Thứ hai, 04/01/2021, 14:06 PM

Logistics Việt: Phận làm thuê và nỗi lo thua trên sân nhà

Logistics Việt Nam còn nhiều khoảng trống chưa tính đến. Nếu không thay đổi môi trường logistics, Việt Nam sẽ thua ngay trên sân nhà.

Từ câu chuyện doanh nghiệp xuất khẩu của Việt Nam thiếu container rỗng để xuất hàng, phải phụ thuộc vào các hãng tàu nước ngoài, GS.TS Đặng Đình Đào, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Kinh tế và Phát triển (Đại học Kinh tế Quốc dân) nói thẳng doanh nghiệp logistics Việt Nam nhỏ li ti, chưa đi vào quy mô, chất lượng, phải đi làm thuê cho nước ngoài và chỉ làm thuê ở một số công đoạn. Như đội tàu container Việt Nam mới chỉ đáp ứng nhu cầu nội địa và giữ chân gom hàng đến cảng trung chuyển cho các hãng tàu nước ngoài.

Theo GS Đào, trong logistics, thương mại, container thuộc lĩnh vực kho và bao bì hàng hóa, là lĩnh vực kinh tế quốc gia nào cũng quan tâm bởi cả thương mại quốc tế và vận chuyển nội địa đều cần container. Vì thế, ông cho rằng, Việt Nam nên tính toán đầu tư phát triển, không phải có đội tàu mới có container.

"Thời gian qua, sự đứt gãy trong chuỗi cung ứng cho thấy chúng ta đang lệ thuộc quá nhiều vào các hãng tàu nước ngoài. Đây cũng là yếu tố khách quan để chúng ta nhìn nhận lại, để thấy rằng logistics và thương mại Việt Nam có nhiều khoảng trống chưa tính đến.

Thử hỏi trong chính sách phát triển, kho và bao bì chúng ta đã có chưa? Ngay cả chiến lược phát triển ngành logistics Việt Nam vẫn chưa có, mới chỉ có Kế hoạch hành động nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển dịch vụ logistics Việt Nam đến năm 2025 được Thủ tướng Chính phủ ký ban hành tại Quyết định 200/QĐ-TTg ngày 14/2/2017", nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Kinh tế và Phát triển nêu rõ và cho rằng phải xem xét lại toàn bộ các vấn đề liên quan đến môi trường logistics, bao gồm thể chế pháp luật logistics, cơ sở hạ tầng logistics, doanh nghiệp logistics... không riêng gì container.

Xuất khẩu gặp khó vì thiếu container rỗng

Vị chuyên gia cũng chỉ ra thực tế buồn, đó là cả nước hiện chưa có trung tâm logistics nào đúng nghĩa. Cả nước có khoảng 370 khu công nghiệp và sắp tới sẽ còn nhiều hơn nữa, nhưng mới chỉ tính đến sản xuất mà chưa thực sự quan tâm đến logistics, các vấn đề hậu cần, điểm dừng nghỉ, các trung tâm logistics để kết nối, thực hiện bảo quản, chuyển tải...

Tương tự, Việt Nam có nhiều cảng biển nhưng nhiều cảng chưa khai thác hết công suất vì không kết nối với đường sắt, với nội địa hiệu quả, đường vào hạn chế.

Ông nhận định, Việt Nam "mới đi một chân", tập trung cho sản xuất mà khâu phân phối, lưu thông, logistics chưa được tính toán đầy đủ. Ngay vấn đề rất nhỏ là container - một dạng bao bì sử dụng nhiều lần, hiệu quả, phục vụ xuất khẩu và thương mại nội địa mà hiện nay Việt Nam hầu như chưa có gì trong tay, phụ thuộc hoàn toàn vào nước ngoài. 

Theo thống kê được đưa ra cách đây vài năm, 75% dịch vụ logistics ở Việt Nam do doanh nghiệp ngoại vận hành, còn lại 25% là do doanh nghiệp nội, những mảng, miếng ngon lành thì doanh nghiệp ngoại đã chiếm lĩnh hết, doanh nghiệp nội không chen chân được.

