Doanh nghiệp thép: Đầu tư đi cùng nợ, từ vài tỷ đến hàng chục nghìn tỷ đồng
Kết thúc 3 tháng đầu năm 2022, phần lớn các doanh nghiệp thép đang niêm yết ghi nhận lợi nhuận lao dốc. Đồng thời đều đang phải gánh những khoản nợ cả nghìn tỷ...
Lợi nhuận tại doanh nghiệp thép xuống dốc

Kết thúc 3 tháng đầu năm 2022, doanh thu của các doanh nghiệp thép lớn như Hòa Phát, Hoa Sen, Pomina,… đều tăng trưởng mạnh so với cùng kỳ năm ngoái. Giá thép và sản lượng tiêu thụ cùng đi lên là động lực thúc đẩy tăng trưởng doanh thu trong quý vừa qua.
Theo số liệu của Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA), tiêu thụ thép xây dựng toàn ngành trong quý I đạt xấp xỉ 3 triệu tấn, cao hơn 23% so với quý đầu năm 2021. Trong đó, sản lượng xuất khẩu đạt 460.000 tấn, tăng 55%. Tương tự, tiêu thụ tôn mạ và ống thép đi lên lần lượt 4% và 15%.
Giá thép xây dựng trên sàn London (CME) vào cuối tháng 3 là khoảng 942 USD/tấn, tăng 43% so với đầu năm 2021.
Doanh thu bán thép tăng cao nhưng giá vốn hàng bán còn đi lên mạnh hơn, dẫn tới lợi nhuận gộp của nhiều doanh nghiệp đi xuống. Nguyên nhân là vào quý I/2022, các doanh nghiệp thép không còn nguyên liệu tồn kho giá rẻ như năm ngoái. Lãi gộp sa sút đã kéo theo theo lãi sau thuế của nhiều doanh nghiệp tăng trưởng chậm, thậm chí là trượt dốc, thua lỗ.
Đơn cử như Tập đoàn Hòa Phát ghi nhận lãi sau thuế tăng 17% đạt 8.206 tỷ đồng nhưng lợi nhuận thuần lại giảm từ 22,5% quý 1 năm ngoái xuống còn 18,6% trong quý 1/2022, tương đương giảm gần 4%.
Trường hợp tại Tập đoàn Hoa Sen không chỉ ghi nhận lãi sau thuế quý 1/2022 giảm tới 77%, xuống còn vỏn vẹn 234 tỷ đồng. Lợi nhuận thuần cũng giảm từ 9,5% quý 1/2021 xuống còn 1,8% quý 1/2022, tương đương giảm gần 8% .
Lợi nhuận gộp sa sút, chi phí bán hàng và quản lý doanh nghiệp tăng thêm lần lượt 279 tỷ và 99 tỷ so với cùng kỳ năm trước cũng là những nguyên nhân quan trọng khiến cho lãi thuần của Hoa Sen đi xuống. Các loại chi phí nói trên tăng mạnh khi Hoa Sen thúc đẩy việc mở rộng hệ thống siêu thị nội thất và vật liệu xây dựng Hoa Sen Home.
Ngoài hai ông lớn trên, phần lớn các doanh nghiệp thép đều ghi nhận lợi nhuận thuần và lợi nhuận sau thuế giảm so với cùng kỳ.
Cụ thể, Tổng Công ty Thép Việt Nam (TVN) lãi sau thuế giảm hơn 50% xuống còn 195 tỷ đồng, lợi nhuận thuần giảm từ 4,2% xuống còn 1,6%; Thép Tiến Lên (TLH) cũng ghi nhận lợi nhuận sau thuế giảm 28% còn 86 tỷ đồng, lợi nhuận thuần giảm từ 12% xuống còn 5%; CTCP Thép Pomina (POM) lãi sau thuế giảm 6% so với cùng kỳ, đạt 70 tỷ đồng. Đồng thời, biên lãi thuần cũng giảm từ 2,8% xuống 1,6%;…

Nợ vay tại doanh nghiệp thép vẫn tăng nhanh, gánh nặng lãi vay
Ngoài kết quả kinh doanh không mấy khởi sắc, 3 tháng đầu năm, hầu hết các doanh nghiệp thép đang niêm yết đều đang phải gánh những khoản nợ cả nghìn tỷ thậm chí vài chục nghìn tỷ đồng. Hệ số nợ (tỷ lệ nợ/tổng tài sản) ở mức khá cao, trung bình trên 50%.
