5 áp lực lớn "đè" mục tiêu lạm phát 4,5% trong 2023
Năm 2022, Việt Nam đã kiểm soát thành công lạm phát trong bối cảnh lạm phát thế giới tăng cao kỷ lục. Tuy nhiên, theo đánh giá của giới chuyên gia, áp lực lạm phát năm 2023 là rất lớn. Để đạt mục tiêu lạm phát ở mức 4,5% như Quốc hội đề ra sẽ rất khó khăn, bởi có 5 áp lực lớn đè nặng lên mục tiêu này.
2022: Kiểm soát thành công
Năm 2022, thế giới đối mặt với tình trạng lạm phát tăng cao kỷ lục. Trong khi đó, Chỉ sô giá tiêu dùng (CPI) tháng 12/2022 của Việt Nam tăng 4,55% so với cùng kỳ năm trước. Tính bình quân cả năm 2022, CPI tăng 3,15%. Tuy cao hơn mức tăng 1,84% của năm 2021 nhưng thấp hơn so với mục tiêu 4% do Quốc hội đặt ra.
Đánh giá về số liệu này, bà Nguyễn Thu Oanh - Vụ trưởng Vụ Thống kê giá (Tổng cục Thống kê, Bộ Kế hoạch & Đầu tư) cho biết, trong bối cảnh lạm phát toàn cầu tăng cao như vậy việc đạt mức lạm phát 3,15% là thành công rất lớn của Việt Nam trong việc kiểm soát lạm phát cũng như ổn định kinh tế vĩ mô. Kết quả này xuất phát từ một số nguyên nhân.
Thứ nhất, việc sản xuất và cung ứng các mặt hàng lương thực, thực phẩm (LTTP) trong thời gian qua luôn được bảo đảm trong khi thế giới đối mặt với nguy cơ mất an ninh lương thực. Đặc biệt khi xảy ra cuộc xung đột vũ trang Nga - Ukraine, nguy cơ này càng trở nên trầm trọng hơn. Tuy nhiên, Việt Nam vẫn bảo đảm được nguồn LTTP không những cung cấp đủ trong nước mà còn thúc đẩy cho hoạt động xuất khẩu. Do đó, giá LTTP trong thời gian vừa qua ở Việt Nam so với các nước là khá ổn định.

Thứ 2, trong năm vừa qua, một số dịch vụ do Nhà nước quản lý vốn có tác động khá lớn đến CPI được giữ giá ổn định. Đơn cử, nhiều địa phương đã giảm học phí để chia sẻ khó khăn cho người dân. Bước sang năm học 2022 - 2023, Chính phủ lại có Nghị quyết 165 vào ngày 20/12, trong đó yêu cầu các địa phương giữ ổn định mức học phí của năm học 2022 - 2023 như năm học 2021 - 2022 để tiếp tục hỗ trợ người dân. Điều này đã giúp kiềm chế lạm phát.
Đối với giá dịch vụ y tế cũng vậy. Nếu thực hiện theo đúng lộ trình thì trong năm 2021 phải hoàn thành tính đủ các chi phí vào dịch vụ khám chữa bệnh theo quy định pháp luật về giá. Tuy nhiên, đến nay chúng ta cũng chưa thực hiện nội dung này. Thêm vào đó, trong gần 4 năm qua chưa tăng giá điện, trong khi các chi phí đầu vào tăng rất cao.
Thứ 3 là do có sự điều hành sát sao, kịp thời và linh hoạt của Chính phủ trong bối cảnh giá cả hàng hóa tăng cao. Thời gian vừa qua, Chính phủ đã đưa ra một loạt giải pháp rất kịp thời về việc hỗ trợ giá, khắc phục nguồn cung cũng như giảm thuế. Điều này đã giúp cho hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp cũng như hỗ trợ ổn định đời sống của người dân.
Trong năm 2022, Chính phủ cũng như các bộ, ngành cũng liên tục chỉ đạo các địa phương thực hiện quản lý giá trên địa bàn. Rất nhiều doanh nghiệp tham gia vào chương trình bình ổn giá, đảm bảo đầy đủ hàng hóa thiết yếu cho người dân, đặc biệt là LTTP. Việc điều hành chính sách tiền tệ trong năm cũng hết sức linh hoạt, thận trọng, có sự phối hợp rất chặt chẽ với chính sách tài khóa cũng như các chính sách vĩ mô khác. Qua đó đã góp phần kiểm soát lạm phát trong năm 2022.
