Chân dung nữ CEO da màu duy nhất điều hành một công ty thuộc S&P 500

Đêm 26/1, thông tin vị nữ giám đốc vân hành (COO) của Starbucks, bà Rosalind “Roz” Brewer, sẽ tiếp nhận vị trí CEO tại Walgreens Boots Alliance (WBA) vào tháng 3 tới chính thức được công bố.

Đây là một thông tin chấn động, bởi với vai trò này, bà Brewer, 58 tuổi, sẽ không chỉ trở thành nữ CEO đầu tiên của Walgreens, mà còn trở thành nữ CEO da màu duy nhất điều hành một công ty thuộc nhóm S&P 500.

Brewer không công khai bình luận gì về sự bổ nhiệm đáng chú ý này, tuy nhiên, tuyên bố do Walgreens phát ra có trích đăng một phát biểu của bà, trong đó Brewer khẳng định: “Tôi vô cùng hào hứng khi có cơ hội làm việc cùng đội ngũ WBA, và cùng nhau, chúng tôi sẽ mang đến nhiều sự thay đổi với những tác động tích cực đến cuộc sống của hàng triệu người trên thế giới mỗi ngày. Điều này càng trở nên đặc biệt, khi công ty hiện đang đóng vai trò quan trọng trong cuộc chiến chống lại đại dịch Covid-19.”

Với việc bổ nhiệm này, bà Brewer sẽ trở thành một trong 3 phụ nữ lãnh đạo 3 chuỗi hiệu thuốc lớn nhất nước Mỹ, cùng với bà Heyward Donigan – Giám đốc điều hành của Rite Aid và bà Karen Lynch – hiện đang điều hành CVS.

Đây không phải lần đầu tiên bà Brewer trở thành người phụ nữ da màu “đầu tiên” hay “duy nhất” nắm giữ một cương vị lãnh đạo nào đó. Trước khi trở thành COO của Starbucks năm 2017, bà từng đảm nhiệm vị trí CEO tại Sam’s Club và từng là người phụ nữ đầu tiên đứng đầu bộ phận kinh doanh của Walmart.

Năm 2019, bà là người phụ nữ da màu duy nhất trong hội đồng quản trị của Amazon (bà sẽ rời khỏi vị trí này trước khi chính thức trở thành giám đốc điều hành của Walgreens).

Là con út trong gia đình gồm 5 anh em, bố mẹ là công nhân dây chuyền lắp ráp của General Motors ở thành phố Detroit, Rosalind “Roz” Brewer là thế hệ đầu tiên trong gia đình được học đại học.

Không ít lần trong quá khứ, Brewer đã trò chuyện rất cởi mở về những động lực bắt nguồn từ vấn đề sắc tộc trong lĩnh vực kinh doanh, cũng như những tác động của nó tới sự nghiệp của mình.

“Khi bạn là một phụ nữ da màu, bạn thường xuyên bị hiểu nhầm. Bạn bị hiểu nhầm là người không thể có công việc hàng đầu đó. Đôi khi bạn bị nhầm với người giúp việc trong nhà bếp", Brewer chia sẻ trong bài phát biểu khi tốt nghiệp Spelman College hồi năm 2018. “Đôi khi mọi người cho rằng bạn đang ngồi nhầm chỗ, và tất cả những gì tôi có thể nghĩ trong đầu là ‘không, bạn mới là người ở sai chỗ’.”

Trong cuộc phỏng vấn với CNN năm 2015, khi còn đang đảm nhiệm vị trí CEO của Sam’s Club, Brewer đã nói về cam kết của mình trong việc da dạng hóa tất cả các khía cạnh của lĩnh vực kinh doanh, bao gồm cả ở cấp độ của nhà cung cấp. “Bạn phải nói ra và nói rõ ràng quan điểm của mình. Và tôi cố gắng sử dụng nền tảng của mình để làm điều đó", nữ CEO cho hay. Những nhóm người có tư tưởng cực hữu đã vô cùng phẫn nộ, kêu gọi tẩy chay Walmart và đe dọa giết Brewer.

“Tôi nói: ‘Sự đa dạng mang đến những kiến thức kinh doanh tốt. Làm sao tôi dám?”