Số nợ của các doanh nghiệp thép đặc biệt là hai “ông lớn” Hoa Sen và Hòa Phát đã tăng lên nhanh chóng trong thời gian qua.
Cụ thể tại Tập đoàn Hòa Phát, tính đến 31/3/2022, nợ vay của Hòa Phát cán mốc gần 60.183 tỷ đồng, tương đương tăng thêm 2.970 tỷ đồng nợ vay chỉ trong 3 tháng đầu năm, chiếm khoảng 32% tổng tài sản của tập đoàn. Trong đó, nợ vay ngắn hạn tăng từ 43.748 tỷ lên 46.261 tỷ, dư nợ vay dài hạn tăng nhẹ lên 13.922 tỷ đồng.

Thực tế, để có được ‘cơ ngơi’ kỳ vọng, quy mô nợ vay tại Hòa Phát đã tăng rất mạnh trong vài năm gần đây. Tại đại hội cổ đông năm 2022 mới diễn ra ngày 24/5, Chủ tịch HĐQT Trần Đình Long cho biết, hiện Hòa Phát là nhà sản xuất thép lớn nhất Đông Nam Á với công suất 8,5 triệu tấn mỗi năm nhưng vẫn không dừng lại mà đang triển khai dự án Dung Quất giai đoạn 2 với tổng mức đầu tư 85.000 tỷ đồng. Mục tiêu là nâng sản lượng lên 14,5 - 15 triệu tấn mỗi năm.
Chủ tịch tập đoàn cho biết, ban lãnh đạo hiện nay còn đang lên kế hoạch làm dự án sản xuất nhôm (alumin) ở tỉnh Đăk Nông và nhà máy thép "Dung Quất 3" – tức là một khu liên hợp sản xuất thép mới với công suất 6 triệu tấn/năm, có thể không đặt ở Dung Quất.
Riêng với dự án Dung Quất giai đoạn 2, Hòa Phát vay các ngân hàng 35.000 tỷ đồng, phần còn lại là vốn tự có của tập đoàn. Chủ tịch Trần Đình Long cho rằng nhu cầu vốn trong thời gian tới là rất lớn, ngay cả với tỷ lệ cổ tức tiền mặt 5% cũng e là hơi nhiều.
Thực tế, kể từ cuối năm 2018 đến nay, nợ phải trả cũng như nợ vay tài chính tăng đáng kể sau khi quyết định đầu tư Khu liên hợp gang thép Hòa Phát Dung Quất thời điểm tháng 02/2017.
Hiện tại, việc tăng vay nợ để đầu tư vào dự án mới, cộng với quy mô vay nợ lớn trước đó để phục vụ nhu cầu vốn lưu động đã đẩy tổng giá trị các khoản vay của Hòa Phát lên cao. Theo tính toán, quy mô nợ vay của Hòa Phát sẽ tiếp tục tăng khi dự án Dung Quất dần hoàn thiện và đi vào vận hành toàn bộ.
Tương tự tại Tập đoàn Hoa Sen, tại ngày 31/3/2022, tổng tài sản của Hoa Sen là 22.212 tỷ đồng, giảm 4.406 tỷ đồng so với ngày đầu niên độ (1/10/2021). Nợ phải trả giảm hơn 5.000 tỷ, đa phần do công ty cắt giảm các khoản phải trả ngắn hạn.
