Mark Zuckerberg bán cổ phần Facebook gần như mọi ngày trong năm 2021

Từ ngày 9/11/2020, nhà sáng lập kiêm giám đốc điều hành Facebook đã bán cổ phần gần như mọi ngày (theo Ủy ban Chứng khoán và Sàn Giao dịch Mỹ).

Zuckerberg đã bán 9,4 triệu cổ phần trị giá 2,8 tỉ USD trong vòng 8 tháng qua. Khoảng 90% doanh số được thực hiện bởi Quỹ sáng kiến Chan Zuckerberg Initiative (CZI). Còn khoảng 200 triệu USD sau thuế (theo ước tính của Forbes) thuộc về Zuckerberg.

Từ khi Facebook trở nên phổ biến vào tháng 5/2012, Zuckerberg và CZI đã bán hơn 132 triệu cổ phần của gã khổng lồ truyền thông với giá trị 15 tỷ USD. Trong đó, cá nhân anh đã bỏ túi 2,1 tỷ USD sau thuế (theo ước tính của Forbes). Zuckerberg bắt đầu liên tục bán cổ phần Facebook vào năm 2016 sau khi anh và vợ Priscilla Chan sáng lập CZI.

Cùng thời gian đó, cặp đôi đã viết 1 bức thư cho cô con gái sắp chào đời của mình và cam kết sẽ quyên góp 99% cổ phần suốt đời của Facebook cho các lĩnh vực giáo dục và y tế. Khi đó số cổ phần có giá trị 45 tỷ USD. Doanh số bán hàng của Zuckerberg và CZI đạt đỉnh điểm vào năm 2018, khi họ đã bán số cổ phần trị giá 5,3 tỷ USD - phần lớn qua CZI.

Nhưng Zuckerberg đã dừng bán cổ phần vào tháng 11/2019 và chỉ quyên góp 1 lần 204,700 cổ phần trị giá 600 triệu USD vào năm ngoái cho Quỹ Cộng đồng Thung lũng Sillicon (SVCF) - 1 tổ chức phi lợi nhuận ở California. Từ năm 2018, Zuckerberg và Chan đã quyên góp gần 2 tỷ USD từ cổ phần của Facebook cho SVCF.

Người phát ngôn của CZI đã không giải thích tại sao Zuckerberg dừng rồi lại tiếp tục bán cổ phần vào năm sau đó, nhưng lại nói rằng doanh số bán hàng được thực hiện thông qua kế hoạch quyết định trước đã và đã được gửi lên Ủy ban Chứng khoán và Sàn Giao dịch Mỹ. Các kế hoạch này (kế hoạch 10b5-1) cho phép các tập đoàn bán cổ phần theo định kì và khá phổ biến với các giám đốc điều hành có vị trí cổ phần lớn trong công ty.

Tuy có 1 vài năm biến động do để lộ thông tin người dùng khiến hơn 1,000 công ty tẩy chay nhưng cổ phần của Facebook vẫn tiếp tục tăng. Giá cổ phần hiện nay của Facebook đã tăng hơn 800% so với 9 năm trước khi nó mới trở nên phổ biến. Đặc biệt, giá trị cổ phần đã ngay lập tức tăng từ tháng 3/2020, tăng hơn gấp đôi trong 17 tháng trở lại đây.

Phần lớn doanh số bán cổ phần Facebook của Zuckerberg (khoảng 11 tỷ USD) được thực hiện bởi CZI, chủ yếu qua CZI Holdings hoặc CZI Foundation. CZI đã được tài trợ 2,9 tỷ USD và đầu tư 150 triệu USD vào đầu cơ vì lợi nhuận từ năm 2015. Phần còn lại của số tiền được đầu tư vào nơi khác.

Cuối năm ngoái, CZI Advocacy - chi nhánh vận động chính trị của CZI - đã bán tất cả 103,000 cổ phần còn lại của Facebook mà nó nắm giữ. Theo dữ liệu từ Center for Responsive Politics, CZI Advocacy đã đóng góp 17,8 triệu USD cho các tổ chức bỏ phiếu, chủ yếu ở California kể từ 2018.

Theo thời gian, doanh số bán cổ phần của Zuckerberg cũng dần phổ biến với những ông trùm công nghệ và tương tự như doanh số bán cổ phần của các tập đoàn khác. Nhà sáng lập Amazon - Jeff Bezos đã giảm cổ phần của mình từ 42% xuống 24% trong vòng 9 năm đầu sau IPO. Cũng trong thời gian đó, nhà sáng lập Google - Larry Page và Sergey Brin giảm cổ phần của họ từ 16% xuống 7%.

Tuy nhiên, theo góc nhìn khách quan, Zuckerberg đã bán ít cổ phần Facebook hơn Bezos bán cổ phần Amazon. Kể từ khi Amazon trở nên phổ biến năm 1997, Bezos đã bán gần 27 tỷ USD cổ phần của Amazon (theo ước tính của Forbes). Trong đó ông đã thu về 10 tỷ USD vào năm ngoái. Điều này khiến 2 tỷ USD cổ phần của Zuckerberg trở thành không đáng kể.

Hiện nay, cổ phần Amazon của Bezos chiếm 10% sau khi ông chia 1/4 của 16% cổ phần tiếp theo cho người vợ cũ Mackenzie Scott vào năm 2019. Cho đến nay, Jeff Bezos vẫn là người giàu có nhất trên thế giới.

98% tài sản trị giá 127 tỷ USD của Zuckerberg vẫn nằm trong cổ phần Facebook. Những phần còn lại đến từ doanh số bán cổ phần cũng như vốn đầu tư trị giá khoảng 200 triệu USD ở Palo Alto, California, Hawaii và hồ Tahoe. Zuckerberg đã dành hơn 100 triệu USD vào 2014 để mua 700 mẫu đất ở đảo Kauai (thuộc quần đảo Hawaii), và đã mua thêm 600 mẫu đất trị giá 53 triệu USD vào tháng 5 vừa qua (theo báo cáo từ Mansion Global).