VnFinance
Thứ bảy, 28/11/2020, 07:30 AM

Bức tranh thị trường bất động sản: ‘Thăng trầm’ suốt một thập kỷ

Mới đây, trong tham luận thể chế pháp luật và môi trường kinh doanh đối với lĩnh vực bất động sản: Thực trạng – vướng mắc và kiến nghị, Hiệp hội bất động sản TP Hồ Chí Minh (HoREA) nhận định rằng thị trường bất động sản trong vòng 10 năm qua đã xuất hiện dấu hiệu không ổn định và phát triển thiếu bền vững, điều này thể hiện qua sự thăng trầm của thị trường

Hiện tượng ‘bong bóng’ tồn tại suốt 10 năm qua

Theo HoREA sự thiếu ổn định là điều dễ nhận thấy nhất của thị trường bất động sản trong hơn một thập kỷ đã qua. Thậm chí có thời điểm đã xảy ra khủng hoảng nghiêm trọng, có lúc sốt nóng “bong bóng”, có lúc bị “đóng băng”, có lúc phục hồi và tăng trưởng trở lại.

Như khủng hoảng “bong bóng” năm 2007; “đóng băng” năm 2008; “phục hồi” năm 2009; “bong bóng” năm 2010; “đóng băng” trong các năm 2011-2013; “phục hồi” từ năm 2014; “tăng trưởng cao” trong các năm 2015-2017; “gặp khó khăn lớn” trong các năm 2018-2020.

Kể từ tháng 3/2020, đại dịch CoViD-19 đã làm trầm trọng thêm các khó khăn của thị trường bất động sản. Nhưng, từ tháng 08/2020 đến nay, đi đôi với việc cả nước kiểm soát hiệu quả đại dịch, thị trường bất động sản đã từng bước phục hồi và tăng trưởng trở lại.

Thị trường địa ốc ‘lên – xuống’ suốt 10 năm qua  

Pháp lý còn tồn tại nhiều bất cập

Theo HoREA, nhà ở thương mại là yếu tố đặc thù trong kinh doanh bất động sản. Do đó cần có những cơ chế chính sách pháp luật phù hợp. Cụ thể:

Đầu tư kinh doanh dự án nhà ở thương mại sẽ phải mất khoảng 5 – 10 năm, trong khi đó chủ đầu tư lại không được quyền tự do chuyển nhượng dự án (M&A) theo nhu cầu kinh doanh. Sở dĩ Luật Đất đai và Luật Kinh doanh bất động sản quy định chủ đầu tư chỉ được chuyển nhượng toàn bộ hoặc một phần dự án, sau khi đã có Giấy chứng nhận (sổ đỏ), nên đã làm hạn chế quyền tự chủ kinh doanh của doanh nghiệp trong hoạt động M&A và không tạo được nguồn thu cho ngân sách nhà nước.

Về nguồn vốn đầu tư dự án, theo quy định pháp luật, chủ đầu tư phải có tối thiểu 15-20% vốn chủ sở hữu trong tổng mức đầu tư. Phần lớn nguồn vốn còn lại chủ yếu dựa vào vốn vay tín dụng ngân hàng, hoặc huy động vốn trái phiếu doanh nghiệp, hoặc vốn liên doanh liên kết, hợp tác (trong giai đoạn đầu) và vốn huy động từ khách hàng (khi đủ điều kiện bán nhà ở hình thành trong tương lai).

Thị trường bất động sản chưa có các nguồn vốn trung dài hạn; hầu như chưa có các quỹ đầu tư bất động sản, quỹ đầu tư tín thác bất động sản (REIT); cũng chưa có các tổ chức đánh giá tín nhiệm doanh nghiệp có uy tín như nhiều nước, tương tự Fitch Ratings. 

Do quy định chỉ được tính các khoản chi phí hợp pháp, hợp lệ, hợp lý được Luật Thuế công nhận, nên giá thành sản phẩm nhà ở thấp hơn rất nhiều so với chi phí thực tế mà chủ đầu tư đã bỏ ra, trong đó, có cả các “chi phí không tên” và do không được công nhận là chi phí, nên bị coi là “lợi nhuận” phải nộp thuế thu nhập doanh nghiệp trên các chi phí không được tính này. Nhưng cuối cùng, tất cả mọi chi phí của chủ đầu tư đều tính trong giá bán, mà người mua nhà phải gánh lấy khi mua nhà.