Trong đó, nợ vay dài hạn giảm đi 1.050 tỷ đồng nhưng nợ vay ngắn hạn tăng thêm tới 1.285 tỷ. Vì vậy, tổng nợ vay của Hoa Sen tại ngày cuối tháng 3 tăng thêm hơn 200 tỷ đồng so với ngày đầu tháng 10/2021, đồng thời cao hơn khoảng 1.100 tỷ so với ngày cuối năm ngoái, ghi nhận gần 7.071 tỷ đồng.

Tại ĐHĐCĐ thường niên diễn tháng 3/2022, ông Lê Phước Vũ, Chủ tịch HĐQT CTCP Tập đoàn Hoa Sen cho biết trong thời gian tới công ty sẽ không đầu tư sản xuất nữa mà mở rộng phân phối, đặc biệt tập trung vào hệ thống phân phối Hoa Sen Home.
Nhằm thực hiện hoá bước chuyển đổi này, tập đoàn lên kế hoạch chuyển đổi công ty TNHH MTV thuộc HSG thành CTCP Nhựa Hoa Sen để tiếp nhận toàn bộ hoạt động sản xuất kinh doanh của mảng nhựa và thành lập mới CTCP Phân phối Vật liệu xây dựng và Nội thất Hoa Sen (gọi tắt là Hoa Sen Home) để tiếp nhận toàn bộ hoạt động kinh doanh của mảng phân phối, bán lẻ và Hoa Sen Home.
Dự kiến khi hai công ty trên đủ điều kiện theo quy định pháp luật, HĐQT sẽ tiếp tục trình ĐHĐCĐ vào các kỳ tiếp theo thông qua việc IPO và niêm yết hai công ty này trên thị trường chứng khoán.
Ngoài hai ông lớn ngành thép trên, CTCP Thép Nam Kim (mã: NKG) cũng đang ghi nhận hệ số nợ đạt 62% tại thời điểm 31/3/2022. Đáng nói, tổng nợ vay tại NKG tính đến 31/3/2022 tăng tới 38% so với đầu năm, lên hơn 5.277 tỷ đồng. Chi phí lãi vay cũng theo đó tiếp tục tăng tới 55% so với cùng kỳ, lên hơn 73,5 tỷ đồng.
Năm 2022, NKG sẽ triển khai xây dựng nhà máy có tổng mức đầu tư 4.500 tỷ đồng, công suất mạ 1,2 triệu tấn/năm. Điều này đồng nghĩa tổng công suất của NKG sau khi nhà máy mới đi vào hoạt động được nâng lên hơn gấp đôi (2.2 triệu tấn/năm). Đây là lần đầu tư mở rộng quy mô lớn đầu tiên của doanh nghiệp kể từ sau giai đoạn tái cấu trúc 2018-2020.
Dự án sẽ được chia làm 3 giai đoạn (công suất 400 ngàn tấn/giai đoạn). Trong đó, giai đoạn 1 dự kiến được đưa vào sản xuất trong năm 2024 và điểm rơi hoàn thành giai đoạn 3 sẽ vào khoảng năm 2027. Về nguồn vốn, Chủ tịch Hồ Minh Quang cho biết NKG sẽ trích từ nguồn khấu hao và lợi nhuận để lại các năm, đồng thời cân đối với nguồn vốn tín dụng.
Với kế hoạch lớn chắc chắn nợ vay tại NKG trong tương lai sẽ còn tăng mạnh nữa.
Hay tại CTCP Thép Pomina (POM), tính đến 31/3/2022 ghi nhận hệ số nợ lên mức 75%. Hơn nữa, tổng dư nợ vay tại doanh nghiệp thép này đang ở mức 8.730 tỷ đồng, chiếm tới 79% nợ phải trả và 59% tổng tài sản. Hiện tại, ngân hàng BIDV là chủ nợ ngắn hạn lớn nhất tại POM. Nợ vay tăng cao khiến chi phí lãi vay tăng tới 22%, lên hơn 106 tỷ đồng.