"Tăng trưởng của Việt Nam vẫn phụ thuộc vào xuất khẩu, mà thành tích xuất siêu lại là của FDI, còn doanh nghiệp nội thường xuyên xuất siêu. Hàng hóa xuất nhập khẩu của FDI đều do hệ thống logistics của họ đảm nhận luôn, còn doanh nghiệp Việt chỉ làm thuê một công đoạn nào đó mà thôi", GS.TS Đặng Đình Đào cho biết và lưu ý đây là câu chuyện gắn với môi trường logistics.

"Lâu nay chúng ta mới bàn nhiều về môi trường kinh doanh, môi trường sản xuất mà không chú ý đến môi trường logistics, cả hệ thống hạ tầng logistics chúng ta cũng chưa có, trong đó vấn đề công nghiệp bao bì cũng chưa được chú ý.

Trước đây, cơ quan quản lý và doanh nghiệp mới chú ý đến công nghiệp bao bì giấy, túi - một phần rất nhỏ của hàng hóa tiêu dùng, nhưng muốn hàng hóa đi xa, trong thời gian dài thì cần phải có bao bì container, kể cả container đông lạnh.

Cho nên, đã đến lúc phải xem xét lại tổng thể ngành logistics, môi trường logistics, từ chính sách phát triển đến cơ sở hạ tầng, phát triển doanh nghiệp... Nếu không giải quyết thì những năm tiếp theo, lại tiếp tục nảy sinh những vấn đề khác, không chỉ là câu chuyện thiếu container xuất hàng. 

Đã đến lúc hình thành và phát triển thị trường bất động sản logistics, như trung tâm logistics, khu công nghiệp logistics, cụm logistics… để thu hút đầu tư logistics trong nước và quốc tế", vị chuyên gia nói, đồng thời nhấn mạnh, nếu Việt Nam không thay đổi môi trường logistics thì sẽ bị thua ngay trên sân nhà và mất luôn thị trường logistics, giống như điều đã xảy ra với thị trường bán lẻ.

Lưu ý Việt Nam cần phải có những đánh giá khách quan về logistics, GS Đào cho rằng, hiện Việt Nam vẫn còn phụ thuộc vào nghiên cứu của một số tổ chức quốc tế, mà những nghiên cứu ấy nhiều khi không phản ánh đúng thị trường, năng lực ngành logistics Việt Nam.

"Tôi nhớ năm 2018, Ngân hàng Thế giới báo cáo Chỉ số hoạt động logistics (LPI) 2018 của Việt Nam xếp hạng 39/160, tăng 25 bậc so với hạng 64/160 của năm 2016. Con số này có lẽ mang tính động viên trên văn bản là chính, còn nhiều vấn đề Việt Nam chưa thể giải quyết", ông nói.

Tín hiệu đáng mừng được GS Đào chỉ ra, đó là ngành nông nghiệp đã quan tâm hơn đến kết nối logistics, gia công để nâng cao giá trị bảo quản, giảm các khâu trung gian, giảm đầu nậu, giảm chi phí logistics, để doanh nghiệp cũng người sản xuát là nông dân cùng hưởng lợi.


Giữ vững ổn định vĩ mô, tạo đột phá mới cho phát triển kinh tế - xã hội năm 2026
Giữ vững ổn định vĩ mô, tạo đột phá mới cho phát triển kinh tế - xã hội năm 2026
20/10/2025 Tin nóng

Sáng 20/10, trong khuôn khổ Kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa XV, các đại biểu nghe Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi...

VPI dự báo giá xăng tăng 0,9-1,5% trong kỳ điều hành ngày 16/10
VPI dự báo giá xăng tăng 0,9-1,5% trong kỳ điều hành ngày 16/10
15/10/2025 Tin nóng

Mô hình dự báo giá xăng dầu ứng dụng Machine Learning của Viện Dầu khí Việt Nam (VPI) cho thấy, tại kỳ điều hành ngày 16/10/2025, giá xăng bán lẻ có thể tăng 0,9-1,5%...

