Khủng hoảng ở Kazakhstan tác động thế nào tới dầu mỏ
Kazakhstan đã xảy ra các cuộc biểu tình lớn sau khi giá LPG tăng gấp đôi, loại nhiên liệu cung cấp cho khoảng 90% phương tiện giao thông của nước này. Cuộc khủng hoảng có thể sẽ tác động không nhỏ tới sản xuất dầu và uranium.
Ngày 1-1-2022, chính phủ Kazakhstan tuyên bố chấm dứt giá trần LPG. Rất nhanh chóng, giá LPG đã tăng gấp đôi, tới 120 tengues (0,24 euro)/lít, khiến thực phẩm tăng giá.
Các cuộc biểu tình nổ ra từ ngày 2-1 tại Janaozen, thuộc tỉnh Manguistaou, nơi sản xuất 25% lượng dầu của cả nước, sau đó mở đến tận thủ đô Aktau. Ngày 4-1, cuộc biểu tình đã lan đến Almaty - thủ phủ kinh tế của Kazakhstan.

Tình hình trở nên căng thẳng khi chính phủ Kazakhstan kêu gọi Tổ chức Hiệp ước an ninh tập thể (CSTO), một liên minh quân sự do Nga dẫn đầu, hỗ trợ duy trì an ninh trước “mối đe dọa khủng bố”.
Trong một nỗ lực để giải tỏa khủng hoảng, các nhà chức trách Kazakhstan ra lệnh tạm thời kiểm soát giá LPG, xăng và dầu diesel trong thời hạn 180 ngày. Tổng thống Kazakhstan Tokayev hứa rằng giá LPG sẽ không vượt quá mức giá cuối năm 2021. Kazakhstan cũng hoãn việc chuyển sang thương mại điện tử với LPG trong 1 năm. Đồng thời, Tổng thống Kazakhstan muốn cải tổ ngành công nghiệp khí đốt nhằm mục đích cung cấp đủ và ổn định khí đốt cho thị trường nội địa.
Cuộc khủng hoảng ở Kazakhstan làm dấy lên lo ngại về sự sụt giảm đáng kể sản lượng dầu và uranium của Kazakhstan.
Tác động thế nào tới dầu mỏ?
Kazakhstan có nguồn dầu mỏ lớn, khoảng 2% trữ lượng dầu của thế giới với hơn 30 tỉ thùng. Ngày nay, sản lượng dầu mỏ của Kazakhstan tới 1,8 triệu thùng/ngày, tăng gấp 3 kể từ khi Liên Xô tan rã năm 1991. 2/3 sản lượng dầu chỉ đến từ 3 mỏ dầu: Tengiz, Karachaganak và Kashagan. Riêng mỏ Tengiz có sản lượng danh nghĩa là 600.000 thùng/ngày, trong khi sản lượng của mỏ Kashagan đạt 370.000 thùng/ngày và Karachaganak đạt 270.000 thùng/ngày.

Kể từ ngày 6-1-2022, các nhà chức trách ghi nhận các cuộc bạo loạn ít ảnh hưởng đối với sản xuất dầu khí của Kazakhstan. Ngoại trừ một số vấn đề hậu cần gần cơ sở hạ tầng của mỏ Tengiz do sự tham gia của các công nhân hợp đồng trong các cuộc biểu tình.
Mặt khác, liên doanh Tengizchevroil - Chevron (50%), ExxonMobil (25%), KazMunaiGas (20%) và Lukoil (5%) - vận hành và khai thác mỏ, vừa thông báo điều chỉnh sản xuất. Theo đó, liên doanh đang chuẩn bị một dự án mở rộng trị giá 45 tỉ USD để nâng công suất khai thác lên 850.000 thùng/ngày, huy động gần 30.000 công nhân và sẽ hoàn thành vào năm 2024.
Hiện tại, các cuộc biểu tình không ảnh hưởng đến việc sản xuất ở các mỏ Kashagan và Karachaganak. Song những xáo trộn tại mỏ Tengiz vẫn khiến các nhà điều hành lo lắng. Nhà sản xuất độc lập Caspian Sunrise đã đình chỉ các hoạt động của mình.
Hậu quả gây ảnh hưởng tới giá dầu thế giới vẫn còn nhẹ. Giá dầu Brent ICE kỳ hạn tháng 3-2022 tăng 0,54 USD/thùng (0,66%), lên 82,53 USD/thùng. Trên sàn NYMEX, giá dầu thô nhẹ giao tháng 2-2022 tăng 0,53 USD/thùng (0,67%), lên 79,99 USD/thùng.
Bên cạnh đó, Kazakhstan nằm trong liên minh OPEC+. Do đó, Kazakhstan phải tuân theo các hiệp định thiết lập hạn ngạch sản xuất. Tuy nhiên, trước cuộc khủng hoảng ở Kazakhstan, các nhà quan sát lo ngại về khả năng đáp ứng yêu cầu hạn ngạch năm 2022 của Kazakhstan.