Roz Brewer sẽ trở thành người phụ nữ da màu duy nhất điều hành một công ty trong nhóm S&P 500, nhưng bà không phải là người đầu tiên làm được điều này. Vinh dự đó thuộc về Ursula Burns, người đã trở thành CEO của Xerox vào năm 2009. Kể từ khi Burns rời khỏi Xerox vào năm 2016 và nếu không tính tới nhiệm kỳ 7 tháng của Mary Winston với tư cách là CEO tạm thời của Bed Bath and Beyond vào năm 2019, thì cho tới nay, vẫn chưa có một phụ nữ da màu nào từng đảm nhiệm việc điều hành một doanh nghiệp nằm trong nhóm công ty đại chúng lớn nhất nước Mỹ.

“Roz Brewer rất xuất sắc, nhưng bà ấy không phải là duy nhất", Shellye Archambeau, cựu Giám đốc điều hành của công ty phần mềm MetricStream và là thành viên hội đồng quản trị của Verizon, Nordstrom, Roper Technologies và Okta, nhận định. “Có rất nhiều phụ nữ da màu hay da đen, có tài năng, có năng lực ở ngoài kia và các doanh nghiệp Mỹ phải làm tốt hơn trong việc nhận diện cũng như đào tạo, phát triển nhân tài.”

“Nếu chúng ta đã từng nói tới bức “trần kính” mà phụ nữ phải đối mặt trên con đường sự nghiệp, thì với phụ nữ da màu, đó hẳn phải là một bức trần bê tông", Serena Fong - Phó chủ tịch phụ trách mảng chiến lược của công ty nghiên cứu Catalyst cho biết. “Đó là những rào cản mang tính hệ thống về quản lý nhân tài và thăng tiến".

Dữ liệu của Catalyst đã làm sáng tỏ những rào cản đó: Tính đến năm 2019, phụ nữ da trắng nắm giữ 32,3% tất cả các vị trí quản lý, trong khi phụ nữ da màu chỉ chiếm 4%. Ở vị trí phó chủ tịch cấp cao, 26% vị trí do phụ nữ đảm nhiệm, nhưng chỉ 5% do phụ nữ da màu nắm giữ. Trong khi đó, một báo cáo của Lean In công bố năm 2020 cho thấy cứ 100 người đàn ông được thăng chức thì chỉ có 58 phụ nữ da màu được thăng chức - mặc dù tỷ lệ phụ nữ da màu yêu cầu được thăng chức tương đương với nam giới.

“Tôi ước tôi có thể nói với bạn rằng mọi thứ đang trở nên tốt hơn", Brewer nói trong một cuộc thảo luận của Goldman Sachs vào năm 2019. “Tôi nghĩ rằng chúng tôi đang hiện diện nhiều hơn trong giới kinh doanh, nhưng hóa ra tôi đã nhầm”.

Đó là một tuyên bố đáng kinh ngạc từ một người đã từng mang về khoản doanh thu tới 100 tỷ USD cho Walmart, và trước đó đã đạt đến đỉnh cao suốt 22 năm sự nghiệp khi đảm đương vai trò chủ tịch toàn cầu tại Kimberly-Clark. Stefano Pessina, Giám đốc điều hành sắp mãn nhiệm của Walgreens đã ca ngợi Brewer là một “lãnh đạo xuất sắc và giàu kinh nghiệm”, người đã định hướng cho “sự tăng trưởng đáng kể, bền vững và tạo ra giá trị. Và những lời khen này của ông không hề phóng đại.

“Bà ấy có trình độ xuất sắc", Phó chủ tịch của Catalyst Serena Fong khẳng định. Sự thăng tiến của Roz Brewer “nên được chúc mừng, bởi đây là một bước đi rất tích cực hướng tới việc xây dựng những nơi làm việc toàn diện hơn. Nhưng nó chỉ là một bước đi nhỏ mà thôi. Nó không phải là lễ kỷ niệm cho thành quả cuối cùng, mà là một cột mốc đánh dấu cho những việc cần phải tiếp tục được thực hiện".

Cựu Giám đốc điều hành của MetricStream Shellye Archambeau thì nói: “Đây là sự kiện mang tính lịch sử. Tôi không thể đợi cho đến khi chúng ta đi đến thời điểm mà nó sẽ chỉ được coi là một việc hết sức bình thường. "

Brewer dường như cũng đồng tính với nhận định trên. Trong cuộc phỏng vấn hồi tháng 12/2019 với nhà báo Shaun Robinson, Brewer cho biết rất ngạc nhiên trước sự chú ý mà mình nhận được khi phá vỡ các rào cản trong sự nghiệp.

“Tôi đã hy vọng rằng cho tới bây giờ nó không gây ra bất cứ sự chú ý nào", Brewer nói. “Việc đó chỉ luôn khiến tôi nhận thấy rằng những nỗ lực của tôi, của chúng tôi, không bao giờ hoàn tất”.