo với ước nguyện mong cầu bình an mà còn mang tinh thần hướng về tổ tiên, nguồn cội.
2025 - Năm bản lề để kinh tế Việt Nam vươn mình
Việt Nam bước vào năm 2025 với tham vọng đạt tăng trưởng GDP hơn 8%. Mục tiêu này không chỉ đảm bảo đà tăng trưởng kinh tế sau đại dịch COVID-19 mà còn là bước...
Sử dụng đòn bẩy ngân hàng để khai thác tiềm năng và cơ hội trong phát triển đất nước
Sáng ngày 11/2, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã chủ trì Hội nghị Thường trực Chính phủ với các ngân hàng thương mại tại trụ sở Chính phủ, nhằm tăng tốc và thúc...
Những yếu tố tác động tới lạm phát năm 2025
Tổng cục Thống kê vừa công bố báo cáo đánh giá các yếu tố tác động tới lạm phát năm 2025.
Hà Nội: Thu ngân sách từ hoạt động thương mại điện tử tăng mạnh
Thu ngân sách từ hoạt động kinh doanh thương mại điện tử tại Hà Nội đạt kết quả tích cực do Cục Thuế thành phố đã sáng tạo, triển khai nhiều giải pháp hiệu quả.
Cơ hội và thách thức của Việt Nam từ chính sách của Donald Trump
Chiến lược “Nước Mỹ trên hết” của Tổng thống Donald Trump đã tạo ra nhiều cơ hội và thách thức cho nền kinh tế Mỹ và các đối tác thương mại...
Ba kịch bản lạm phát năm 2025
Trước những diễn biến của thị trường, giá cả hàng hoá, dịch vụ, Bộ Tài chính đã đưa ra giả định biến động giá một số mặt hàng thiết yếu tác động đến CPI năm 2025 theo 3 kịch bản.
Cảnh giác với chiêu lừa đảo chuyển khoản nhầm phổ biến hiện nay
Lợi dụng sự tiện lợi của các ứng dụng ngân hàng số, thời gian gần đây nhiều đối tượng đã thực hiện các chiêu trò 'chuyển khoản nhầm' để lừa đảo người dân và chiếm...
Kinh tế số Việt Nam tăng trưởng vượt 20%/năm
Theo Bộ Thông tin và Truyền thông, tỷ trọng kinh tế số năm 2024 Việt Nam ước đạt 18,3% GDP, tốc độ tăng trưởng vượt 20%/năm, cao gấp 3 lần tốc độ tăng trưởng GDP, nhanh nhất Đông Nam Á.
Đầu năm 2025, FDI "chảy" mạnh vào ngành công nghiệp chế biến, chế tạo
Vốn FDI thực hiện tại Việt Nam tháng 1/2025 ước đạt 1,51 tỷ USD, tăng 2,0% so với cùng kỳ năm 2024.
Kinh tế số Việt Nam tăng trưởng gấp 3 lần tăng trưởng GDP
Bộ Thông tin và Truyền thông cho biết, tỷ trọng kinh tế số năm 2024 của Việt Nam ước đạt 18,3% GDP. Tốc độ tăng trưởng vượt 20%/năm, cao gấp 3 lần tốc độ tăng...
Thái Lan công bố logo và linh vật chính thức của SEA Games lần thứ 33
Chỉ còn 11 tháng nữa, Lễ khai mạc Đại hội Thể thao Đông Nam Á - SEA Games lần thứ 33 sẽ chính thức diễn ra tại Thái Lan. Vừa qua, Cơ quan Văn hóa...
CPI tháng 1/2025 tăng 0,98%
Theo Tổng cục Thống kê, một số địa phương thực hiện điều chỉnh giá dịch vụ y tế theo Thông tư số 21/2024/TT-BYT, giá dịch vụ giao thông, thực phẩm tăng do nhu cầu...
Độc đáo lễ rước 'cụ Thượng' trong hội Tiên Công
Lễ hội Tiên Công là một lễ hội truyền thống mang đậm bản sắc văn hóa của người dân Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh. Lễ hội được tổ chức hằng năm để tưởng nhớ...
Thuế quan dầu của ông Trump là cơ hội cho châu Âu và châu Á
Các nhà phân tích và những người tham gia thị trường cho biết, các mức thuế quan thương mại của Tổng thống Mỹ Donald Trump đối với dầu nhập khẩu từ Canada và Mexico...
Ngành hàng không phục vụ 2,5 triệu lượt khách trong dịp Tết Nguyên đán 2025
Cục Hàng không Việt Nam (Cục HKVN) cho biết, trong giai đoạn nghỉ Tết Nguyên đán năm 2025, tổng sản lượng vận chuyển hành khách toàn thị trường đạt 2,5 triệu hành khách...
Những chính sách quan trọng có hiệu lực từ tháng 2/2025
Bắt đầu từ tháng 2/2025, nhiều chính sách mới sẽ có hiệu lực, tác động đến nhiều lĩnh vực như môi trường, bảo hiểm, điện lực, giáo dục, nông nghiệp...
Xem nhiều