Vấn đề đáng quan tâm là sự không chắc chắn trong tính liên tục của sản xuất dầu mỏ có thể dẫn đến các vấn đề về nguồn cung. Một tình huống có thể làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng năng lượng toàn cầu, đặc biệt là ở châu Âu.
Khi EU nhập khẩu 7% lượng dầu của mình từ Kazakhstan. Riêng Pháp nhập khẩu 13,9% lượng dầu từ Kazakhstan. Ngoài ra, Kazakhstan xuất khẩu phần lớn dầu của mình dưới dạng hỗn hợp CPC, một loại dầu thô nhẹ với hàm lượng lưu huỳnh thấp. 90% lượng CPC toàn cầu đến từ quốc gia Trung Á này.
Tác động đến sản xuất uranium?
Kazakhstan bảo đảm 40% nguồn cung cấp uranium trên thế giới. Hiện tại, các cuộc biểu tình không ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất tại các cơ sở của Katco (nhà sản xuất uranium số 1 thế giới được thành lập năm 1997 bởi Orano và Kazatomprom ở Kazakhstan). Cameco, nhà sản xuất uranium lớn thứ 2 trên thế giới, cũng không có bất kỳ vấn đề nào về sản xuất hoặc giao hàng.
Nhưng, ngày 5-1-2022, giá giao ngay đối với U308 tại Canada tăng 3,25 USD/pound, lên 45,50 USD/pound, do người mua lo sợ giá sẽ tăng cao nếu các cuộc bạo động ở Kazakhstan lan rộng hơn nữa. Để trấn an thị trường, Cameco cho biết, họ đã sẵn sàng tiếp tục sản xuất tại các mỏ của mình ở Mỹ và Canada.
Thách thức hệ thống chính trị
Trên các đường phố của Kazakhstan, các tuyên bố, ban đầu là kinh tế, giờ đây đã được chuyển thành một lời kêu gọi thay đổi chế độ. Tổng thống Kassym-Jomart Tokayev đã phản ứng ngay lập tức bằng cách giải tán chính phủ và cáo buộc Karim Massimov, cựu Thủ tướng, về tội phản quốc.
Nhưng những phản ứng đó có thể là không đủ, vì các cuộc biểu tình đặc biệt nhằm vào cựu Tổng thống Nursultan Nazarbayev, người xây dựng chế độ chính trị hiện tại. Sự ảnh hưởng của ông Nazarbayev trong lĩnh vực kinh tế rất đáng chú ý, đặc biệt là trong lĩnh vực năng lượng. Thông qua quỹ tài sản có chủ quyền Samruk Kazyna (SK), ông Nazarbayev vẫn quản lý nhiều công ty thúc đẩy sự phát triển của Kazakhstan. Quỹ này có khoảng 100 tỉ USD và sở hữu 90,42% cổ phần của KazMunayGaz, cũng như KazAtomProm - công ty khai thác hầm mỏ hàng đầu của đất nước.
Nếu cuộc khủng hoảng ở Kazakhstan dẫn đến việc ông Nazarbayev bị loại khỏi đời sống chính trị và kinh tế, thì có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc quản lý năng lượng của Kazakhstan.
Hậu quả của cuộc khủng hoảng ảnh hưởng tới giá dầu thế giới vẫn còn nhẹ. Giá dầu Brent ICE kỳ hạn tháng 3-2022 tăng 0,54 USD/thùng (0,66%), lên 82,53 USD/thùng. Trên sàn NYMEX, giá dầu thô nhẹ giao tháng 2-2022 tăng 0,53 USD/thùng (0,67%), lên 79,99 USD/thùng. |
TIN LIÊN QUAN
250 công trình trọng điểm đồng loạt khởi công: Khát vọng vươn mình trong kỷ nguyên mới
Sự kiện khởi công và khánh thành 250 công trình, dự án trọng điểm được tổ chức long trọng tại 80 điểm cầu, kết nối từ Trung tâm Triển lãm Việt Nam...
Vingroup, Thaco, TC Group, Hòa Phát, FPT dẫn đầu doanh nghiệp tư nhân nộp ngân sách 2024
Ngày 18/8, CafeF công bố danh sách PRIVATE 100 năm 2025, vinh danh các doanh nghiệp tư nhân nộp ngân sách lớn nhất Việt Nam. Theo đó, tổng số nộp ngân sách...
Thủ tướng: Quyết tâm hoàn thành 100.000 căn nhà ở xã hội trong năm 2025
Thủ tướng nhấn mạnh phát triển nhà ở xã hội là “mệnh lệnh từ trái tim,” yêu cầu các địa phương tăng tốc, huy động toàn hệ thống chính trị và xã hội...
Tràn lan các chiêu trò lợi dụng sự kiện lớn của đất nước để lừa đảo
Hướng tới các dịp lễ và kỷ niệm lớn của đất nước và dân tộc, thời gian gần đây các đối tượng tội phạm công nghệ cao đã xuất tạo nhiều fanpage trên mạng...