Thị trường thép khó khăn, giá thép sẽ đi xuống
Phát biểu tại đại hội cổ đông thường niên ngày 24/5, Chủ tịch Công ty CP Tập đoàn Hoà Phát Trần Đình Long cho rằng ngành thép năm nay sẽ rất khó khăn, không còn thuận lợi như những năm trước do nhu cầu giảm trong khi nguồn cung không đổi. Điều này sẽ gây áp lực lên giá thép từ nay đến cuối năm.
Chính sách Zero Covid khiến nhu cầu thép của Trung Quốc giảm mạnh trong khi đây lại là thị trường tiêu thụ thép lớn nhất thế giới. Do đó, việc Trung Quốc phong toả khiến tổng cầu trên thế giới cũng suy giảm.
Bên cạnh đó, chi phí đầu vào tăng càng khiến lợi nhuận của các doanh nghiệp thép bị co hẹp. Điển hình như căng thẳng Nga - Ukraine khiến giá than cốc tăng tới 200 USD/tấn.
Hiện tại, nguồn nguyên liệu có thể chủ động trong nước mới chỉ đáp ứng được 20 - 30% nhu cầu của các nhà máy thép. Do đó, giá thép trong nước neo khá chặt so với diễn biến của giá nguyên liệu thế giới.
Theo số liệu của Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA), thường lệ, giai đoạn từ tháng 3 đến tháng 5 là cao điểm của mùa xây dựng, kéo theo nhu cầu thép tăng lên. Tuy nhiên, năm nay quy luật ấy lại đảo ngược khi trong tháng 4, bán hàng thép xây dựng giảm sâu tới 39% so với tháng 3 và giảm 33,6% so với cùng kỳ năm 2021.
TIN LIÊN QUAN
Lợi nhuận giảm mạnh, Thép Nam Kim công bố thêm thông tin bị phạt thuế
Sau 4 phiên giảm liên tiếp, cổ phiếu NKG bất ngờ đảo chiều tăng trong phiên giao dịch mới đây, dù doanh nghiệp vẫn đối mặt với khó khăn kép...
Vận tải biển Vosco (VOS) chuẩn bị chia cổ tức sau 14 năm
Trong bối cảnh thị trường vận tải biển đầy khó khăn, CTCP Vận tải biển Việt Nam vẫn quyết định chia cổ tức 11% bằng tiền mặt, chi trả vào tháng 10 tới.
Ngành thép Việt Nam đón sóng phục hồi từ “chống cạnh tranh tiêu cực” của Trung Quốc
Trong bối cảnh thị trường thép toàn cầu đang chịu áp lực dư cung và giá bán ở mức thấp kéo dài, chính sách mới “chống cạnh tranh tiêu cực” (anti-involution) từ Trung Quốc,...
Đạm Phú Mỹ (DPM) phát hành hơn 288 triệu cổ phiếu, vốn điều lệ “nhảy vọt” gần 6.800 tỷ đồng
Tăng vốn điều lệ lên gần 6.800 tỷ đồng, doanh thu và lợi nhuận đều tăng mạnh, Đạm Phú Mỹ đang khẳng định vị thế dẫn đầu ngành phân bón.
Vi phạm công bố thông tin, Địa ốc Khang An bị xử phạt 100 triệu đồng
Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) vừa ban hành Quyết định số 214/QĐ-XPHC ngày 21/8/2025, xử phạt vi phạm hành chính đối...
SCG đạt doanh thu kỷ lục, báo tin vui loạt dự án lớn trước thềm sáp nhập Sunshine Group
Doanh thu bật tăng mạnh, hàng loạt dự án mới được khởi động – SCG đang cho thấy một chiến lược tấn công dồn dập tại thị trường Việt Nam trước thềm sáp nhập...
THACO - Bước ngoặt tái cấu trúc vì một nền quản trị hiện đại
THACO đang chuyển mình mạnh mẽ theo định hướng chiến lược công nghiệp và số hóa, khi Chủ tịch HĐQT Trần Bá Dương chính thức công bố...
