Ngân hàng mạnh tay trích lập dự phòng rủi ro tín dụng: Chưa hẳn là 'của để dành'
Trước giờ, trích lập dự phòng rủi ro tín dụng có thể được coi là "của để dành". Tuy nhiên, do tác động tiêu cực của dịch COVID nên khoản trích lập dự phòng rủi ro nợ xấu chưa chắc đã phải là của để dành như trước đây.
Ngân hàng tăng dự phòng rủi ro tín dụng để lấp nợ xấu
Kết thúc năm 2021, nợ xấu ngân hàng tăng giảm trái chiều, song để tăng cường khả năng chống đỡ rủi ro nợ xấu, hầu hết ngân hàng đều tăng trích dự phòng khiến lợi nhuận bị ăn mòn.
Đơn cử tại ngân hàng LienVietPostBank, nợ xấu nội bảng đến cuối năm 2021 tăng 9,8% lên 2.775 tỷ đồng do nhóm nợ nghi ngờ tăng 192% so với cuối năm 2020. Tỷ lệ nợ xấu trên tổng dư nợ cho vay của LienVietPostBank giảm không đáng kể, khoảng 0,1% so với cuối năm ngoái. LienVietPostBank đã dành hơn 1.322 tỷ đồng trích lập dự phòng rủi ro tín dụng trong năm 2021, cao gấp 1,9 lần cùng kỳ năm 2020.
Trường hợp tại ngân hàng ACB, tính đến 31/12/2021 nợ xấu đã tăng 52% lên mức 2.799 tỷ đồng so với đầu năm. Qua đó, kéo tỷ lệ nợ xấu trên tổng dư nợ cho vay lên 0,77% từ mức 0,59% cuối năm 2020.
Cả năm 2021, ACB dành ra hơn 3.336 tỷ đồng trích lập dự phòng rủi ro tín dụng, gấp 3,5 lần năm trước, song ngân hàng vẫn báo lãi trước và sau thuế tăng 25%, đạt hơn 11.998 tỷ đồng và gần 9.603 tỷ đồng.
Trong khi đó, tính đến ngày 31/12/2021, tổng nợ xấu TPBank giảm 19% so với đầu năm, chỉ còn gần 1.157 tỷ đồng nhờ nợ nhóm 3 giảm 23% và nhóm 5 giảm mạnh 31%. Vì vậy, tỷ lệ nợ xấu trên dư nợ vay giảm từ 1,18% hồi đầu năm về mức 0,82%.
Tuy nhiên, cả năm 2021, TPBank vẫn dành ra 2.908 tỷ đồng để dự phòng rủi ro tín dụng, tăng 63% so với năm 2020. Do đó, TPBank báo lãi trước và sau thuế cùng tăng 38%, lần lượt thu về 6.038 tỷ đồng và 4.830 tỷ đồng.
Hay tại VIB, trong quý 4/2021 đã mạnh tay chi trích lập dự phòng rủi ro tín dụng 683 tỷ đồng, tăng gần 138% so với cùng kỳ. Cả năm 2021, VIB dành 1.598 tỷ đồng dự phòng rủi ro, tăng gần 69%. Dù tăng mạnh chi phí dự phòng rủi ro, VIB vẫn ghi nhận lợi nhuận sau thuế quý 4/2021 tăng 50% lên mức 2.138 tỷ đồng. Tính chung cả năm, lãi sau thuế tăng 38% đạt 6.410 tỷ đồng.

Tại các ngân hàng quy mô nhỏ hơn cũng mạnh tay trích lập dự phòng để tăng cường khả năng chống đỡ rủi ro nợ xấu khiến một phần lợi nhuận bị 'ăn mòn'.
Chẳng hạn tại ABBank, trong quý 4/2021 nhà băng này dành đến 281 tỷ đồng dự phòng rủi ro tín dụng, gấp 2,6 lần cùng kỳ. Do đó, lợi nhuận trước thuế quý 4 giảm 21% so với cùng kỳ, chỉ ghi nhận gần 360 tỷ đồng. Cả năm 2021, ABBank dành ra gần 687 tỷ đồng để trích lập dự phòng rủi ro tín dụng, tăng 34% so với năm trước đó. Tuy nhiên, nhà băng này vẫn ghi nhận lãi trước và sau thuế năm 2021 đạt gần 1.959 tỷ đồng và gần 1.560 tỷ đồng, lần lượt tăng 40% và 39% so với năm 2020.
