Thành phố Hồ Chí Minh: Đề án quản lý nhà ở riêng lẻ cho thuê bảo vệ an toàn cho người dân

Chiều 8/8, Ban Tuyên giáo Thành ủy, Sở Thông tin và Truyền thông Thành phố Hồ Chí Minh họp báo cung cấp thông tin về các vấn đề kinh tế - xã hội trên địa bàn. Tại buổi họp báo, Sở Xây dựng Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, Sở đã có Tờ trình báo cáo UBND Thành phố Hồ Chí Minh Dự thảo đề cương Đề án quản lý, hỗ trợ nhà ở riêng lẻ có mục đích cho thuê trọ trên địa bàn.

Theo bà Lê Thị Loan, Phó trưởng Phòng Tổ chức cán bộ, Sở Xây dựng, mục tiêu tiên quyết của Đề án này nhằm bảo vệ an toàn tính mạng cho người dân. Đặc biệt, một sản phẩm kỳ vọng của đề án là dữ liệu nhà trọ an toàn, cung cấp đầy đủ thông tin trên app mobile, hỗ trợ cả người thuê và người cho thuê, đáp ứng cung - cầu cho thuê trọ, góp phần hạn chế việc tăng giá cho thuê do thiếu thông tin hoặc thông tin bất cân xứng.

Bà Lê Thị Loan khẳng định việc xây dựng và thực hiện Đề án này là cần thiết. Kết quả kiểm tra, khảo sát của Sở Xây dựng vào năm 2022 cho thấy có khoảng 60.500 công trình nhà trọ tư nhân đang kinh doanh trên địa bàn thành phố, với tổng số 560.220 phòng trọ, khoảng hơn 1,4 triệu người đang thuê.

Có tình trạng xây dựng sai phép hoặc tự ý chuyển đổi loại hình từ nhà ở riêng lẻ sang cho thuê trọ, tự ngăn chia từng phòng, tăng quy mô số lượng người sinh hoạt, lưu trú nhưng chưa được cơ quan quản lý chuyên ngành về an toàn phòng cháy chữa cháy xem xét, xét duyệt, nghiệm thu đưa vào sử dụng.

Tuy nhiên, trong quy định về quản lý trật tự xây dựng chưa có chế tài xử phạt đối với các trường hợp tự thay đổi nội thất bên trong như cải tạo, ngăn chia không gian thành phòng cho thuê của công trình nhà ở riêng lẻ.

Về quản lý kinh doanh, Sở Xây dựng khẳng định việc kinh doanh nhà trọ, phòng trọ là ngành nghề phải có đăng ký kinh doanh; cho dù cá nhân kinh doanh nhà trọ quy mô nhỏ, doanh thu thấp cũng phải đăng ký kinh doanh dưới hình thức hộ kinh doanh cá thể.

Tuy nhiên, thực tế vẫn tồn tại với số lượng lớn hộ gia đình, cá nhân kinh doanh riêng lẻ, tự phát, cho sinh viên, người lao động thuê trọ để tăng thu nhập nhưng không đăng ký kinh doanh và ảnh hưởng nhất định đến số thu thuế tại mỗi địa phương.

Mặt khác, theo quy định liên quan nhà ở và xây dựng, nhà ở riêng lẻ có chiều cao từ 6 tầng trở xuống có hoặc có không quá 1 tầng hầm thì không bắt buộc áp dụng Quy chuẩn 06:2021/BXD mà thực hiện theo hướng dẫn riêng, phù hợp cho từng đối tượng nhà và khu dân cư. Hiện nay, Thành phố Hồ Chí Minh chưa có hướng dẫn riêng này.

Do đó, Sở Xây dựng đã đề xuất giải pháp hỗ trợ, bảo vệ sự an toàn của người dân; không làm gián đoạn nguồn cung do tăng giá cho thuê, giải quyết hài hòa mục tiêu an sinh xã hội của nhà nước, lợi ích của chủ nhà trọ và người thuê.

Theo đại diện Sở Xây dựng, sau khi được UBND Thành phố thông qua chủ trương, phê duyệt đề cương Đề án, các Sở ngành sẽ triển khai thực hiện hoàn thành các sản phẩm, các giải pháp quản lý và hỗ trợ nhà ở riêng lẻ có mục đích cho thuê trọ trình UBND Thành phố chậm nhất là tháng 12 năm nay. Trong đó, Sở Xây dựng sẽ phối hợp với các quận, huyện, thành phố Thủ Đức khảo sát, thu thập dữ liệu toàn bộ nhà trọ trên địa bàn.

Trên cơ sở đó, Sở Xây dựng sẽ phối hợp Công an Thành phố đề xuất tiêu chí diện tích tối thiểu m2 sàn/người để có giới hạn số lượng người/phòng; giới hạn số lượng phòng trong mỗi công trình nhà trọ.

Về quy định đối với chủ nhà trọ, ông Lý Thanh Long, Chánh Văn phòng Sở Xây dựng Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, theo Khoản 3 và 4 của Điều 9, Luật Kinh doanh bất động sản năm 2023, cá nhân kinh doanh bất động sản quy mô nhỏ không phải thành lập doanh nghiệp; tổ chức, cá nhân cho thuê nhà trọ dưới mức quy mô nhỏ không phải tuân thủ các quy định của luật này nhưng cần kê khai nộp thuế theo quy định.

“Đề án không bắt buộc chủ nhà trọ quy mô nhỏ thành lập doanh nghiệp, nhưng việc kê khai nộp thuế khi có phát sinh thu nhập là quy định đối với tất cả hoạt động sản xuất kinh doanh. Việc này tạo ra sự bình đẳng cho cả bên thuê và bên cho thuê, bình đẳng cho các bên tham gia hoạt động kinh doanh”, ông Lý Thanh Long khẳng định.