Liệu có thể "đảo chiều" hạ lãi suất gỡ khó cho doanh nghiệp?
Chính sách tiền tệ năm 2023 sẽ theo hướng nào, giải pháp quan trọng nào để bảo đảm cân bằng giữa kiểm soát lạm phát và hỗ trợ tăng trưởng, cân bằng giữa lãi suất và tỉ giá? Đây là những điều rất quan trọng với doanh nghiệp (DN) và nền kinh tế.
Ngân hàng đối mặt bài toán khó giải
Trong năm 2022, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Việt Nam và các Ngân hàng Trung ương thế giới đều rất khó khăn trong chính sách tiền tệ. Bởi vì vừa phải hỗ trợ thúc đẩy phục hồi kinh tế, vừa phải bảo đảm mặt bằng lãi suất không quá cao; đồng thời phải ổn định tỉ giá, thực hiện một số chính sách hỗ trợ người dân và DN.
Ông Phạm Chí Quang - Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ (NHNN) chia sẻ, dư địa điều hành chính sách tiền tệ gần như rất khó khăn trong năm 2022 và khó khăn này kéo dài cho đến năm 2023.
Đầu năm 2022 và cuối năm 2021 hầu hết các nhà hoạch định chính sách, đặc biệt là các nhà hoạch định chính sách trên thế giới, đã rất sai lầm khi nhận định rằng lạm phát toàn cầu chỉ mang tính thời điểm, tạm thời. Nhưng nhận định này bị "trả giá" bằng cuộc khủng hoảng rất lớn và lạm phát năm 2022 không hề mang tính chất tạm thời. Thực tế lạm phát đã lên đến mức cao nhất trong 40 năm trở lại đây.
Với sai lầm đó và với phản ứng rất nhanh chóng của các NHTW trên thế giới, các NHTW đã chuyển hướng một cách rất nhanh chóng từ việc nới lỏng không giới hạn trong hai năm COVID-19 (2020 - 2021) chuyển sang thắt chặt tiền tệ cực đoan và tăng nhanh, mạnh lãi suất.

Năm ngoái, FED đã 4 lần tăng lãi suất với mức 0,75% mỗi lần - tức tăng gấp 3 lần so với bình thường. Và 4 lần tăng bất bình thường đó để thể hiện rằng quá trình kiểm soát lạm phát rất gấp gáp, nhanh chóng.
Với bối cảnh như vậy đã tạo ra mặt bằng lãi suất toàn cầu ở mức rất cao và làm cho đồng USD tăng lên mức cao nhất trong vòng 20 năm trở lại đây. Cuối tháng 9/2022, chỉ số đồng USD index đã tăng lên mức 115, tức là đã tăng 21% so với cuối năm 2021 và tạo áp lực khủng khiếp lên chính sách tiền tệ không chỉ của Việt Nam mà với tất cả các nước đang phát triển và mới nổi. Theo đó, đồng USD trở thành hầm trú ẩn cho tất cả các nhà đầu tư.
"Trong bối cảnh này, sự chống chọi của chính sách tiền tệ của các nước như Việt Nam, nhất là khi Việt Nam là nền kinh tế có độ mở rất lớn thì khả năng chống chọi với những cú sốc khủng khiếp đó là cực kỳ căng thẳng. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính khi tới dự hội nghị ngành ngân hàng đã đặt ra câu hỏi và cũng là mong mỏi đối với ngành là làm sao tìm điểm cân bằng hài hòa giữa điều hành lãi suất, điều hành tỉ giá", ông Phạm Chí Quang chia sẻ.
Nếu chúng ta hi sinh tỷ giá, để tỷ giá tăng rất cao, mất giá rất nhiều thì sẽ giữ được lãi suất, giữ được dự trữ ngoại hối. Nhưng ngược lại, cần lưu ý rằng nền kinh tế Việt Nam có độ mở rất lớn (tính theo kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa/GDP hiện nay tương ứng hơn 200%). Nếu chúng ta để tỷ giá phá giá quá nhanh thì hệ lụy là nhập khẩu lạm phát và không kiểm soát được lạm phát trong nước. Khi không kiểm soát được lạm phát thì đương nhiên các cân đối vĩ mô sẽ không kiểm soát được và bất ổn kinh tế vĩ mô sẽ đến ngay lập tức.
Do đó, theo ông Phạm Chí Quang, trong năm 2023, mục tiêu quan trọng nhất, xuyên suốt và theo quy định pháp luật NHNN phải làm, phải điều hành chính sách tiền tệ là giữ được sự ổn định của đồng tiền, kiểm soát được lạm phát. Từ đó sẽ duy trì được hoạt động lành mạnh, ổn định, bền vững của hệ thống ngân hàng.