Tính đến cuối năm 2021, tổng nợ xấu của ngân hàng ABBank tăng nhẹ 7% so với đầu năm, ghi nhận 1.423 tỷ đồng trong tổng dư nợ. Tuy nhiên, lại có sự dịch chuyển từ nợ nghi ngờ sang nợ dưới tiêu chuẩn và nợ có khả năng mất vốn. Tỷ lệ nợ xấu trên dư nợ vay giảm từ mức 2,09% đầu năm xuống còn 2,06%.
Tương tự, tính riêng trong quý 4/2021, Ngân hàng Bản Việt (BVB) báo lỗ hơn 74 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ lãi gần 64 tỷ đồng. Nguyên nhân do lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh giảm mạnh 66% và chi phí dự phòng rủi ro tín dụng tăng 34%
Cả năm 2021, nhà băng này dành ra hơn 370 tỷ đồng để trích lập chi phí dự phòng rủi ro tín dụng, tăng 7% so với năm trước. Kết quả, Ngân hàng Bản Việt báo lãi trước thuế tăng 55%, đạt hơn 311 tỷ đồng, vượt 7% so với kế hoạch 290 tỷ đồng cho cả năm.
Có thể thấy, lợi nhuận khả quan là yếu tố quan trọng giúp các nhà băng tăng tốc trích lập dự phòng rủi ro, gia tăng bộ đệm để có thể chống đỡ tốt hơn với các cú sốc lớn, tăng năng lực xử lý nợ xấu.
Trích lập dự phòng rủi ro nợ xấu chưa hẳn là 'của để dành'
Dưới tác động của Thông tư 01/2020 và Thông tư 03/2021 quy định về cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi, phí, giữ nguyên nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách hàng chịu ảnh hưởng bởi dịch COVID-19, thì việc trích lập dự phòng nhiều hay ít trong năm 2020 sẽ tác động không nhỏ tới lợi nhuận năm 2021.
Tỷ lệ bao phủ nợ xấu tính bằng số trích lập dự phòng/nợ xấu cũng tăng mạnh, cho thấy nhiều ngân hàng có quan điểm thận trọng với nợ xấu năm 2021.

Chẳng hạn tại VietinBank, tỷ lệ bao phủ nợ xấu đến cuối năm 2021 đã được nâng lên 171%, thay vì mức 132% cuối năm 2020. Tỷ lệ nợ xấu của ngân hàng cũng được kiểm soát ở mức khá tốt - 1,3%.
Dù vậy, nhân tố bất ngờ nhất phải kể đến BIDV. Đến cuối năm 2021, tỷ lệ nợ xấu của ngân hàng này đã giảm mạnh còn 0,81%. Đặc biệt, tỷ lệ bao phủ nợ xấu của BIDV đạt tới 235%, mức cao nhất trong những năm gần đây và cao hơn nhiều so với mục tiêu đề ra.
Hay tại Techcombank, tỷ lệ nợ xấu tính đến cuối quý 4/2021 ở mức 0,7% với tỷ lệ bao phủ nợ xấu là 162,9%; Đáng chú ý tại Vietcombank, tỷ lệ bao phủ nợ xấu cao kỷ lục ngành ngân hàng ở mức 424%. Điều này đồng nghĩa, mỗi đồng nợ xấu nội bảng của Vietcombank được đảm bảo bằng hơn 4 đồng dự phòng.
Theo phân tích của các chuyên gia, bản chất của chi phí trích lập dự phòng rủi ro là dự phòng một khoản tiền cho các khoản vay có vấn đề. Do đó, chi phí cho khoản dự phòng sẽ được lấy từ khoản lợi nhuận của ngân hàng và được khấu trừ khỏi thu nhập hiện hành trước khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp. Chi phí dự phòng tăng đồng nghĩa quy mô lợi nhuận tính thuế của các ngân hàng sẽ giảm xuống, thuế phải nộp sẽ ít đi.
Tuy nhiên, khi mỗi đồng nợ xấu được xử lý, thu hồi, số tiền trích lập dự phòng sẽ được hạch toán trực tiếp vào thu nhập bất thường. Vì thế, nhiều ngân hàng cho rằng khoản chi phí dự phòng này như “của để dành” sẽ quay trở lại và làm tăng lợi nhuận tính thuế trong tương lai.