Đồng thời HoREA chỉ ra rằng một số khoản thu ngân sách nhà nước chưa hợp lý đối với dự án nhà ở thương mại, như mức thu tiền bảo vệ đất lúa khá cao (đối với dự án có sử dụng đất lúa), với mức thu tối thiểu bằng 50% Bảng giá đất. Đặc biệt là khoản thu “tiền sử dụng đất” không hợp lý, đối với các dự án nhà ở thương mại.

Về phía bộ phận các nhà môi giới bất động sản ở nước ta nhìn chung chưa có sự chuyên nghiệp trong khi hoạt động môi giới bất động sản là cần thiết, kết nối cung-cầu, góp phần làm thị trường bất động sản minh bạch và chuyên nghiệp (như vai trò của Hiệp hội các nhà môi giới bất động sản Hoa Kỳ-NAR với khoảng 3 triệu thành viên).

Đội ngũ nhà môi giới ở nước ta phần lớn chưa được đào tạo đầy đủ, cả về kiến thức, kỹ năng, đạo đức nghề nghiệp và thiếu cơ chế quản lý nên đã xảy ra nhiều bất cập, thậm chí có trường hợp nhà môi giới (cò đất, cò nhà) gây thiệt hại cho người mua nhà và nhà đầu tư thứ cấp, hoặc có lúc đã làm “nhiễu” thị trường.

Bên cạnh đó, công tác thực thi pháp luật cũng còn nhiều mặt hạn chế, nhất là quy trình thủ tục hành chính nhiêu khê, kéo dài, ẩn khuất cơ chế “xin - cho”, nhũng nhiễu, tiêu cực, cũng là “lực cản” và là một nguyên nhân làm tăng chi phí đầu tư, tăng giá nhà, gây mất cân bằng trong thị trường bất động sản. Thậm trí có một số địa phương còn yêu cầu doanh nghiệp phải nộp “tiền sử dụng đất” rồi mới được công nhận chủ đầu tư, mới được cấp Giấy phép xây dựng, trong khi Luật Đất đai và Luật Kinh doanh bất động sản không yêu cầu phải nộp tiền sử dụng đất tại thời điểm này.

Tựu chung lại trong vòng 10 năm trở lại đây đã có những chuyển biến tích cực về mặt pháp lý, các cơ chế, chính sách đã dần hoàn thiện. Thể hiện rõ nét nhất trong việc ban hành Luật Đầu tư 2020, Luật Xây dựng (sửa đổi) 2020, đã đồng thời sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản, Luật Bảo vệ môi trường; Bên cạnh đó, Chính phủ đang xem xét ban hành “Nghị định sửa đổi các nghị định thi hành Luật Đất đai”, đảm bảo được tính đồng bộ và tính liên thông, giải quyết được một số vướng mắc lớn của thị trường bất động sản. Tuy nhiên, vẫn còn một số quy định pháp luật chưa đảm bảo đầy đủ tính thống nhất, tính hệ thống, tính đồng bộ và tính liên thông.


Hải Phòng tăng trưởng 'thần tốc' hậu sáp nhập: Bất động sản bước vào chu kỳ vàng
Hải Phòng tăng trưởng "thần tốc" hậu sáp nhập: Bất động sản bước vào chu kỳ vàng

Thị trường bất động sản Hải Phòng đang bước vào giai đoạn tăng trưởng bền vững, nhờ sự cộng hưởng từ tăng trưởng kinh tế vượt bậc, hạ tầng chiến lược...

Cổ Loa - Từ mảnh đất di sản đến thành phố Expo dự kiến đón 60 triệu khách mỗi năm
Cổ Loa - Từ mảnh đất di sản đến thành phố Expo dự kiến đón 60 triệu khách mỗi năm

Trung tâm Triển lãm Việt Nam (VEC) tọa lạc ở Cổ Loa - vùng đất từng hai lần được chọn làm kinh đô nước Việt - đang là cái tên hot nhất...