Tỉnh Nghệ An lên kế hoạch chọn nhà đầu tư cho dự án LNG hơn 2 tỷ USD
Tỉnh Nghệ An lên kế hoạch chọn nhà đầu tư cho dự án LNG hơn 2 tỷ USD
15/10/2025 Tin nóng

UBND tỉnh Nghệ An đang khẩn trương hoàn thiện các thủ tục để lựa chọn nhà đầu tư cho Dự án Nhà máy nhiệt điện LNG Quỳnh Lập – công trình quy mô lớn...

Điều chỉnh Quy hoạch tổng thể quốc gia: Ưu tiên hạ tầng, công nghệ và phát triển xanh
Điều chỉnh Quy hoạch tổng thể quốc gia: Ưu tiên hạ tầng, công nghệ và phát triển xanh
14/10/2025 Tin nóng

Sáng 14/10, tiếp tục Phiên họp thứ 50, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc điều chỉnh Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021-2030,

Ngân hàng Nhà nước ban hành Thông tư hướng dẫn quản lý kinh doanh vàng
Ngân hàng Nhà nước ban hành Thông tư hướng dẫn quản lý kinh doanh vàng
10/10/2025 Tin nóng

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam ban hành Thông tư hướng dẫn quản lý hoạt động kinh doanh vàng, quy trình cấp phép và hạn mức xuất nhập khẩu vàng.

Bộ Tài chính khẩn trương hoàn thiện chính sách thuế bất động sản, vàng, casino
Bộ Tài chính khẩn trương hoàn thiện chính sách thuế bất động sản, vàng, casino
07/10/2025 Tin nóng

Bộ Tài chính đang tập trung cao độ vào việc nghiên cứu tổng thể và hoàn thiện các chính sách thuế quan trọng liên quan đến bất động sản, vàng, cùng các hoạt động...

Giải ngân vốn đầu tư công khả quan, hướng tới mục tiêu đạt 100% kế hoạch
Giải ngân vốn đầu tư công khả quan, hướng tới mục tiêu đạt 100% kế hoạch
04/10/2025 Tin nóng

Lũy kế 9 tháng năm 2025, vốn đầu tư công giải ngân đạt 440.000 tỷ đồng, tương đương 50% kế hoạch, ghi nhận mức tăng 5%...

Sẽ có luật chuyên ngành về kinh doanh casino, đặt cược, xổ số
Sẽ có luật chuyên ngành về kinh doanh casino, đặt cược, xổ số
03/10/2025 Tin nóng

Chiều 3/10, tại buổi Họp báo thường kỳ quý III/2025, Bộ Tài chính đã thông tin về việc hoàn thiện khung pháp lý đối với hoạt động kinh doanh casino...

Phấn đấu thu NSNN tăng ít nhất 25% so với dự toán
Phấn đấu thu NSNN tăng ít nhất 25% so với dự toán
03/10/2025 Tin nóng

Ngày 2/10, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký ban hành Công điện số 184/CĐ-TTg gửi các bộ, ngành, địa phương về việc điều hành ngân sách nhà nước...

FDI vào Việt Nam lập kỷ lục 5 năm, ADB nâng dự báo tăng trưởng 2025
FDI vào Việt Nam lập kỷ lục 5 năm, ADB nâng dự báo tăng trưởng 2025
01/10/2025 Tin nóng

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu còn nhiều bất ổn, Việt Nam tiếp tục ghi nhận những tín hiệu tích cực từ cả dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI)...