2023: Áp lực lớn
Những năm trước đây, Quốc hội thường đặt mục tiêu lạm phát ở mức 4% hoặc dưới 4%. Tuy nhiên, năm 2023, Quốc hội đặt lạm phát mục tiêu ở mức 4,5%.
"Có thể thấy áp lực lạm phát năm 2023 là rất lớn. Để đạt mục tiêu 4,5% như Quốc hội đề ra sẽ rất khó khăn. Chúng tôi đánh giá có 5 yếu tố chính sẽ có tác động, tạo áp lực lạm phát cho năm 2023", Vụ trưởng Vụ Thống kê giá nói.
Thứ nhất, tình hình thế giới sẽ tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường trong năm tới. Các tổ chức quốc tế đã dự báo rằng có thể lạm phát đã đạt đỉnh trong năm 2022 và năm 2023 có xu hướng giảm nhưng vẫn ở mức cao. Đồng thời nhận định vẫn sẽ là rủi ro với nhiều nền kinh tế.

Việt Nam có độ mở kinh tế rất lớn nên những biến động của kinh tế thế giới sẽ tác động nhanh đến kinh tế trong nước. Đặc biệt, việc Trung Quốc gỡ bỏ chính sách zero - COVID, sự phục hồi của kinh tế Trung Quốc sẽ làm tăng nhu cầu nguyên nhiên vật liệu cũng như nhu cầu tiêu dùng hàng hóa, dịch vụ. Điều này sẽ đẩy giá hàng hóa thế giới lên cao và tạo áp lực lạm phát cho toàn cầu.
Áp lực thứ 2 là Việt Nam phải nhập khẩu phần lớn nguyên nhiên vật liệu để sử dụng cho sản xuất. Do đó, khi nhập khẩu vào với mức giá cao sẽ tạo áp lực chi phí cho doanh nghiệp, đẩy giá cả hàng hóa lên cao, từ đó tạo áp lực lạm phát của toàn nền kinh tế.
Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, chỉ số giá nguyên nhiên vật liệu dùng cho sản xuất của năm 2022 đã tăng 6,79% so với năm 2021. Đây là mức tăng cao nhất trong vòng 10 năm trở lại đây. Chỉ số giá nhập khẩu 2022 cũng tăng 8,56% cũng là mức tăng cao nhất kể từ năm 2012.
"Trong tổng kim ngạch nhập khẩu của Việt Nam, hơn 90% tư liệu sản xuất. Điều đó cho thấy các doanh nghiệp chịu áp lực rất lớn về chi phí sản xuất, qua đó tạo sức ép đối với chỉ số tiêu dùng. Chỉ số tiêu dùng CPI của tháng 12/2022 đã tăng 4,55% so với cùng kỳ năm trước và mức lạm phát cao như vậy có khả năng sẽ tiếp tục trong quý I/2023", chuyên gia nhận định.
Áp lực thứ 3 là điều chỉnh giá dịch vụ do Nhà nước quản lý sẽ có tác động rất mạnh đến CPI. Ví dụ giáo dục và y tế là 2 nhóm chiếm quyền số rất lớn trong CPI, chiếm khoảng gần 12%. Do đó, khi chỉ số giá của hai nhóm này tăng sẽ tác động đến chỉ số giá chung của toàn nền kinh tế. Đối với học phí, mặc dù đã có Nghị quyết 165 giữ ổn định trong năm học 2022 - 2023 nhưng đến tháng 9 năm 2023 là bước sang năm học mới, lúc đó sẽ áp dụng mức giá của Nghị định 81. Theo đó, chỉ số giá của nhóm giáo dục sẽ tăng cao và sẽ tác động đến CPI 2023.
Dự kiến năm 2023 sẽ kết cấu chi phí quản lý vào dịch vụ khám chữa bệnh, lúc đó sẽ tác động đến CPI. Với giá điện cũng vậy, nếu năm nay tăng giá điện sẽ tạo áp lực cho lạm phát bởi vì nếu giá điện tăng 10% sẽ tác động trực tiếp vào CPI là 0,33 điểm phần trăm.