Góc nhìn của các cổ đông và nhà đầu tư ngân hàng lại hoàn toàn ngược lại. Thông thường, cổ đông muốn được nhìn thấy con số lợi nhuận của ngân hàng tăng mạnh để giúp đẩy cao thị giá cổ phiếu. Mặt khác, lợi nhuận tăng cao, cổ đông sẽ được chia cổ tức bằng tiền mặt. Vì thế, việc trích lập dự phòng rủi ro đối với họ là một gánh nặng.
Điều đáng nói là việc tăng trích lập dự phòng rủi ro của nhà băng ở thời điểm hiện nay không được giới chuyên môn và đầu tư kỳ vọng sẽ là "của để dành" cho ngân hàng như ở giai đoạn cuối xử lý nợ xấu trong kỳ tái cơ cấu hệ thống ngân hàng trước đây. Bởi dịch bệnh bùng phát có nguy cơ làm cho chất lượng tín dụng ngân hàng xấu hơn nhiều.
Nợ xấu cũ chồng nợ xấu mới sẽ khiến việc xử lý sẽ trở nên khó khăn hơn nhiều, chứ không dễ dàng hoàn nhập. Thực tế, Moody’s đã hạ triển vọng tín nhiệm của hệ thống ngân hàng Việt Nam từ ổn định xuống tiêu cực, hạ triển vọng tín nhiệm của 3 công ty tài gồm FE Credit, Home Credit Việt Nam, SHB Finance và 2 ngân hàng là VPBank (sở hữu FE Credit) và SHB (sở hữu SHB Finance).
Ngoài ra, Fitch Ratings cũng hạ triển vọng tín nhiệm của VietinBank, Vietcombank, ACB, MB và ANZ Việt Nam, nguyên do COVID-19 sẽ tác động tiêu cực đến các ngân hàng này.
Loạt "ông lớn" ngân hàng hé lộ kết quả kinh doanh 6 tháng đầu năm, tín dụng tăng tốc
Tính đến hiện tại, ba ngân hàng khối quốc doanh và loạt ngân hàng lớn khác đã tiết lộ kết quả kinh doanh 6 tháng đầu năm 2025,...
Điểm tin ngân hàng ngày 15/7: Hơn 86 triệu tài khoản ngân hàng sẽ bị xóa sổ
Hơn 86 triệu tài khoản ngân hàng sẽ bị xóa sổ; Ngân hàng có thể bị phạt 500 triệu đồng nếu ép khách mua bảo hiểm; Ngân hàng đẩy mạnh phát hành trái phiếu…
VietinBank và FPT tặng miễn phí trọn đời ứng dụng quản lý bán hàng trên điện thoại...
Nằm trong khuôn khổ các hoạt động đồng hành cùng các Hộ kinh doanh, từ 14/7/2025, VietinBank phối hợp cùng FPT chính thức triển khai chương trình tặng miễn phí trọn đời ứng dụng...
Loạt ngân hàng đẩy mạnh hỗ trợ hộ kinh doanh cá thể
Các ngân hàng thương mại đã và đang triển khai nhiều chương trình thiết thực, từ tư vấn miễn phí, cung cấp tín dụng ưu đãi, đến tích hợp công nghệ hiện đại...
Điểm tin ngân hàng ngày 14/7: Nhà băng tăng mạnh lãi suất kỳ hạn ngắn
VietinBank rao bán dự án tòa tháp trụ sở hơn 10.000 tỷ đồng; Nhà băng tăng mạnh lãi suất kỳ hạn ngắn; Mua vàng từ 20 triệu đồng/ngày trở lên sẽ phải chuyển khoản...
Sacombank miễn phí giao dịch trong hệ thống – Đẩy mạnh số hóa, lan tỏa lợi ích khắp mọi miền
Từ tháng 07/2025, Sacombank chính thức triển khai chính sách miễn phí hoàn toàn các giao dịch nộp tiền, rút tiền, chuyển khoản trong hệ thống, áp dụng cho cả...
VPBank và LOTTE C&F đánh dấu cột mốc hợp tác mới, gia tăng trải nghiệm khách hàng
Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) và Công ty TNHH LOTTE C&F Việt Nam (LOTTE C&F) đánh dấu bước tiến mới trong quan hệ hợp tác bền vững...