Tập trung lớn nhất trong điều hành chính sách tiền tệ của NHNN là một mặt tiếp tục hỗ trợ phục hồi tăng trưởng kinh tế nhưng mặt khác không chủ quan với lạm phát, áp lực lạm phát. Mức lãi suất mà FED neo ở mức cao còn kéo dài đến hết năm 2023. Như vậy độ trễ tác động từ lạm phát nhập khẩu với nền kinh tế của Việt Nam còn rất lớn. Do đó việc điều hành chính sách tiền tệ không thể chủ quan với lạm phát. Để bảo bảm sự ổn định kinh tế, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế thì tín dụng, lãi suất, tỷ giá và các công cụ chính sách tiền tệ khác, NHNN sẽ điều hành rất đồng bộ, rất linh hoạt nhưng không xa rời mục tiêu kiểm soát lạm phát.
"Mục tiêu bất biến của NHNN là ổn định kinh tế vĩ mô và kiểm soát lạm phát. Còn cách thức điều hành thì linh hoạt cho tất cả các công cụ và tùy từng thời điểm thị trường, chúng tôi đưa ra giải pháp, chính sách, lộ trình làm sao vừa hỗ trợ được tăng trưởng kinh tế nhưng không lơ là với lạm phát. Đây là định hướng rất xuyên suốt mà NHNN sẽ thực hiện trong năm 2023", Vụ trưởng Vụ Chính sách tiền tệ nhấn mạnh.
Có thể đảo chiều chính sách tiền tệ?
Cũng theo ông Phạm Chí Quang, NHNN đồng cảm, đồng hành với DN, hiểu những cú sốc mà DN phải trải qua trong năm 2022, DN đã phải chịu rất nhiều khó khăn. Đồng thời mong các DN hiểu rằng kinh tế Việt Nam là nền kinh tế mở nên tác động từ chính sách bên ngoài đối với đối với chính sách tiền tệ của Việt Nam là rất lớn. Do vậy, cơ quan quản lý không thể tính chủ động hoàn toàn trong một nền kinh tế hội nhập hiện nay.
Ở góc nhìn chuyên gia, nhấn mạnh đến khó khăn của cộng đồng DN, chuyên gia tài chính - ngân hàng Cấn Văn Lực đặt câu hỏi "liệu có thể đảo chiều chính sách tiền tệ là hạ lãi suất vào thời điểm thích hợp hay không?"
"Phải thận trọng với lạm phát nhưng không nên quá thận trọng. Thủ tướng đã chỉ đạo chính sách tiền tệ phải chắc chắn, linh hoạt, hiệu quả, không thắt chặt quá. Đây là thông điệp rất quan trọng bởi vì DN còn rất nhiều khó khăn, mặc dù còn nhiều rủi ro với hệ thống ngân hàng, thanh khoản, nguồn vốn cùng những áp lực khác.
Trong bối cảnh này, chính sách phải cân bằng để đảm bảo an toàn cho cả hệ thống ngân hàng và lành mạnh cho cộng đồng DN. Hai điều này song hành với nhau rất rõ. Chúng tôi đã chạy mô hình tính toán giữ cân bằng giữa lãi suất và tỷ giá, cái nào phải trả giá đắt hơn? Và tôi cho rằng có lẽ chúng ta linh hoạt hơn về tỉ giá sẽ tốt hơn là tăng lãi suất. Tăng lãi suất hiện nay là bài toán rất lớn đối với DN và nền kinh tế. Tăng lãi suất là một trong những biện pháp để chúng ta giữ cho lạm phát không tăng quá cao, nhưng nếu tăng mạnh lãi suất thì cũng có thể dẫn đến tác động tiêu cực đến phục hồi kinh tế và sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp", chuyên gia nêu.
TIN LIÊN QUAN
Sacombank thay đổi nhân sự cấp cao
Hội đồng quản trị Sacombank (HĐQT) đã thông qua quyết định thôi nhiệm vị trí Tổng giám đốc của bà Nguyễn Đức Thạch Diễm và tuyển dụng, bổ nhiệm ông Nguyễn Thanh Nhung làm Quyền...
Điểm tin ngân hàng ngày 22/5: Người dân gửi tiền vào ngân hàng tăng kỷ lục
Ngành Ngân hàng đẩy mạnh tín dụng xanh, hướng tới tăng trưởng bền vững; VietABank trả cổ tức "khủng" nhất năm 2025; Bà Nguyễn Đức Thạch Diễm rời ghế CEO Sacombank sau 8 năm;...
Giá vàng tăng gần 2 triệu đồng
Giá vàng tăng mạnh gần 2 triệu đồng trong phiên sáng nay, chạm mốc 121 triệu đồng/lượng.
Quỹ học bổng Thắp Sáng Niềm Tin: Hành trình 18 năm chắp cánh tri thức, lan tỏa yêu thương
Bước sang năm thứ 18, Quỹ học bổng Thắp Sáng Niềm Tin tiếp tục khẳng định hành trình bền bỉ và nhân văn - nơi những cơ hội học tập được trao đi, niềm tin...
Điểm tin ngân hàng ngày 21/5: Mua bán USD trái phép có thể bị phạt tới 100 triệu đồng
Hoàn thiện khung pháp lý để xử lý triệt để nợ xấu; Tăng cường giám sát hóa đơn bán vàng, siết chặt quản lý thị trường; Tín dụng bất động sản TPHCM tháng 4/2025 tăng...
