Loạt doanh nghiệp lên kế hoạch lỗ hàng trăm, thậm chí hàng nghìn tỷ đồng năm 2023, quá khứ từng lỗ "vượt kế hoạch"

Các doanh nghiệp niêm yết lập kế hoạch kinh doanh cho một năm tài chính mới để có thể định hướng rõ ràng mục tiêu và vận hành bộ máy cốt lõi một cách trơn tru. Đa phần doanh nghiệp đều đặt kế hoạch có lãi hoặc thậm chí tăng trưởng mạnh mẽ, phấn đấu cho một năm kinh doanh khởi sắc.

Chiều ngược lại, vẫn có không ít doanh nghiệp khác trên sàn lại lên kế hoạch thua lỗ, thậm chí điều này đã diễn ra qua nhiều năm liền. Việc đặt kế hoạch lỗ có thể khiến cổ đông đặt một dấu hỏi lớn về tình hình hoạt động cũng như sức khoẻ của doanh nghiệp.

Kế hoạch lỗ nặng hàng nghìn tỷ đồng

ĐHĐCĐ thường niên CTCP Nông nghiệp Quốc tế Hoàng Anh Gia Lai (HAGL Agrico, HNG) đã thông qua kế hoạch doanh thu thuần 1.282 tỷ đồng; lỗ thuần từ hoạt động sản xuất kinh doanh 437 tỷ đồng; lỗ trước thuế tới 2.316 tỷ đồng.

Với kế hoạch kinh doanh năm 2023, dự kiến đây sẽ là năm thứ 3 liên tiếp HAGL Agrico ghi nhận âm lợi nhuận. Mặc dù vậy, so với năm 2022, mức lỗ lợi nhuận đã giảm hơn 1.200 tỷ đồng. Theo Chủ tịch HĐQT HAGL Agrico Trần Bá Dương nhận định tại đại hội: "Nhanh lắm thì đến năm 2024 và chắc ăn nhất năm 2025 công ty mới có lãi".

Trước đó năm 2022, HNG chỉ đạt doanh thu 742 tỷ đồng, đạt hơn 40% kế hoạch đề ra. Công ty lỗ trước thuế 3.566 tỷ đồng và là con số lỗ kỷ lục từ khi hoạt động, trong khi kế hoạch 2022 đặt ra là lỗ 2.713 tỷ đồng.

Tính đến thời điểm 31/3/2023, lỗ luỹ kế của HAGL Agrico ghi nhận xấp xỉ 7.116 tỷ đồng.

Nếu tiếp tục lỗ năm thứ 3 liên tiếp, hơn 1,1 tỷ cổ phiếu HNG đang lưu hành sẽ đối mặt với nguy cơ bị huỷ niêm yết. Ngày 5/4 vừa qua, Sở Giao dịch chứng khoán TpHCM (HoSE) đã ra quyết định chuyển cổ phiếu HNG từ diện cảnh báo sang kiểm soát. Nguyên nhân là do lợi nhuận sau thuế của cổ đông công ty mẹ HAGL Agrico năm 2021 là -1.119 tỷ đồng và năm 2022 là -3.576 tỷ đồng, thuộc trường hợp chứng khoán bị kiểm soát.

Doanh thu và lợi nhuận cùng “âm”

Đối diện nhiều thách thức trong năm 2023, CTCP Địa ốc Sacom (Samland), công ty con của Sam Holdings lên kế hoạch doanh thu thuần âm hơn 4 tỷ đồng trong khi năm 2022 có lãi 8 tỷ. Lỗ trước thuế mục tiêu đạt gần 16 tỷ đồng trong khi thực hiện cùng kỳ lỗ 62 tỷ đồng.

Nhìn lại năm 2022, doanh nghiệp bất động sản này cũng từng đặt kế hoạch doanh thu âm 7 tỷ đồng và thực tế lại lãi gần 8 tỷ đồng. Tuy nhiên, kế hoạch có lãi trước thuế hơn 60 tỷ đã không thực hiện được, thay vào đó, Samland lại thua lỗ “thảm” gần 62 tỷ đồng trong năm 2022.

Gần đây, Samland đã công bố báo cáo tài chính quý 1/2023 với khoản lỗ trước thuế hơn 3 tỷ đồng. Đáng chú ý, tại thời điểm 31/3/2023, Samland ghi nhận khoản chứng khoán kinh doanh có giá gốc gần 23 tỷ đồng, giảm 34 tỷ so với đầu năm và toàn bộ là khoản đầu tư vào Đầu tư Phát triển Đô thị và KCN Sông Đà (mã SJS). Hiện, khoản đầu tư vào SJS đang phải trích lập dự phòng trên 10 tỷ đồng, tương ứng tạm lỗ tới hơn 43%.