Thẻ SeABiz Ultra Cash của SeABank: “Lợi ích kép” cho doanh nghiệp
Thanh toán không tiền mặt đã trở thành thói quen của đại đa số người dân và cả các doanh nghiệp. Không chỉ giúp việc giao dịch thuận tiện...
“Một chạm” để tận hưởng ngàn ưu đãi cùng PVcomBank
Chỉ với “một chạm” tương tác ngay trên ứng dụng PVConnect, khách hàng có thể dễ dàng tận hưởng trọn vẹn hệ sinh thái ưu đãi đa dạng...
Shinhan Bank Việt Nam: Nhiều tồn tại trong hoạt động quản trị, tín dụng và phòng chống rửa tiền
Thanh tra Ngân hàng Nhà nước (NHNN) vừa công bố kết luận thanh tra toàn diện đối với Ngân hàng TNHH MTV Shinhan Việt Nam (Shinhan Bank Việt Nam),...
Một khách hàng may mắn trúng xổ số Vietlott hơn 344 tỉ đồng
Trong kỳ quay thưởng ngày 12/7/2025, một khách hàng đã trúng thưởng giải thưởng trị giá hơn 344 tỉ đồng của Xổ số Vietlott. Đây là kỷ lục trúng thưởng cao nhất từ trước tới nay trong lịch sử của xổ số tại Việt Nam.
Về tay đại gia Thái Lan, Home Credit dồn dập huy động trái phiếu
Từ đầu năm đến nay, Home Credit Việt Nam đã phát hành thành công 9 lô trái phiếu với tổng giá trị 3.600 tỷ đồng.
Điểm tin ngân hàng tuần qua: Ngân hàng có vốn điều lệ từ 50.000 tỷ đồng được sản xuất vàng miếng
Thêm một ngân hàng niêm yết trên HoSE; Ngân hàng có vốn điều lệ từ 50.000 tỷ đồng được sản xuất vàng miếng; Vốn ngoại “ồ ạt” chảy vào chứng khoán và ngân hàng…
Điểm tin ngân hàng ngày 12/7: Loạt ngân hàng tăng lãi tiết kiệm trở lại
Loạt ngân hàng tăng lãi tiết kiệm trở lại; Cảnh báo tài khoản nhận tiền trong danh sách “đen”; Gói vay nông, lâm, thủy sản đạt 94% mục tiêu…
Điểm tin ngân hàng ngày 11/7: Một ngân hàng bị phạt do vi phạm hoạt động tiền tệ
Một ngân hàng bị phạt do vi phạm hoạt động tiền tệ; Giám đốc tài chính OCB nộp đơn xin từ nhiệm; Ngân hàng Mỹ khuyến nghị mua cổ phiếu Việt Nam…
Gen Z "cháy túi" vì chi tiêu không kiểm soát
Những buổi tiệc tùng, “cơn nghiện” mua sắm online hay trào lưu “sống ảo” đang đẩy nhiều bạn trẻ vào cảnh “cháy túi”, thậm chí nợ nần chồng chất...
Tài khoản số đẹp Bac A Bank – Đa dạng lựa chọn, khởi phát thành công
Nhằm mang lại tiện ích khi giao dịch cho khách hàng, Ngân hàng TMCP Bắc Á (BAC A BANK) chính thức ra mắt dịch vụ cung cấp Tài khoản số đẹp...
Techcombank Investment Summit 2025: “Việt Nam mới: Tầm nhìn kiến tạo giá trị”
Ngày 09/7/2025, Ngân hàng TMCP Kỹ thương Việt Nam (Techcombank) đã tổ chức thành công Techcombank Investment Summit 2025 với chủ đề “Việt Nam mới: Tầm nhìn kiến tạo giá trị”.
Điểm tin ngân hàng ngày 10/7: Vốn ngoại “ồ ạt” chảy vào chứng khoán và ngân hàng
Một “ông lớn” ngân hàng bất ngờ tăng lãi suất huy động; Vốn ngoại “ồ ạt” chảy vào chứng khoán và ngân hàng; Ngân hàng giảm giá “sốc” khoản nợ trăm tỷ...
Xem nhiều