Kiếm tiền thời công nghệ: SeAMobile - một ứng dụng, nhiều cơ hội
Không cần vốn, không tốn nhiều thời gian, ứng dụng ngân hàng số SeAMobile của Ngân hàng TMCP Đông Nam Á (SeABank) mở ra cơ hội gia tăng thu nhập cho người dùng mọi nơi...
FinanceAsia: SHB là “Ngân hàng Tốt nhất cho Khách hàng Khu vực công” năm 2025 tại Việt Nam
Trong khuôn khổ FinanceAsia Awards 2025, Ngân hàng TMCP Sài Gòn – Hà Nội (SHB) được vinh danh là “Ngân hàng Tốt nhất cho Khách hàng Khu vực công” tại Việt Nam....
Đảng bộ BIDV tổ chức thành công Đại hội đại biểu lần thứ XV, nhiệm kỳ 2025 - 2030
Thực hiện Chỉ thị 45-CT/TW ngày 14/4/2025 của Bộ Chính trị, Kế hoạch 07-KH/ĐU ngày 29/4/2025 của Đảng ủy Chính phủ, trong hai ngày 18-19/5/2025 tại Hà Nội, Đảng bộ Ngân hàng TMCP Đầu tư...
Đề xuất NHNN được quyết cho vay đặc biệt không cần tài sản bảo đảm, lãi suất 0%
Sáng 20/5, Quốc hội đã nghe Tờ trình và Báo cáo thẩm tra Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật các Tổ chức tín dụng. Một trong những nội dung...
Giá vàng trong nước biến động ngược chiều
Nhiều tín hiệu tích cực từ thuế quan và địa chính trị đang tạo ra áp lực cho đà tăng của vàng.
Điểm kinh doanh vàng miếng phải treo biển nhận diện
Các điểm kinh doanh vàng miếng phải treo bảng hiệu, niêm yết công khai giấy phép để người dân nhận diện là điểm mua bán vàng miếng hợp pháp.
Điểm tin ngân hàng ngày 20/5: Tỷ giá USD thế giới giảm mạnh, “chợ đen” quay đầu tăng
SHB chốt quyền nhận cổ tức tiền mặt năm 2024; Agribank Đà Nẵng đấu giá khoản nợ hơn 1.134 tỷ đồng liên quan dự án Central Coast; Yêu cầu các điểm mua bán vàng miếng...
Techcombank tiếp tục dẫn dắt ngành ngân hàng với nhiều top 1 toàn ngành
Techcombank công bố kết quả kinh doanh quý I với nhiều chỉ số ấn tượng. Cùng với chỉ số Sức khỏe thương hiệu giữ vị trí số 1 (theo NielsenIQ), Techcombank đã vươn lên đứng...
Lãi suất ngân hàng tuần mới tháng 5/2025: Tự sinh lãi đến 4,4% khi lưu tiền trong tài khoản Techcombank
Techcombank cho phép số tiền nhàn rỗi trong tài khoản thanh toán tự động được luân chuyển để sinh lời theo ngày, với lãi suất lên đến 4,4%/năm, vượt xa lãi suất tài khoản vãng...
Bưu điện TP. Hồ Chí Minh và PVcomBank tổ chức lễ triển khai gói hỗ trợ tài chính dành cho người lao động tham gia...
Ngày 17 tháng 5 năm 2025, tại TP. Hồ Chí Minh, Bưu điện TP. Hồ Chí Minh (HCM Post) phối hợp với Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam (PVcomBank) tổ chức Lễ triển khai...
Ngày 10/6, SHB chốt danh sách cổ đông để chi trả cổ tức bằng tiền năm 2024
Ngân hàng Sài Gòn – Hà Nội (SHB) vừa thông báo về ngày chốt danh sách cổ đông để chi trả cổ tức năm 2024 bằng tiền mặt với tỷ lệ 5%. Theo Nghị quyết...
Điểm tin ngân hàng ngày 19/5: Nợ xấu ngân hàng tăng mạnh trong quý I/2025
Kinh doanh vàng miếng không phép có thể bị phạt tới 400 triệu đồng;Thanh toán số lên ngôi trong xu hướng toàn cầu hóa; Gói vay nhà ở xã hội ở Quảng Bình vẫn “đóng...
[Infographic] Diễn biến giá vàng tuần qua (12/5-18/5)
Tuần qua (12-18/5) giá vàng thế giới giảm mạnh từ 3.323 USD/ounce xuống 3.202 USD/ounce, đánh dấu tuần giảm thứ tư liên tiếp. Trong nước, vàng miếng SJC mất 3,5 triệu đồng, xuống 118,5 triệu.
Điểm tin ngân hàng ngày 17/5: Lãi suất huy động chạm đáy, liệu có sớm đảo chiều?
HDBank tung gói tín dụng 20.000 tỷ đồng hỗ trợ doanh nghiệp hạ tầng và công nghệ số; BAC A BANK thuộc Top 5 ngân hàng có giao dịch ngoại hối lớn nhất Việt Nam...
Xem nhiều