Áp lực thứ 4, các chính sách hỗ trợ trong năm 2022 rất nhiều nhưng từ đầu năm nay các chính sách sẽ hết hiệu lực. Ví dụ chính sách giảm thuế VAT hết hiệu lực sẽ khiến giá hàng hóa tăng trở lại. Việc tăng lương từ 1/7 tới sẽ khiến giá các mặt hàng hóa sẽ tăng theo, đặc biệt là LTTP.
Áp lực thứ 5, áp lực cầu kéo từ gói hỗ trợ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế sẽ có khả năng đẩy giá hàng hóa và dịch vụ lên cao.
"5 yếu tố này có khả năng tạo áp lực lên lạm phát của 2023. Tuy nhiên, cũng có yếu tố giúp chúng ta kiềm chế tốc độ tăng giá. Ví dụ, Việt Nam có nguồn LTTP rất dồi dào, đáp ứng được nhu cầu tiêu dùng trong nước, đồng thời phục vụ xuất khẩu. Đây là lợi thế rất lớn của Việt Nam, giúp chúng ta giảm bớt áp lực lạm phát trong năm 2023", bà Nguyễn Thu Oanh đánh giá.
Với quyết tâm và kinh nghiệm về điều hành giá của Chính phủ cùng sự phối hợp hết sức hiệu quả của các bộ, ngành, địa phương cùng sự nỗ lực của người dân và doanh nghiệp, Tổng cục Thống kê tin tưởng mục tiêu CPI bình quân 2023 khoảng 4,5% có thể thực hiện được.
TIN LIÊN QUAN
Doanh nghiệp xuất khẩu đối thoại, tháo gỡ vướng mắc tín dụng từ ngân hàng nhà nước
Theo báo cáo từ Ngân hàng Nhà nước Chi nhánh Khu vực 2: “Trong 6 tháng đầu năm 2025, tổng dư nợ tín dụng trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh...
‘Đại gia’ địa ốc Đạt Phương trở lại đường đua, cổ phiếu DPG lập đỉnh khi loạt dự án trọng điểm rục rịch
Cổ phiếu DPG đang hút dòng tiền nhờ kỳ vọng lớn vào các dự án bất động sản trọng điểm. Đồng thời, kết quả kinh doanh quý I/2025 của Đạt Phương cũng ghi nhận...
Nhóm doanh nghiệp dầu khí khẳng định vị thế trong Top 50 công ty niêm yết tốt nhất Việt Nam 2025
Forbes Việt Nam vừa công bố "Danh sách 50 Công ty niêm yết tốt nhất Việt Nam năm 2025". Đây là lần thứ 13 Forbes Việt Nam công bố danh sách này....
Hodeco (HDC) công bố triển khai loạt cụm công nghiệp trong năm 2025
Song song triển khai hàng loạt cụm khu công nghiệp tại Châu Đức, Tân Hội 3, Tân Hội 4, Hodeco (HDC) cũng thông báo thành lập pháp nhân mới...
Sau quý 1 báo lãi đậm, Kinh Bắc (KBC) tiếp tục mở rộng "thị phần" khu công nghiệp tại Hải Dương
Trong vòng 6 tháng đầu năm Kinh Bắc (KBC) đã ghi nhận sự ra đời của hàng loạt các Dự án KCN mới, kéo theo đó là một quý đầu năm với doanh thu...
Dabaco “chốt đơn” dự án Cụm công nghiệp 628 tỷ đồng tại Bắc Ninh, dự kiến hoàn thành vào cuối quý IV năm 2027
Việc chấp thuận dự án đầu tư này tiếp tục khẳng định vị thế và năng lực vượt trội của Dabaco - một trong những tập đoàn kinh tế tư nhân hàng đầu Việt Nam.
MCH dự chi hơn 2.500 tỷ đồng tiền mặt chia cổ tức tỷ lệ 25%: Masan Holdings “hốt” hơn 1.700 tỷ đồng
Trong năm 2025, Masan Consumer (MCH) hướng đến mục tiêu tăng trưởng doanh thu từ 10% đến 15%...