Những chính sách mới có hiệu lực từ tháng 10/2025
Những chính sách mới có hiệu lực từ tháng 10/2025
01/10/2025 Tin nóng

Chính thức xóa bỏ cơ chế Nhà nước độc quyền vàng; Hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư trang thiết bị ứng dụng trí tuệ nhân tạo; Ưu đãi thuế cho doanh nghiệp vừa và nhỏ…

Bến phà 2 Long Đại, Quảng Trị: 53 năm sau ngày 16 trái tim trẻ gửi lại tuổi xuân để...
Bến phà 2 Long Đại, Quảng Trị: 53 năm sau ngày 16 trái tim trẻ gửi lại tuổi xuân để...
27/09/2025 Tin nóng

“Các anh chị ơi, Long Đại giờ đẹp lắm. Các bến phà đều rất yên bình, tất cả mọi người đều nhớ, đều biết ơn các anh chị nhiều lắm…”,...

Hơn 3 triệu tài khoản giao thông đã kết nối thanh toán không dùng tiền mặt
Hơn 3 triệu tài khoản giao thông đã kết nối thanh toán không dùng tiền mặt
27/09/2025 Tin nóng

Cục Đường bộ Việt Nam cho biết, trong tổng số 5,8 triệu tài khoản giao thông, đã có hơn 3 triệu tài khoản được kết nối với phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt....

Bộ Công Thương đề xuất siết chặt xử lý vi phạm tập trung kinh tế
Bộ Công Thương đề xuất siết chặt xử lý vi phạm tập trung kinh tế
26/09/2025 Tin nóng

Bộ Công Thương đang xây dựng dự thảo sửa đổi Nghị định 75/2019/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực cạnh tranh,...

Giá xăng RON95-III giảm xuống còn 20.165 đồng/lít
Giá xăng RON95-III giảm xuống còn 20.165 đồng/lít

Chiều 25/9, giá bán lẻ xăng dầu trong nước được điều chỉnh giảm sau khi vừa tăng ở kỳ điều hành ngày 18/9. Từ 15h, giá xăng E5RON92 giảm 368 đồng/lít, xuống 19.618 đồng/lít...

Xây dựng Quỹ Nhà ở quốc gia thực chất, khả thi, đáp ứng nhu cầu của người lao động
Xây dựng Quỹ Nhà ở quốc gia thực chất, khả thi, đáp ứng nhu cầu của người lao động
25/09/2025 Tin nóng

Sáng 25/9, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì cuộc họp nghe báo cáo, cho ý kiến đối với dự thảo Nghị định về thành lập và tổ chức hoạt động...

Sửa đổi Luật Bảo hiểm tiền gửi: Bổ sung quyền hạn, làm rõ cơ chế phí và hỗ trợ đặc biệt
Sửa đổi Luật Bảo hiểm tiền gửi: Bổ sung quyền hạn, làm rõ cơ chế phí và hỗ trợ đặc biệt
24/09/2025 Tin nóng

Dự thảo Sửa đổi Luật Bảo hiểm tiền gửi (BHTG) lần này gồm 8 chương, 44 điều, bổ sung nhiều quy định mới liên quan đến quyền hạn của tổ chức BHTG,...

Thủ tướng chỉ đạo gỡ vướng mắc bất động sản, ổn định thị trường vàng, nâng ngưỡng chịu thuế hộ kinh doanh
Thủ tướng chỉ đạo gỡ vướng mắc bất động sản, ổn định thị trường vàng, nâng ngưỡng chịu thuế hộ kinh doanh
23/09/2025 Tin nóng

Ngày 21/9, Văn phòng Chính phủ ban hành Thông báo số 499, truyền đạt kết luận của Thủ tướng Chính phủ tại cuộc họp với Hội đồng Tư vấn chính sách.

Dự án Luật Thương mại điện tử: Hoàn thiện hành lang pháp lý, giảm 40% thủ tục hành chính
Dự án Luật Thương mại điện tử: Hoàn thiện hành lang pháp lý, giảm 40% thủ tục hành chính
22/09/2025 Tin nóng

Sáng 22/9, trong khuôn khổ Phiên họp thứ 49, dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh,...