Với việc tiếp tục ghi nhận lỗ trong quý 1/2023, tới 31/3/2023, Samland đang lỗ lũy kế 35,79 tỷ đồng.

Kinh doanh bết bát “âm” vốn chủ sở hữu, vẫn lên mục tiêu lỗ "triền miên"

Hai doanh nghiệp hoạt động trong ngành logistics là CTCP Vận tải biển và Thương mại Phương Đông (NOS) và Công ty cổ phần Container phía Nam (Viconship Saigon, VSG) đã là những cái tên quen thuộc với những kế hoạch lỗ triền miên. Không những đặt kế hoạch lỗ hàng chục thậm chí trăm tỷ đồng, các doanh nghiệp này còn đang sở hữu tình hình tài chính không mấy khoẻ mạnh khi lỗ đã bào mòn cả vốn chủ sở hữu.

Với NOS, Đại hội đồng cổ đông 2023 đã thông qua kế hoạch doanh thu 153 tỷ đồng và lỗ 293 tỷ đồng trên cơ sở nhận định thị trường vận tải biển giảm mạnh, dẫn đến các doanh nghiệp vận tải biển gặp nhiều khó khăn.

NOS cho biết, kế hoạch doanh thu 2023 giảm 41% so với 2022 là do dừng khai thác dịch vụ vận chuyển hàng sắt cho Formosa và vận chuyển than cho Hoà Phát Dung Quất. Ngoài ra, doanh nghiệp này dự kiến xử lý tài sản đảm bảo đối với tàu Oriental Glory và tàu Phương Đông 05 trong năm 2023.

Năm 2022, NOS ghi nhận tổng doanh thu là 375 tỷ đồng, đạt 188% so với kế hoạch. Song, lợi nhuận trước thuế âm 247 tỷ đồng, doanh nghiệp lỗ nặng hơn so với kế hoạch ban đầu âm 203 tỷ đồng.

Báo cáo tài chính hợp nhất quý 1/2023 của NOS cho biết, nợ phải trả lên tới hơn 5.165 tỷ đồng, trong đó tổng nợ vay tài chính ngắn và dài hạn ghi nhận 2.957 tỷ đồng không thay đổi so với đầu năm. Trong quý 1, NOS phải trả hơn 16 tỷ đồng cho chi phí lãi vay, lãi vay cao cũng là một trong những nguyên nhân khiến lợi nhuận âm. Vốn chủ sở hữu cuối quý 1 ghi nhận âm gần 4.574 tỷ đồng.

Đặt kế hoạch lỗ "khiêm tốn" hơn, theo tài liệu ĐHĐCĐ 2023, Viconship Saigon lên mục tiêu doanh thu thuần đạt 48 tỷ đồng, song lợi nhuận sau thuế tiếp tục âm gần 20 tỷ đồng. Viconship Saigon cũng là doanh nghiệp “vượt”kế hoạch lỗ năm 2022 khi kết quả lợi nhuận năm 2022 ghi nhận âm 127 tỷ đồng, trong khi kế hoạch đề ra trước đó là âm 44 tỷ đồng.

Dù vay nợ ít hơn NOS song gánh nặng chi phí lãi vay đối với Viconship Sài Gòn cũng không hề nhỏ. Theo báo cáo tài chính kiểm toán 2022, thời điểm cuối năm, VSG vay nợ 320 tỷ đồng, toàn bộ là nợ ngắn hạn. Trong khi tổng tài sản của công ty chỉ ghi nhận gần 229 tỷ đồng, khoản nợ vay tài chính này đã cao hơn 91 tỷ đồng so với tổng tài sản. Chưa kể, nợ phải trả của doanh nghiệp này còn gấp gần 4 lần tổng nguồn vốn, phần vốn chủ sở hữu ghi nhận âm hơn 660 tỷ đồng.

Việc kinh doanh bết bát qua nhiều năm đẩy 2 doanh nghiệp ngành logistics trên bên bờ vực phá sản. Tuy nhiên, phá sản hay tiếp tục hoạt động thua lỗ để trả lãi vay có lẽ vẫn là bài toán khó giải quyết đối với lãnh đạo và chủ nợ của các công ty này.