Taseco Land gom thêm “đất vàng” Bắc Ninh, tiếp tục trúng thầu đại đô thị gần 4.000 tỷ
Taseco Land vừa góp mặt trong liên danh trúng thầu dự án khu đô thị mới, thương mại dịch vụ tại Bắc Ninh với tổng mức đầu tư gần 4.000 tỷ đồng...
Vietravel Airlines hiện thực hóa chiến lược mở rộng với tàu bay Airbus A321 đầu tiên
Ngày 28/6, tại Cảng hàng không quốc tế Nội Bài, Vietravel Airlines chính thức đón nhận chiếc Airbus A321 đầu tiên thuộc sở hữu của hãng...
Vietravel Airlines đón máy bay Airbus A321 đầu tiên thuộc quyền sở hữu của hãng
Ngày 28/6, tại Sân bay Quốc tế Nội Bài (Hà Nội), Vietravel Airlines chính thức đón máy bay Airbus A321 đầu tiên thuộc quyền sở hữu của hãng – đánh dấu một bước tiến chiến...
Chuẩn bị rót 4.000 tỷ mở rộng nhà máy tại Hậu Giang, công ty thuộc Tập đoàn Tân Hiệp Phát tham vọng…
Tập đoàn Tân Hiệp Phát đang lên kế hoạch rót 4.000 tỷ đồng để mở rộng nhà máy Number One tại Hậu Giang, trong đó 30% là vốn góp từ doanh nghiệp, 70% vốn vay.
TNEX Finance bắt tay ZaloPay nâng tầm trải nghiệm tài chính số
Việc tích hợp dịch vụ tài chính TNEX vào ZaloPay giúp mở rộng tiện ích số, góp phần thay đổi cách người Việt tiếp cận, sử dụng các giải pháp vay tiêu dùng, chi tiêu...
Nam Định chính thức đón tổ hợp nhà máy Thép Xanh hơn 98.000 tỉ đồng: Hứa hẹn sẽ tạo ra hàng chục nghìn việc làm
Đây là dự án trọng điểm có tổng mức đầu tư lớn nhất từ trước đến nay tại tỉnh Nam Định, được kỳ vọng sẽ tạo cú hích...
MWG sắp chi gần 1.480 tỷ đồng cổ tức tiền mặt, cổ đông nhận tiền ngay đầu tháng 8
MWG trả cổ tức 10% bằng tiền mặt, tổng chi gần 1.480 tỷ đồng. Cổ đông nhận tiền vào tháng 8, trong bối cảnh doanh thu tăng trưởng ấn tượng...
Doanh nghiệp báo lãi quý I tăng 60%, Bầu Đức cùng nhiều lãnh đạo đồng loạt gom cổ phiếu HAG
Trong bối cảnh kết quả kinh doanh khởi sắc với lợi nhuận quý I tăng vọt, Hoàng Anh Gia Lai ghi nhận loạt giao dịch mua vào cổ phiếu HAG từ các...
Petrolimex dẫn dắt thị trường xăng E10
Thị trường xăng dầu Việt Nam trong 6 tháng đầu năm 2025 đã cho thấy sự ổn định đáng kể về nguồn cung và giá cả, đồng thời đặt ra những mục tiêu quan trọng...
"Ông lớn" ngành gạo Lộc Trời tự tin vượt bão dù dự kiến lỗ 524 tỷ đồng trong năm nay
Sau thời kỳ tăng trưởng ấn tượng, Tập đoàn Lộc Trời đang bước vào giai đoạn đầy thách thức với nhiều biến động tài chính và vận hành.
Một công ty “họ” Viettel chốt ngày trả cổ tức 15% bằng tiền mặt
Với gần 9,4 triệu cổ phiếu đang lưu hành, doanh nghiệp dự chi khoảng 14 tỷ đồng – trong đó, Viettel, cổ đông lớn sẽ nhận gần 9 tỷ đồng....
Bách Hóa Xanh bứt phá ngoạn mục, tiếp tục là át chủ bài trong chiến lược tăng trưởng của MWG
Bách Hóa Xanh đạt gần 18.900 tỷ đồng doanh thu, mở 410 cửa hàng mới sau 5 tháng đầu năm 2025. Chuỗi bán lẻ của MWG tiếp tục giữ vai trò tăng trưởng chủ lực.
Xem nhiều




