Doanh nghiệp tỷ USD đối mặt nguy cơ bị hủy tư cách công ty đại chúng, cổ phiếu bị bán tháo kỷ lục

Tổng công ty Khoáng sản - TKV (Vimico, mã KSV) đang đứng trước khả năng phải nộp hồ sơ hủy tư cách công ty đại chúng vào đầu năm 2026 do chưa đáp ứng đủ tiêu chuẩn theo Luật Chứng khoán. 

Theo Nghị quyết Hội đồng quản trị ngày 26/11/2025, công ty thừa nhận đến thời điểm tháng 11/2025, lượng cổ phiếu trôi nổi ngoài cổ đông lớn chưa đạt tối thiểu 10% số cổ phiếu có quyền biểu quyết, do ít nhất 100 nhà đầu tư nhỏ nắm giữ – tiêu chuẩn bắt buộc để củng cố tính đại chúng và tăng thanh khoản.

Trước thực trạng này, Hội đồng quản trị Vimico giao Tổng giám đốc tiếp tục làm việc và giải trình với Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) về cơ cấu cổ đông đặc thù. Đồng thời, công ty cũng chuẩn bị phương án dự phòng: nếu đến ngày 1/1/2026 vẫn không đáp ứng được tiêu chí này hoặc không nhận được sự chấp thuận từ UBCKNN, Vimico sẽ nộp hồ sơ đề nghị hủy tư cách công ty đại chúng theo đúng quy định pháp luật.

Dù gặp hạn chế về cơ cấu cổ đông, Tổng công ty Khoáng sản - TKV (Vimico, mã KSV) vẫn ghi nhận tăng trưởng ấn tượng trong kinh doanh. Quý III/2025, công ty đạt doanh thu 3.668 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế và sau thuế lần lượt đạt 3.868 tỷ đồng và 594 tỷ đồng, tăng 26,1% và 148% so với cùng kỳ năm 2024.

Lũy kế 9 tháng đầu năm, doanh thu đạt 10.851 tỷ đồng, tăng 13%, trong khi lợi nhuận trước và sau thuế đạt 1.740 tỷ đồng và 1.367 tỷ đồng, tăng 74% và 73%, hoàn thành 86% kế hoạch doanh thu và vượt 74% chỉ tiêu lợi nhuận trước thuế cả năm chỉ sau ba quý.

Theo Vimico, đà tăng lợi nhuận chủ yếu nhờ giá bán bình quân và sản lượng tiêu thụ các sản phẩm chính đều tăng mạnh. Ở nhóm sản phẩm chủ lực, vàng đạt giá bán 2,47 tỷ đồng/kg (tăng 741 triệu đồng/kg) với sản lượng tiêu thụ tăng 136 kg; bạc đạt 22,7 triệu đồng/kg (tăng 5,3 triệu đồng/kg) với sản lượng tăng 266 kg. Đồng tấm và kẽm thỏi cũng ghi nhận tăng giá và sản lượng, góp phần nâng tổng lợi nhuận toàn công ty.

Về cơ cấu nguồn vốn, Vimico giảm đòn bẩy tài chính đáng kể: tổng nợ phải trả giảm từ 5.601 tỷ đồng xuống 5.319 tỷ đồng, trong đó vay và nợ thuê tài chính ngắn hạn giảm mạnh 47%, từ 2.186 tỷ đồng xuống 1.149 tỷ đồng. Tổng tài sản của doanh nghiệp tính đến ngày 30/9/2025 đạt 10.286 tỷ đồng.

Được biết, Vimico đưa 200 triệu cổ phiếu lên giao dịch trên thị trường UPCoM từ đầu năm 2016. Là đơn vị chủ lực của Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV), công ty nắm quyền khai thác nhiều mỏ khoáng sản giá trị cao như đồng, vàng, kẽm, thiếc, dẫn đầu cả nước về khai thác và chế biến đồng. Trong đó, mỏ đồng Sin Quyền là mỏ lớn nhất Việt Nam, đi cùng mỏ đất hiếm Đông Pao có trữ lượng lớn nhất cả nước. Các tài sản chiến lược này giúp cổ phiếu KSV duy trì thị giá cao.

Tuy nhiên, cơ cấu cổ đông cô đặc – TKV nắm giữ hơn 98% vốn, lượng cổ phiếu trôi nổi chỉ dưới 4 triệu đơn vị – khiến thanh khoản cổ phiếu thường xuyên thấp và không phản ánh đúng cung cầu thị trường. Số lượng nhà đầu tư cá nhân quá ít cũng khiến việc đáp ứng tiêu chí “10% cổ phần do ít nhất 100 nhà đầu tư nhỏ lẻ nắm giữ” trở thành thách thức lớn nếu không có phương án thoái vốn từ cổ đông Nhà nước.

Thông tin về nguy cơ bị hủy tư cách công ty đại chúng đã ngay lập tức kích hoạt làn sóng bán tháo cổ phiếu KSV trong phiên 28/11/2025. Đến 14h00, khối lượng khớp lệnh đạt 364.700 đơn vị – mức cao nhất kể từ khi doanh nghiệp lên sàn.

Cổ phiếu KSV giảm sàn và rơi vào tình trạng trắng bên mua, lùi về 133.400 đồng/cp. Dù biến động mạnh, đây vẫn là mức giá thuộc nhóm cao nhất thị trường. Với thị giá này, vốn hóa của Vimico còn khoảng 26.680 tỷ đồng, tiếp tục duy trì vị thế một trong những doanh nghiệp tỷ USD trên sàn chứng khoán Việt Nam.

Quỳnh Nhi