Thuế bất động sản: Giải pháp nào để thúc đẩy thị trường phát triển lành mạnh?
Thuế bất động sản: Giải pháp nào để thúc đẩy thị trường phát triển lành mạnh?

Sau khi Bộ Tài chính rút đề xuất áp thuế 20% với lợi nhuận giao dịch cũng như thu thuế thu nhập cá nhân theo thời gian nắm giữ bất động sản...

Điểm tin xây dựng - bất động sản ngày 15/8: Đà Nẵng sẽ khởi công tòa tháp cao nhất miền Trung dịp Quốc khánh
Điểm tin xây dựng - bất động sản ngày 15/8: Đà Nẵng sẽ khởi công tòa tháp cao nhất miền Trung dịp Quốc khánh

Đà Nẵng khởi công tòa tháp cao nhất miền Trung cùng loạt dự án dịp Quốc khánh 2/9; Đồng Nai đặt mục tiêu xây dựng 24.000 căn nhà ở xã hội...

VARS cảnh báo tỷ suất sinh thấp kỷ lục tác động đến thị trường bất động sản
VARS cảnh báo tỷ suất sinh thấp kỷ lục tác động đến thị trường bất động sản

Xu hướng 'ngại cưới, lười sinh' không chỉ là hệ quả từ điều kiện sống cao mà trong dài hạn sẽ là yếu tố quay ngược tác động ngược đến thị trường bất động sản.

Các ngân hàng đang cho vay bất động sản ra sao?
Các ngân hàng đang cho vay bất động sản ra sao?

Hoạt động cho vay kinh doanh bất động sản tiếp tục tăng trưởng tại nhiều ngân hàng trong nửa đầu năm 2025.

Điểm tin xây dựng - bất động sản ngày 12/8: Bất động sản du lịch - nghỉ dưỡng vẫn giữ giá cao...
Điểm tin xây dựng - bất động sản ngày 12/8: Bất động sản du lịch - nghỉ dưỡng vẫn giữ giá cao...

Bất động sản du lịch - nghỉ dưỡng vẫn giữ giá cao, thanh khoản hạn chế; TP HCM lập danh mục chung cư được phép cho thuê lưu trú ngắn hạn;...

Thị trường mua bán-sáp nhập bất động sản: Liên kết chiến lược lên ngôi
Thị trường mua bán-sáp nhập bất động sản: Liên kết chiến lược lên ngôi

Nếu như trước đây hoạt động M&A được dẫn dắt bởi các doanh nghiệp nội nhờ lợi thế quỹ đất và tiềm lực tài chính, thì hiện nay, nhà đầu tư nước ngoài...

Phân khu Casa và bộ sưu tập 200 tác phẩm kiến trúc cho những chủ nhân tinh hoa
Phân khu Casa và bộ sưu tập 200 tác phẩm kiến trúc cho những chủ nhân tinh hoa

Giữa nhịp sống biển Bãi Sau tràn đầy sinh khí, phân khu Casa tại Blanca City hiện lên như bức tranh được vẽ bởi hơn 200 “nét cọ” kiến trúc độc bản...

Gần 5 vạn người hội tụ về T&T City Millennia trải nghiệm 2 công trình kỷ lục quốc gia và đại nhạc hội
Gần 5 vạn người hội tụ về T&T City Millennia trải nghiệm 2 công trình kỷ lục quốc gia và đại nhạc hội

Theo thông tin chính thức từ Ban tổ chức, gần 5 vạn khán giả trực tiếp có mặt tại Thành phố Thiên niên kỷ T&T City Millennia vào tối 9/8 để “cháy hết mình”...

Giá nhà Hà Nội vượt 75 triệu đồng/m2: Ngoài tầm với của cả người thu nhập trung bình – cao
Giá nhà Hà Nội vượt 75 triệu đồng/m2: Ngoài tầm với của cả người thu nhập trung bình – cao

Giá nhà Hà Nội tăng nhanh, bỏ xa tốc độ tăng thu nhập, biến giấc mơ an cư thành bài toán khó giải của người trẻ. Mức lương 40–50 triệu đồng/tháng tưởng là dư sức...