Doanh nghiệp Việt củng cố nội lực trước thềm kỷ nguyên vươn mình
Việt Nam đang bước vào giai đoạn bản lề để bứt phá về kinh tế và vị thế quốc gia. Đồng hành cùng đất nước, ROX Group triển khai chiến lược quản trị hiện đại,...
Tập đoàn Alphanam bứt tốc với 5 dự án “khủng” tại Cần Thơ, tham vọng khởi công trong năm 2025
Tập đoàn Alphanam bày tỏ tham vọng đầu tư 5 dự án quy mô lớn tại Cần Thơ, từ khu đô thị hàng trăm ha đến tổ hợp khách sạn – thương mại cao cấp.
Giọt thương 2025: CBNV ROX Group chung tay hiến máu, lan tỏa giá trị sống đẹp
Với tinh thần sẻ chia và trách nhiệm cộng đồng, hàng trăm CBNV ROX Group đã cùng tham gia chương trình hiến máu Giọt thương 2025...
20 triệu trái phiếu chuyển đổi của CII đã có chủ, doanh nghiệp thu về 2.000 tỷ đồng
Với giá chào bán 100.000 đồng/trái phiếu, tổng số tiền CII thu được từ đợt chào bán là 2.000 tỷ đồng. Trừ đi chi phí, doanh nghiệp thu ròng hơn 1.998,7 tỷ đồng.
Lãi “khủng” nửa đầu năm, Dabaco mạnh tay chi tiền thâu tóm công ty chăn nuôi mới
Lợi nhuận tăng vọt sau 6 tháng đầu năm, Dabaco tiếp tục mở rộng tham vọng trong lĩnh vực chăn nuôi khi chi tiền thâu tóm công ty chăn nuôi lợn mới.
PVFCCo tăng tốc xuất khẩu, triển khai đơn hàng giá trị kỷ lục từ đầu năm 2025
Trong bối cảnh thị trường phân bón quốc tế biến động, PVFCCo (DPM) vẫn bứt phá với đơn hàng xuất khẩu Đạm Phú Mỹ lớn nhất từ đầu năm...
Quốc vương Bhutan và Hoàng hậu tới thăm Tập đoàn T&T Group
Ngày 20/8/2025, trong khuôn khổ chuyến thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam, Quốc vương Bhutan Jigme Khesar Namgyel Wangchuck và Hoàng hậu Jetsun Pema...
Chiến lược kinh doanh nào giúp Vinamilk “làm nên chuyện” trên bản đồ thế giới
Vượt qua nhiều tập đoàn quốc tế, Vinamilk được Brand Finance vinh danh là thương hiệu sữa tiềm năng nhất toàn cầu 2025....
Vingroup vinh dự nhận Huân chương Lao động hạng Nhất
Tập đoàn Vingroup vinh dự đón nhận Huân chương Lao động hạng Nhất vì thành tích đặc biệt xuất sắc trong việc tổ chức triển khai xây dựng Trung tâm Hội chợ Triển lãm Quốc gia.
Đà Nẵng đề xuất THACO đầu tư siêu dự án metro gần 100km, trị giá 126.000 tỷ đồng
Đà Nẵng đang đặt nhiều kỳ vọng vào THACO không chỉ ở các dự án công nghiệp, hạ tầng tại Chu Lai mà còn ở tham vọng siêu tuyến metro dài gần 100km,
Cổ tức 2024 và bài toán về đích lợi nhuận của PV OIL
PV OIL (OIL/UPCoM) thông báo chốt quyền nhận cổ tức tiền mặt năm 2024 vào ngày 22/8/2025, dự kiến chi trả ngày 11/9/2025.
Lợi nhuận tăng mạnh, cổ phiếu NAF của ‘vua xuất khẩu chanh leo châu Á’ bứt phá sát đỉnh lịch sử
Nafoods Group ghi nhận doanh thu và lợi nhuận nửa đầu năm 2025 tăng mạnh, đồng thời khởi công dự án Nhà máy Nasoco – Giai đoạn 2 tại Tây Ninh...
Xem nhiều