Hải Phòng chuẩn bị triển khai dự án LNG hơn 40.000 tỷ đồng
Dự án LNG quy mô lớn tại Hải Phòng, tổng vốn đầu tư trên 40.000 tỷ đồng, khi vận hành ổn định sẽ cung cấp khoảng 28,8 tỷ kWh điện mỗi năm...
Bộ Công Thương yêu cầu cắt giảm tối thiểu 30% điều kiện kinh doanh
Bộ trưởng Bộ Công Thương yêu cầu các đơn vị chức năng thuộc Bộ chủ động phối hợp với Vụ Pháp chế tập trung rà soát, tham mưu bổ sung,...
Sản xuất công nghiệp và đầu tư tiếp tục khởi sắc trong tháng 7/2025
Bước sang tháng 7/2025, sản xuất công nghiệp duy trì đà tăng trưởng, nhiều ngành chủ lực đạt mức tăng cao so với cùng kỳ; số lượng doanh nghiệp ...
Từ 15/8/2025, miễn thị thực cho công dân 12 nước vào Việt Nam du lịch
Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 229/NQ-CP về việc miễn thị thực theo Chương trình kích cầu phát triển du lịch cho công dân 12 nước.
PMI đạt trên 50 điểm, tạo đà cho mục tiêu tăng trưởng
Theo báo cáo của Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng tại Phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 7 ngày 7/8, kinh tế - xã hội 7 tháng qua tiếp tục duy trì...
Thủ tướng: Việt Nam đặt mục tiêu sản xuất chip bán dẫn trước năm 2027
Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu toàn hệ thống phải hành quân “thần tốc, táo bạo, đánh nhanh, đánh chắc thắng”, phấn đấu chậm nhất đến năm 2027 Việt Nam phải thiết kế, chế tạo và kiểm thử được một số loại chip bán dẫn.
Doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt Nam đã “đọc vị” EVFTA đến đâu?
Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam - EU (EVFTA) có hiệu lực tròn 5 năm (1/8/2020 – 1/8/2025). Trong suốt những năm qua bức tranh hợp tác kinh tế...
Thủ tướng kiểm tra tiến độ cầu Nhơn Trạch, kết nối trục giao thông chiến lược
Tối 2/8, Thủ tướng Phạm Minh Chính lần thứ tư kiểm tra cầu Nhơn Trạch (nối Vành đai 3 TPHCM và cao tốc TPHCM - Long Thành - Dầu Giây), thể hiện quyết tâm của Chính phủ đẩy nhanh hạ tầng phía Nam.
Nhiều chính sách kinh tế nổi bật bắt đầu có hiệu lực từ tháng 8/2025
Theo Điều 59, doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ phải rà soát, sửa đổi điều lệ, quy chế tài chính và quy chế nội bộ để phù hợp quy định mới, hoàn thành trước ngày 31/12/2026.
Lên núi Bà Đen nhớ về cội nguồn trong ngày Thương binh liệt sĩ
Nhân dịp kỷ niệm 78 năm ngày Thương binh liệt sỹ, nhiều hoạt động ý nghĩa để tưởng nhớ các anh hùng liệt sĩ sẽ được tổ chức tại núi Bà Đen...
VPI dự báo giá xăng giảm nhẹ, giá dầu tăng trong kỳ điều hành ngày 24/7
Mô hình dự báo giá xăng dầu ứng dụng Machine Learning của Viện Dầu khí Việt Nam (VPI) cho thấy, tại kỳ điều hành ngày 24/7/2025, giá xăng bán lẻ...
ADB dự báo lạm phát châu Á - Thái Bình Dương tiếp tục hạ nhiệt
Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) vừa công bố ấn phẩm Triển vọng Phát triển châu Á (ADO) tháng 7/2025, trong đó điều chỉnh giảm dự báo...
Hoàn thành hồ sơ địa giới đơn vị hành chính của địa phương trước ngày 31/12/2026
Bộ Nội vụ chủ trì, phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường và các cơ quan liên quan tổ chức thẩm định và nghiệm thu hồ sơ địa giới đơn vị hành chính...
Bộ Tài chính đề xuất nâng giảm trừ gia cảnh lên 15,5 triệu đồng
Mức giảm trừ gia cảnh người nộp thuế có thể lên 13,3-15,5 triệu đồng, phụ thuộc 5,3-6,2 triệu một tháng, áp dụng từ kỳ tính thuế năm 2026, theo đề xuất của Bộ Tài chính.
Sẽ có sàn giao dịch carbon trong kỷ nguyên mới
Trong bối cảnh cuộc chiến chống biến đổi khí hậu trở nên cấp bách và toàn cầu hóa hơn bao giờ hết, Việt Nam- một trong những quốc gia chịu tác động nặng nề...
Xem nhiều