Đại nhạc hội T&T City Millennia - Bản tuyên ngôn Khơi mạch nguồn Di sản, Vững bước Kỷ nguyên mới
Đại nhạc hội T&T City Millennia - Bản tuyên ngôn Khơi mạch nguồn Di sản, Vững bước Kỷ nguyên mới

Từ mạch nguồn di sản vùng đất Chín Rồng đến những thanh âm hiện đại giữa lòng Thành phố Thiên niên kỷ T&T City Millennia,...

“V-Concert Rạng rỡ Việt Nam”: “Đêm huyền thoại” kích hoạt thành phố Expo đầu tiên tại Việt Nam
“V-Concert Rạng rỡ Việt Nam”: “Đêm huyền thoại” kích hoạt thành phố Expo đầu tiên tại Việt Nam

Hơn 2,5 vạn khán giả đã đổ về Trung tâm Triển lãm Việt Nam (TTTLVN) - công trình top 10 thế giới - để cháy hết mình trong concert quốc gia...

T&T Group và Saigon Co.op hợp tác phát triển mô hình bán lẻ tại các khu đô thị toàn quốc
T&T Group và Saigon Co.op hợp tác phát triển mô hình bán lẻ tại các khu đô thị toàn quốc

Tập đoàn T&T Group và Liên hiệp Hợp tác xã Thương mại TP. Hồ Chí Minh (Saigon Co.op) sẽ cùng nhau phát triển và đa dạng hóa các mô hình bán lẻ...

Lý giải xu hướng “săn” đất nền Đà Nẵng hậu sáp nhập
Lý giải xu hướng “săn” đất nền Đà Nẵng hậu sáp nhập

Sau sáp nhập với Quảng Nam, TP Đà Nẵng có diện tích tăng hơn 9 lần, trở thành TP lớn nhất Việt Nam. Xu hướng phát triển đô thị không...

Thành phố Thiên niên kỷ T&T City Millennia bừng sáng trước đại nhạc hội
Thành phố Thiên niên kỷ T&T City Millennia bừng sáng trước đại nhạc hội

Cả Thành phố Thiên niên kỷ T&T City Millennia bừng sáng trong đêm tổng duyệt đại nhạc hội “Khơi mạch nguồn Di sản – Vững bước Kỷ nguyên mới”,...

Thành phố Thiên niên kỷ T&T City Millennia sắp đón nhận 2 kỷ lục Việt Nam
Thành phố Thiên niên kỷ T&T City Millennia sắp đón nhận 2 kỷ lục Việt Nam

Hai hạng mục điểm nhấn tại Thành phố Thiên niên kỷ T&T City Millennia (xã Cần Giuộc, tỉnh Tây Ninh) bao gồm Tuyến phố đi bộ Millennia Journey – Hành trình Thiên niên kỷ...

Khu Nam Sài Gòn chuẩn bị bùng nổ với đại nhạc hội T&T City Millennia cuối tuần này
Khu Nam Sài Gòn chuẩn bị bùng nổ với đại nhạc hội T&T City Millennia cuối tuần này

Với số lượng 1.000 drone cùng lúc cất cánh, bầu trời đêm Cần Giuộc tới đây sẽ hóa thành một sân khấu cực đại, nơi ánh sáng công nghệ họa hình...

Cận cảnh Dòng sông Ánh sáng huyền ảo chuẩn bị được khai trương tại TP Thiên niên kỷ
Cận cảnh Dòng sông Ánh sáng huyền ảo chuẩn bị được khai trương tại TP Thiên niên kỷ

Nhìn từ trên cao, Dòng sông Ánh sáng chảy giữa lòng thành phố Thiên niên kỷ T&T City Millennia (xã Cần Giuộc, tỉnh Tây Ninh) hiện lên với vẻ đẹp lung linh, siêu thực...

VnFinance
vnfinance.vn
VnFinance
VnFinance
VnFinance
VnFinance